چالش کوچ ۶ هزار ميليارد تومان از بورس
تاریخ انتشار : 1398/11/16
وزير اقتصاد گفت: در ده ماه اخير صادرات غيرنفتي ما از نظر ارزش حدود ۳ درصد کاهش و از نظر وزني ۲۰ درصد افزايش داشت.
به گزارش خبرنگار اقتصادي ايلنا، فرهاد دژپسند در نشست خبري در جمع خبرنگاران در وزارت اقتصاد، اظهار داشت: به‌واسطه ايام دهه فجر مقايسه ناخواسته با پيش از انقلاب صورت مي‌گيرد. يکي از پرسش‌هاي مهم اين است که اوايل نظام بحث انقطاع بودجه از نفت خام هدف بزرگ و دست‌يافتني بود. سهم‌صادرات غيرنفتي در صادرات کشور بسيار ناچيز بود و بودجه کشور به‌دليل سهم اندک درآمدهاي مالياتي وابسته به نفت بود.
جنگ فرصت طلايي رهايي از درآمد نفتي را سلب کرد
وي ادامه داد: متاسفانه با تحميل جنگ به کشور اين فرصت طلايي براي تحقق هدف بزرگ نظام دچار مشکل شد، چون جنگ طولاني و گسترده بود و اين امکان را سلب کرده بود که برنامه‌هاي رهايي بودجه از نفت بطور کامل اجرايي شود.
اواخر جنگ 50 درصد بودجه از استقراض از نظام بانکي تامين مي‌شد
وي تصريح کرد: در سال ۶۷ بالغ بر ۵۰ درصد بودجه از استقراض از نظام بانکي تامين مي‌شد که به دليل تکانه‌هاي نفتي بود. اما پس از جنگ اين بحث به صور گوناگون مطرح شد اما اين انگيزه هرگز فراموش نشده بود، تا اينکه در چند سال اخير با شدت بيشتر ي مورد توجه قرار گرفت، اگر نفت را از بودجه خارج کنيم بايد منابع جايگزين را پيدا کنيم که بهترين و سالم‌ترين آن ماليات است. خوشبختانه در اين چند سال تجهيز منابع براي نوسازي سازمان مالياتي اجرا شد و توانست طرح جامع را عملياتي کند و امروز درآمدهاي مالياتي بخش زياد کاهش درآمدهاي نفتي را جبران کند.
وزير اقتصاد و دارايي افزود: تا امروز خوشبختانه يک ريال از سيستم بانکي براي تامين بودجه عمومي برداشت صورت نگرفته است. با تدبير ميان مدت درآمدهاي مالياتي هزينه‌ها را پوشش مي‌دهد. البته از روش‌هاي ديگر مانند انتشار اوراق و بازار بدهي نيز استفاده شد که در تمام دنيا هم بکار گرفته مي‌شود.
تلاش دشمن براي انسداد صادرات غيرنفتي
وي خاطرنشان کرد: خوشبختانه تا امروز براي بازپرداخت وجوه اوراق يک ساعت با تاخير مواجه نبوديم. البته نفت تنها در بودجه سنگيني نداشت در اقتصاد نيز اينگونه بود. يکي از راه‌ها افزايش صادرات غيرنفتي بود و دشمن در اين زمينه بيکار ننشست و در صدد انسداد تمام مجاري برآمد و در ده ماه سال جاري صادرات غيرنفتي ما از نظر ارزش حدود 3 درصد کاهش و از نظر وزني ۲۰ درصد افزايش داشت. کاهش سه درصدي به اين دليل بود که ارزش پايه صادراتي را اصلاح کنيم و براي اينکه که صادرکنندگان کمتر در فشار باشند، بطور متوسط گمرک ارزش پايه را سي درصد کاهش داد.
رشد ۵۰ درصدي در جلب سرمايه‌گذاري خارجي
دژپسند در مورد جلب سرمايه‌گذاري خارجي اظهار داشت: آنهايي که در کمين نظام بودند، تلاش کردند تا جلب سرمايه‌گذاري خارجي دچار چالش شود و بنابراين تمام دسايس را بکار گرفتند. اما امروز و براساس آخرين آمار توانستيم در دهه اخير رشد ۵۰ درصدي در جلب سرمايه‌گذاري خارجي نسبت به مدت مشابه سال گذشته داشتيم که رقم بسيار مهمي است البته در کنار اين جلب، جذب آن نيز مهم است.
