رشد نقدينگي و ناترازي بانک ها، علت بروز نوسانات ارزي است

تاریخ انتشار : 1397/06/10

 رييس کل بانک مرکزي گفت: آنچه در بازار ارز رخ داد، محصول ناترازي سيستم بانکي، رشد نقدينگي و اصرار ما به تداوم نقدينگي است.

به گزارش ايرنا، «عبدالناصر همتي» روز شنبه در بيست و نهمين همايش بانکداري اسلامي در محل همايش هاي بين المللي صداوسيما افزود: هيچ اراده اي نمي بينم که بخواهد رشد نقدينگي را کُند کند يا فکري براي جمع آوري آن داشته باشد.
وي افزود: تا زماني که اين وضعيت ادامه دارد، شرايط در بازار ارز و ساير دارايي هاي قابل وصول ادامه خواهد داشت.
وي اظهار داشت: دولت آمريکا براي محروم کردن ايران از درآمدهاي نفتي تلاش مي کند و همزمان مي خواهد انتقال دارايي هاي ايران را سخت و محدود کند؛ به همين دليل دفاع از نرخ واحد براي ارز امکانپذير نبود و نبايد خود را در تله سياست هاي آمريکا قرار مي داديم.
همتي افزود: با هماهنگي سران سه قوه، بسته جديد سياست ارزي را اجرا کرديم و شاهد تثبيت در بازار ارز بوديم که اميد است به تدريج نتايج اين سياست را در بازار ارز ببينيم.
وي تاکيد کرد: حفظ قدرت ارزي کشور برابر با حفظ منابع ارزي، کنترل تورم و اصلاح ناترازي ترازنامه بانک ها و کنترل نقدينگي وحشتناک در کشور است و در شرايط تحريم، مهمترين متغير اقتصادي، نرخ ارز و مهمترين هدف جلوگيري از اتلاف منابع ارزي است.
رئيس کل بانک مرکزي با اعلام اينکه ايران از نخستين کشورهايي است که به حذف ربا از نظام بانکي متعهد شده است، آن را يکي از حداقل ترين کارها براي اصلاح نظام بانکي برشمرد و خواستار اصلاح مقررات و ارتقاي قانون و ابزارهاي بانکداري اسلامي شد. 
همتي با يادآوري اينکه اين دوره از همايش با عنوان «حاکميت شرکتي در بانک ها» برپا شده است، اظهارداشت: بي توجهي به الزامات بانکداري شرکتي به ويژه توسط سهامداران و بردن بانک ها به سمتي که به صورت حرفه اي اداره نشوند يکي از مشکلات امروز است. 

** ضرورت کاهش مداخله سهامداران در اداره بانکها
رئيس بانک مرکزي با تاکيد بر اينکه بايد مداخله سهامداران در اداره بانک ها کم شود آن را يکي از برنامه هايش برشمرد و گفت: همه بانک ها چه دولتي و چه خصوصي بايد بدانند دخالت سهامدار در اداره بانک بايد به حداقل برسد. 
وي افزود: اگر اين کار اجرايي شده بود وضعيت سيستم بانکي ما اينچنين نبود که اکنون گرفتار هستيم و البته همه هم به آن چيزي که خودمان ايجاد کرده ايم معترضيم. 
همتي به بيانات رهبر معظم انقلاب در ديدار هفته گذشته با هيات دولت اشاره کرد و با اعلام اينکه بانک مرکزي خود را موظف به رفع اين مشکلات و دغدغه هاي رهبر مي داند، افزود: اتفاقي که در بازار ارز رخ داد محصول ناترازي عميق سيستم بانکي و رشد وحشتناک نقدينگي و اصرار ما به تداوم آن است. 
رئيس کل بانک مرکزي تصريح کرد: اکنون اراده اي نمي بينم که بخواهد رشد نقدينگي را کند کند يا فکري براي کم کردن آن داشته باشد؛ تا وقتي که وضعيت اين چنين باشد فشار آن بر بازار ارز و ساير بازارهايي که قابليت حفظ دارايي ها را دارد وارد خواهد بود. 
وي بخشي از اين وضعيت را ناشي از بي برنامگي و بخشي را ناشي از سياست هاي پولي و ارزي دانست و اظهارداشت: اگر اين مشکلات را در کنار هم جمع کنيم حجم مشکلات کنوني قابل توجيه تر مي شود. 
همتي گفت: در شرايطي که دولت آمريکا براي محروم کردن ايران از منابع نفتي خود تلاش مي کند و در حال ايجاد محدوديت براي تملک و انتقال دارايي هاست دفاع از واحد نرخ ارز کار اشتباهي بود و نبايد خود را در تله سياست هاي آمريکا قرار مي داديم که خوشبختانه اين رويه اصلاح شد. 
