نتيجه درخواست وام از صندوق بين‌المللي پول چه شد؟

تاریخ انتشار : 1399/02/02

رئيس کل بانک مرکزي جديدترين و آخرين وضعيت درخواست وام ۵ ميليارد دلاري را اعلام و تشريح کرد.

به گزارش ايسنا، عبدالناصر همتي در مصاحبه‌اي با بلومبرگ در پاسخ به اين پرسش که آيا مي‌تواند آخرين پيشرفت‌هاي درخواست خود را براي تأمين مالي از صندوق بين المللي پول ارائه دهد، اظهار کرد: ما جزو اولين کشورهايي بوديم که بيش از ۴۰ روز پيش، از طريق ابزار سريع تأمين مالي (RFI) درخواست کمک کرديم. به ياد داشته باشيد، ما جزء پنج کشور اولي بوديم که به سختي تحت تأثير ويروس کرونا قرار گرفتيم و زماني که رئيس صندوق بين المللي پول اعلام کرد صندوق بين المللي پول آماده کمک به کشورها از طريق ابزار تأمين مالي سريع (RFI) است، ما نيز به عنوان يکي از کشورهاي عضو درخواست خود را براي دسترسي به اين امکان ثبت کرديم.

او ادامه داد: ما تمام اطلاعات و داده‌هاي مورد نياز صندوق بين المللي پول را براي ارزيابي صلاحيت‌مان ارائه داده‌ايم. اين اطلاعات و آخرين اطلاعات اقتصادي در وبسايت بانک مرکزي ايران موجود است. من همچنين نامه‌اي به رئيس صندوق بين المللي پول ارسال و از اين که صندوق بين المللي پول مي‌خواهد در سرتاسر جهان کمک کند، قدرداني کرده‌ام و از او خواسته‌ام سريعا درخواست ما را به هيات عامل صندوق بين المللي پول ارائه دهد.

صندوق بين‌المللي پول به تعهدات خود عمل کند

رئيس کل بانک مرکزي در پاسخ به سوال اين که ايالات متحده گفته است که مانع درخواست مي‌شود و با آن مخالف است. گفت: ما از ايالات متحده آمريکا درخواست کمک نکرده‌ايم! ما از صندوق بين المللي پول تقاضا کرديم که يک نهاد بين المللي غير سياسي، وابسته به سازمان ملل متحد است که ما در طول ۷۵ سال گذشته يکي از اعضاي بنيانگذار و شرکت کننده در آن بوديم. ايالات متحده آمريکا به مانند ۱۹۰ کشور يا بيشتر کشورها، عضو صندوق بين المللي پول است. آخرين باري که من بررسي کردم، ايالات متحده آمريکا صندوق بين المللي پول را اداره نمي‌کند و اين رئيس صندوق و هيات مديره آن هستند که بر کارها نظارت و اطمينان حاصل مي‌کنند که صندوق بين المللي پول تعهدات و وظايف خود را انجام مي‌دهند. اما مي‌خواهم تکرار کنم که همه نهادهاي مرتبط با سازمان ملل، صندوق بين المللي پول يا سازمان بهداشت جهاني (WHO) ، بايد از سياست دور بمانند و به تعهدات نهادي خود عمل کنند.

او در جواب اين که ايالات متحده استدلال مي‌کند که ايران از منابع خود به اندازه کافي برخوردار است و اين کشور دارايي‌هاي زيادي دارد که مي‌تواند در داخل کشور از آن براي مبارزه با شيوع ويروس کرونا کمک بگيرد و ايالات متحده مي‌گويد که ايران از اين پول براي اهداف و نيازهاي بشردوستانه استفاده نمي‌کند، بلکه براي فعاليت‌هاي ديگري مانند سياست‌هاي منطقه‌اي از آنها بهره مي‌گيرد، پاسخ شما به اين موضع چيست؟ توضيح داد: بگذاريد با نگاهي به شرايط واجد شرايط بودن RFI به سؤال شما پاسخ دهم و سپس به نگراني‌هاي شما بپردازم. طبق گفته صندوق بين المللي پول، RFI به منظور کمک به يک کشور عضو با حمايت فوري مالي پس از مواجه شدن آن کشور با شوک برون زا طراحي شده است که شکاف تأمين مالي در ترازپرداخت‌ها را آشکار مي‌کند. پس از آن، صندوق بين المللي پول مي خواهد اطمينان حاصل کند که آن کشور قادر به بازپرداخت وام به صندوق است و بدهي عمومي کشور پايدار است، اينها همه خوب و صحيح است. 