800 هزار ميليارد تومان تسهيلات مي‌دهيم
دژپسند با بيان اينکه در چند سال اخير سيستم بانکي بار سنگيني بر دوش کشيده است گفت: سال گذشته تقريبا اين سيستم 700 هزار ميليارد تومان تسهيلات داده است که اميدواريم امسال به بيش از 800 هزار ميليارد تومان افزايش يابد. بر اساس آمار در هشت ماهه نخست سال حدود 52 درصد اين تسهيلات در راستاي سرمايه در گردش بوده يعني بانک‌ها اين شرايط را درک کرده‌اند.
چالش کوچ 6 هزار ميليارد تومان از بورس به ديگر بازارها
وي خاطرنشان کرد: همچنين دربازار بورس و فرابورس حدود شش هزار ميليارد تومان مبادله مي‌شود که اين رقم درشتي است و اگر اين مبلغ به ساير بازارها کوچ کند مي‌تواند آنها را دچار چالش جدي کند بنابراين اين قابليت در بازار بورس وجود دارد که هم تامين مالي انجام دهد و هم از کوچ به بازارهاي ديگر جلوگيري کند.
وي در مورد تاثير جهش نرخ ارز بر بازار سرمايه گفت: برخي ها رشد بازار سرمايه را به اين موضوع ارتباط مي‌دهند بنده نيز آن را انکار نمي‌کنم چون بسياري از شرکت‌ها صادراتي هستند اما شما نرخ ارز را در سال گذشته و امسال مقايسه کنيد و بعد شاخص را نيز مقايسه کنيد شايد درصدي از آن مربوط به نرخ ارز باشد. همچنين در بازار سرمايه رويکرد مديريت بورس اين است که ارز ضمن اينکه از دخالت در بازار پرهيز مي‌کند اما مديريت حمايت آميز نيز دارد.
پس از شهادت سردار سليماني آسيب جدي به بورس و ارد شد
وي يادآور شد: شما مشاهده کنيد پس از شهادت سردار سليماني آسيب جدي به بورس و ارد شد اما مديريت بورس در دو هفته طاقت‌فرسا جلساتي برگزار کرد و مانع سقوط غيرمنطقي آن شد. بايد توجه داشت بازار سرمايه ما قابليت‌هاي بالايي دارد و خوشبختانه تا الان شرکت‌هاي زيادي درخواست ورود به بورس را داشته‌اند. هيات پذيرش نيز جسات متعددي را نيز برگزار مي‌کند تا هيچ شرکت متقاضي ورود به بورس با مانع روبرو نشود. اما بايد دقت کرد شرکت‌هايي که وارد بورس مي‌شوند بايد الزاماتي را رعايت کنند تا نويد اطمينان به سرمايه‌گذاران خود و کلان بدهيم.
به دنبال مردمي کردن اقتصاد هستيم
وزير اقتصاد تصريح کرد: به دنبال خصوصي سازي واقعي هستيم و يکي از مجراي خصوصي‌سازي شفاف همين بازار سرمايه است چون کاملا رقابتي و آ‌شکار است خوشبختانه با تدابير انديشيده شده سه يا چهار شرکت در بورس عرضه خواهند شد و با روش‌هاي جديدي که تصويب کرديم به دنبال مردمي کردن اقتصاد هستيم البته هدف تامين مالي هدف فرعي است. همچنين بايد توجه داشت تنها بحث تامين مالي مهم نيست بلکه بايد انضباط مالي را نيز در نظر گرفت.
وي در مورد اهميت تقويت فضاي کسب و کار گفت: بهبود فضاي کسب و کار در کنار تامين مالي مي‌تواند گام موثري در تحرک اقتصادي باشد و به طوري که در يک سال اخير توجه ويژه‌اي به اين مقوله شده است و با همکاري دستگاه هاي عضو و ساير دستگاه اقدامات مناسبي انجام داده‌ايم يکي از اين دستگاه‌ها وزارت جهاد کشاروزي است که بايد از آن تجليل کرد. همچنين در مورد بهبود فضاي کسب و کار مقوله مهم فسادزدايي است.
زماني فساد ريشه کن مي‌شود که محيط شيشه‌ا‌ي باشد
دژپسند افزود: زماني فساد ريشه کن مي‌شود که محيط شيشه ا‌ي باشد و آن در سايه اقتصاد ديجيتال است.
99 گمرک هوشمند راه‌اندازي مي‌شود
وي گفت: سازمان‌هاي بورس، گمرک ، سازمان امور مالياتي بانک‌ها و بيمه‌ها به شدت به دنبال برنامه‌هاي هوشمندسازي هستند به طوري که تا هفته دولت 99 گمرک هوشمند راه‌اندازي مي‌شود همچنين پيش بيني مي‌شود که بورس سال 99 هوشمند شده و به عنوان بورس هوشمند در منطقه منا معرفي شود. ما براي نمونه الان ديگر چک کاغذي نداريم و اقدامات در محيط الکترونيک انجام مي‌وشد که در راستاي اقتصاد ديجيتال است.