رئيس شوراي پول و اعتبار افزود: خوشحالم پس از تغيير سياست هاي ارزي شاهد ثبات در بازار هستيم و به تدريج نتايج آن را که من روزانه شخصا رصد مي کنم مي بينيم. 
وي وظيفه بانک مرکزي را حفظ منابع ارزي، کنترل تورم، کنترل ناترازي بانک ها و از همه مهمتر کنترل نقدينگي وحشتناک برشمرد و گفت: در شرايط تحريم متغير اصلي ما حفظ منابع ارزي و نرخ آن است و مهمترين اقدام بايد جلوگيري از اتلاف منابع ارزي باشد. 
رئيس کل بانک مرکزي از ذخاير بانک مرکزي به عنوان ناموس اين بانک ياد کرد که بايد به هر وسيله اي از آن صيانت شود. 
همتي گفت: من گفته ام از منابع اين بانک براي دخالت در بازار ارز استفاده نکنيد. زيرا بين 35 تا 40 ميليارد دلار درآمد صادرات غيرنفتي کشور است که اگر به درستي در بازار به کار گرفته شود هه نيازها را پاسخ مي دهد. 
وي افزود: بانک مرکزي قصد دارد تنها ارز کالاهاي ضروري و همچنين سرمايه گذاري در صنعت نفتي را از محل درآمدهاي نفتي انجام دهد مگر در شرايط خاص مجبور به استفاده از منابع بانک مرکزي شويم که فعلا ضوررتي براي اين کار نيست. 
رئيس شوراي پول و اعتبار افزود: بازار ثانويه در روزهاي نخست فعاليت خود کند بود اما به تدريج عمق يافته و به سرعت بازار در حال شفاف شدن است. 
وي ادامه داد: من گفته ام در نرخ ها دخالت نمي کنم، اين به معناي آن نيست که بازار را رها کنيم بلکه نمي گذاريم بازار از مسيري که براي نظام و اقتصاد کشور مفيد است خارج شود و چه از طريق عرضه و تقاضا آن را مديريت خواهيم کرد. 
همتي گفت: 97 درصد معاملات ارزي که بيشتر به شکل حواله است در بازار ثانويه انجام مي شود و تنها سه درصد آن در قالب اسکناس از بازار صرافي ها خريد و فروش مي شود. 
رييس شوراي پول و اعتبار افزود: به همين دليل نرخ ها در سامانه سنا که برآيند نرخ ارز ها در بازار نيما و صرافي است به نرخ هاي نيما نزديک تر است زيرا آنچه در بازار صرافي ها شکل مي گيرد رقم چنداني نيست. 
همتي در ادامه به بيانات رهبري درباره ناترازي بانک ها اشاره کرد و گفت: تا نتوانيم سيستم بانکي را اصلاح و ناترازي را که منشا عمده نقدينگي و افزايش فشار نقدينگي است را از بين ببريم مشکلات اقتصاد کشور قابل رفع نيست. 
وي يادآور شد: البته درمقاطعي هم کسري بودجه دولت بر نقدينگي اثر مي گذاشت اما اکنون مشکل اين است که سودهاي بانکي و وجود شبه پول که 90 درصد حجم نقدينگي است عامل اصلي ايجاد نقدينگي است. 
رئيس بانک مرکزي علت اين وضعيت را رعايت نکردن نرخ سود در برخي از بانک ها برشمرد و گفت: اين شرايط قابل دوام است و هر نوع اصلاح ساختاري بايد با کمک بانک ها رخ دهد. 
همتي با يادآوري اينکه در يک ماه گذشته 90 درصد وقت خود را براي اصلاح بازار ارز صرف کرده است، گفت: اکنون که اين بازار کمي سامان يافته سراغ بانک ها خواهيم رفت. بايد به مسابقه بي سابقه بانک ها براي نرخ سود و اضافه برداشت هاي بي حساب و کتاب برخي بانک هاي مشکل دار فکري کرد. 
وي تصريح کرد: معنا ندارد بانکي مشکل خود و بي کفايتي مديريتي آن و بي نظمي حسابداري خود را با اضافه برداشت به بانک مرکزي تحميل کند و بعد کشور را به ورطه نابودي بکشاند. 
رييس شوراي پول و اعتبار گفت: ديگر اجازه اين کار را نمي دهيم و بانک هايي که چنين مي کنند قابل حمايت نيستند زيرا اگر مي خواهيم اقتصاد کشور درست شود بايد بانک ها منظم شوند. 