نياز ۱۰ ميليارد يورويي در تامين اعتبار خارجي 

همتي ادامه داد: هنگامي که از ويروس کرونا دچار آسيب شديم، با شوک منفي برون زا روبرو شديم. برآوردهاي ما نشان مي‌دهد که براي مهار شيوع ويروس، تقويت نظام مراقبت‌هاي بهداشتي و محافظت از پرسنل خط مقدم در بيمارستان‌ها و جاهاي ديگر و کمک به افرادي که شغل خود را از دست داده‌اند، ما نياز به ۱۰ ميليارد يورو اضافه‌تر در تأمين اعتبار خارجي خود داريم، اين حدود ۲ درصد از توليد ناخالص داخلي ماست. اين يک واقعيت است و ما اين اطلاعات را با صندوق بين المللي پول به اشتراک گذاشته‌ايم.

به گفته اين مقام مسئول بديهي است که ما بيش از حد کفايت ذخاير خارجي براي تأمين اين کمبود را داريم، اما تحريم‌هاي يکجانبه ايالات متحده دسترسي ما را محدود کرده است. اگر آنها مي‌خواهند از منابع خودمان بجاي امکانات صندوق بين المللي پول استفاده کنيم، چرا در کنگره آمريکا به بسياري از صداها گوش نمي‌دهند و تحريم‌ها را تسهيل نمي‌کنند؟

بدهي عمومي ايران بسيار پايين‌تر از آستانه

همتي افزود: در مورد دوم، ما ذخاير کافي براي بازپرداخت صندوق بين المللي پول، از طريق کانال‌هايي که قبلاً در اين سال‌ها از پرداخت کمک‌هاي خود به صندوق بين المللي پول استفاده مي‌کرديم، را داريم و آخر اين که، بدهي عمومي ما نيز بسيار پايين‌تر از آستانه‌اي است که براي اقتصادهاي نوظهور شرايط پايدار به نظر مي‌رسد، است. اينها واقعيت‌هايي هستند و من اطمينان دارم که کارمندان صندوق بين المللي پول به خوبي مي‌دانند. 

رئيس کل بانک مرکزي ادامه داد: با توجه به نحوه استفاده اين وام، من قبلاً به رئيس صندوق بين المللي پول اطلاع داده‌ام که INSTEX و SHTA ابزارهايي هستند که به راحتي در دسترسند. اينها به طور خاص براي کمک به ما در واردات غذا و دارو طراحي شده‌اند. اين کانال‌ها داراي مکانيزم‌هاي ايمني و محافظتي مناسب براي رفع هرگونه نگراني‌هاي موجود هستند. علاوه بر اين، اين فرصت خوبي براي فعال کردن اين کانال‌هاست زيرا بسياري از کشورهاي اروپايي مانند فرانسه، آلمان، ايتاليا و اسپانيا در تلاشند تا اين کانال‌ها فعال شوند.

 از مردم ايران حمايت کنند

در ادامه اين مقام مسئول درباره اين که در مورد دريافت وام چقدر واقع بين هستيد و اگر صندوق بين المللي پول درخواست را رد کند، چه خواهيد کرد، تصريح کرد: من بسيار اميدوار هستم که آنها در اين بحران غير عادي که همه کشورهاي جهان را تحت تأثير قرار داده است و ما نيز شامل آن هستيم، از مردم ايران حمايت کنند. ما زندگي‌هاي بسياري را، مانند آمريکايي‌ها و اروپايي‌ها از دست داده‌ايم و در رابطه با جان باختگان آمريکايي و اروپايي نيز ابراز همدردي مي‌کنم. به من اطلاع داده شده که کشورهاي اروپايي از تلاش‌هاي ما حمايت مي‌کنند، من مطمئن هستم که ساير کشورهاي جهان نيز از درخواست ايران حمايت مي‌کنند. 