نمي‌خواهم فساد را کتمان کنم
دژپسند در پاسخ به سوال خبرنگار ايلنا در مورد کاهش هشت پله‌اي رتبه ايران در شاخص فساد در سال 2019 گفت: البته در موضوع فساد بايد بين ادراک فساد و واقعيت تمييز قايل شويم در يک نظرسنجي 93 درصد گفته بودند که در کشور فساد وجود دارد اما وقتي گفته بودند که علائم فساد را بگوييد تنها 13 درصد آنها قادر به آن بودند بنده نمي‌خواهم بودن فساد را کتمان کنم اما اقدامات مناسبي بخصوص در گمرک و سازمان مالياتي صورت گرفته و در مقابل آن گارد گرفتند و همان طور که گفتم بهترين راه مباره ديجيتالي کردن اقتصاد است.
بعيد است کسي بگويد رشد اقتصادي منفي نداريم
وي در پاسخ به سئوال ديگر خبرنگار ايلنا در مورد اينکه چرا آمارهاي مربوط به رشد اقتصادي داخلي با آمارهاي بين المللي تعارض دارد مثلا سازمان ملل در گزارش اخير خود از رشد اقتصادي منفي هفت درصدي ايران در سال 2020 خبر داده است گفت: بعيد است که کسي بگويد رشد اقتصادي منفي نداريم البته بايد بين بخش نفتي و غير نفتي اقتصاد تمييز قايل شويم مثلا ما در سال‌هاي گذشته 2.8 ميليون بشکه نفت فروش داشتيم که در حلا حاضر اين رقم را نداريم و طبيعتا رشد بخش نفتي اقتصاد منفي خواهد بود اما در بخش غيرنفتي اقتصاد مثبت است.
نبايد به اينستکس متکي باشيم
وي همچنين در پاسخ به سوال سوم ايلنا در مورد احتمال راه‌اندازي راهکار اينستکس در روزهاي آينده گفت: ديشب در جلساتي که با مقامات داشتيم اخبار نويدبخشي در اين مورد وجود داشت اما ما نبايد کاملا به آن متکي باشيم و کارها را تعطيل کنيم.
تصويب CFT و پالرمو به آينده موکول شد
وزير اقتصاد در مورد تصويب دو لايحه CFT و پالرمو گفت: براساس قانون، اگر بين شوراي نگهبان و مجلس اختلافي وجود داشته باشد آن موضوع به مجمع تشخيص مصلحت رفته و در آنجا بررسي و تصميم‌گيري مي‌شود. اين موضوع در آخرين جلسه مجمع تشخيص مصلحت مورد بحث قرار گرفت اما تصميمي در اين مورد گرفته نشد و براي بررسي بيشتر به آينده موکول شد. ما در جلسه مقدماتي که با اين گروه مالي داشتيم گزارشي ارائه کرديم مبني بر اينکه از 41 اکشن پلن 36 مورد آن را اجرا مي‌کنيم. وقتي اين تعداد مورد را ما در کشور اجرا مي‌کنيم نبايد رفتن به ليست سياه را مطرح کرد.
ماليات بر سود سپرده‌ها مطرح نبوده است
دژپسند درباره احتمال اخذ ماليات بر سود سپرده‌هاي بانکي گفت: متاسفانه در اين موضوع يک جمع‌بندي اشتباهي است مبني بر اينکه ماليات بر سود سپرده‌ها را جزو ماليات بر عايدي سرمايه طبقه‌بندي مي‌کنند. اگر سپرده را سرمايه تلقي کنيم، در شرايطي که ارزش ريال کاهش پيدا مي‌کند، ارزش آن نيز کاهش مي‌يابد. اغلب اقتصاددانان نيز معتقدند حجم نقدينگي بالا است اين ماليات موجب کوچ نقدينگي به بازارهاي موازي مي‌شود که مي‌تواند به عنوان ضربه به اقتصاد باشد. بنابراين ماليات بر سود سپرده‌ها مطرح نبوده است.
جايزه به افشاکنندگان فساد
وي درباره جايزه دادن به افشاکنندگان فساد نيز گفت: بنده گفتم هرگاه اين افشاگري منجر به صدور حکم شود، پاداش داده خواهد شد اما در موارد مطرح شده تا به حال منجر به نتيجه نشده است. در حال حاضر نيز دو مورد در حال بررسي است که اگر به نتيجه برسد مشمول جايزه خواهد شد.