وي يادآور شد: سال 87 کارشناسان اقتصادي مي گفتند مشکل اقتصاد کشور نقدينگي است اکنون نيز همين را مي گويند انتظار نداشته باشيد که بنشينيم تا 10 سال ديگر نيز بگويند مشکل اقتصاد کشور نقدينگي است بايد جسارت جراحي را داشته باشيم. زيرا در غير اين صورت کل سيتسم و نظام را پايين مي شود. 
همتي افزود: تا کنون ساماندهي وضعيت بانک ها وظيفه قانوني بانک مرکزي بود اما پس از صحبت هاي رهبري براي ما اتمام حجت شده است و اکنون وظيفه شرعي ما است. رهبر معظم انقلاب به طور خصوصي هم به من تاکيد کردند که بانک مرکزي جلوي بي نظمي، بنگاهداري، اضافه برداشت و هزينه سنگين بانک ها را بگيرد. 
وي تصريح کرد: برخلاف آنچه که مي گويند من فقط با عده اي خاص مشورت مي کنم بايد بگويم که من فردي القا پذير نيستم از کارشناسان از چپ چپ تا راست راست استفاده مي کنم همه صاحبنظران در نقاطي مشترک هستند که برآيند آنها در سياست هاي پولي به کار گرفته مي شود 
رئيس بانک مرکزي در عين حال گفت: برخي ابزارهاي پولي ما به خاطر بانکداري اسلامي قابل استفاده نيست و بايد با شوراي نگهبان و مراجع تقليد و فقها صحبت کنيم چون بانک مرکزي وظيفه حاکميتي دارد و بايد از ابزارهاي نوين براي ساماندهي وضعيت موود استفاده کند؛ امروز در بانک هاي مرکزي جهان با استفاده از ابزارهاي نو توانسته اند تورم را کنترل کنند ولي ما برمبناي روش هاي گذشته نمي توانيم کار کنيم. 
وي افزود: با استفاده از ابزارهاي موثر در بازار پول مي توان در عمليات بازار باز وارد شد زيرا روند چند سال گذشته نشان داده روش هاي سنتي که آزمايش هم شده اند جواب نمي دهد. 
رئيس کل بانک مرکزي استفلال بانک مرکزي را هم به اين مفهوم دانست که برآيند نظر کارشناسان در راستاي حفظ منافع ملي مورد بهره برداري قرار گيرد. 
رئيس شوراي پول و اعتبار همچنين گفت: حجم پايه پولي که عمدتا به خاطر برداشت هاي بانک هاست در تيرماه امسال نسبت به پارسال 18.2 درصد افزايش داشته است؛ در چهار ماهه اول امسال نيز 150 هزار ميليارد ريال بدهي بانک ها اضافه شده که خيلي خطرناک است يعني در همين چند ماهه بالاي صد هزار ميليارد ريال به حجم نقدينگي اضافه شده است. 
همتي افزود: در مورد سپرده هاي بانکي طرح هايي در بانک مرکزي در دست اجراست و بايد اقداماتي را براي مديريت سود سپرده ها انجام داد. 
وي به موافقت بانک مرکز ي با تمديد برخي حساب ها اشاره کرد و گفت: برخي گفتند که بانک مرکزي با نرخ سود 23 درصدي موافقت کرده و به سرعت هم منتشر شد در حالي که ما گفتيم تنها حساب هاي 2 تا 11 شهريور يک ماه تمديد مي شود؛ حتما عده اي منافعي دارند که چنين مي گويند.
رئيس شوراي پول و اعتبار افزود: سعي مي کنيم در زمينه سود تصميم عقلايي بگيريم و شايد دوباره حساب هاي 2 يا سه ساله را در بانک ها رايج کنيم. 
همتي لازمه اين کار را توان مديريت بانک ها در مديريت اين حساب ها دانست و افزود: البته دولت هم بايد اوراقي را در اين زمينه منتشر کند. 
رئيس بانک مرکزي گفت: ايجاد سپرده هايي براي حفظ دارايي هاي مردم تا مردم دارايي هاي فيزيکي خود را در قالب آن نگهداري کنند در دستور کار است. 
وي سپرده هاي ارزي را يکي از اين روش ها دانست و از بانک ها خواست تا مردم را تشويق کنند ارزهاي خانگي خود را با افتاح اين سپرده ها وارد چرخه اقتصادي کنند . 
به گزارش ايرنا، بيست و نهمين همايش بانکداري اسلامي امروز و فردا (10 و 11 شهريور) در مرکز همايش هاي صدا و سيما برپاست.