درخواست مجدد همتي از رئيس صندوق بين‌المللي

وي ادامه داد: يک بار ديگر، شخصاً از رئيس صندوق بين المللي پول خانم جورجيووا مي‌خواهم که اين موضوع را جدي بگيرند. ما مي‌خواهيم رياست صندوق بين المللي پول درخواست RFI ما را به هيات اجرايي خود برساند. اين تنها چيزي است که ما مي‌خواهيم. خانم جورجيووا بايد سياست را کنار گذاشته و وظايف حرفه‌اي خود را به طور کامل انجام دهد. صندوق بين المللي پول بسيار شبيه آتش نشاني در محله است، به محض اين که خانه‌اي آتش بگيرد بايد به نجاتش بشتابد و به دنبال بزرگترين صاحب خانه در اين محله نگردد که از وي اجازه عمل بخواهد. اکنون زمان عمل است، تاريخ در مورد اعمال همه ما قضاوت مي‌کند و آن داوري به آساني که فکر مي‌کنيم نخواهد بود.

 همتي در پاسخ به اين که "شما اشاره مي‌کنيد که ايران داراي منابع خارجي براي تأمين کمبودهاست. آيا اين همان پولي است که به دليل تحريم در خارج از کشور منجمد مي‌شود و آيا شما از ايالات متحده مي‌خواهيد اجازه دهد که اين ذخاير به وسيله کانال مالي سوئيس و INSTEX منتقل شوند؟ گفت: بله، همانطور که شما به خوبي مي‌دانيد، ذخاير بانک مرکزي تحت تحريم ايالات متحده آمريکا در خارج از کشور است که غير قانوني و يک جانبه است و من مي‌خواهم در اين باره صريح و واضح باشم.

وي افزود: آن چه ما مي‌گوييم اين است که بايد تحريم‌ها به طور کلي برداشته شود، اما متأسفانه، بازيگراني در دولت ايالات متحده هستند که احترام چنداني به قوانين و نظم بين المللي ندارند. خزانه داري آمريکا، کانال سوئيس را به عنوان ابزار و کانالي براي اهداف بشردوستانه اعلام کرده است، INSTEX نيز براي واردات غذا و دارو طراحي شده است، اگر آمريکا نسبت به ادعاهاي خود صادق باشد، ما نيز بايد در اين دو کانال از ذخاير خود استفاده کنيم.

چه ميزان پول ايران در حساب‌هاي خارج از کشور منجمد شده است؟

همتي درباره اين که چقدر پول ايران به دليل تحريم‌ها در حساب‌هاي خارج از کشور منجمد شده است، توضيح داد: ما ارقام مربوط به ذخاير خود را در حساب‌هاي تراز پرداخت خود منتشر مي‌کنيم، اين تعداد مطابق با آن چه در چند سال گذشته داشته‌ايم، است.

وي در پايان گفت‌وگو در پاسخ به اين که تفاوت و تفکيک تقاضاي شما از صندوق بين المللي پول چيست؟ مبلغ پولي که ايران به صندوق پرداخت کرده است و وام چقدر است؟ اظهار کرد: چنين تفاوت و تفکيکي وجود ندارد. صندوق بين المللي پول مانند اتحاديه اعتباري است، کشورهاي عضو با اين اميد که صندوق بين المللي پول در صورت لزوم وام براي آنها و ساير کشورها در اين سالها در آن مشارکت مي‌کند. در راستاي مقررات و محدوديت‌هاي صندوق بين المللي پول، ما حدود ۳.۶ ميليارد SDR را در قالب RFI تقاضا کرده‌ايم. اين برابر با ۱۰۰ درصد از سهميه ما در صندوق بين المللي پول است و بايد از تجميع منابعي باشد که صندوق بين المللي پول براي مبارزه با بحران اخير ويروس جمع کرده است.