چرا روسيه و چين از همکاري ايران با FATF استقبال نمي‌کنند؟
تاریخ انتشار : 1399/11/14
با روي کار آمدن بايدن در آمريکا، حاميان داخلي FATF براي پيگيري اهداف سياسي خود بار ديگر به تحريف واقعيت روي آورده‌اند.
به گزارش خبرنگار مهر، با روي کار آمدن بايدن در آمريکا، حاميان داخلي FATF براي پيگيري اهداف سياسي خود بار ديگر به تحريف واقعيت روي آورده‌اند و در تازه‌ترين مورد ادعا کرده‌اند در صورتي که نام ايران در ليست سياه FATF باشد، روابط اقتصادي ايران با چين و روسيه قطع خواهد شد. اين در حالي است که شواهد کاملاً بر خلاف اين ادعاست.
با روي کار آمدن بايدن در آمريکا، حاميان داخلي FATF بار ديگر به تکاپو افتاده‌اند لوايح مرتبط با FATF را احيا کنند تا شايد منفذي براي مذاکره با غرب دست و پا کنند. در اين ميان، نقش تيم رسانه‌اي اين جريان سياسي براي همسو کردن افکار عمومي با خود از طريق تحريف واقعيت، همچنان پررنگ و قابل توجه است. در اين ميان، يکي از ادعاهاي مهمي که اين جريان سياسي براي پيگيري اهداف رسانه‌اي خود به شدت روي آن مانور مي‌دهد، موضوع قطع روابط اقتصادي ايران با چين و روسيه در صورت قرار داشتنِ نام ايران در ليست سياه FATF است. حاميان FATF مدعي هستند به دليل اينکه نام ايران در ليست سياه FATF قرار دارد، بانک‌ها و شرکت‌هاي روسي و چيني از تعامل با ايران امتناع مي‌ورزند، از اين رو براي حل اين معضل، مجمع تشخيص مصلحت نظام بايد هر چه زودتر لوايح مرتبط با FATF را تصويب کند.
براي روشن شدن اين موضوع و اينکه اين ادعا تا چه اندازه با واقعيت‌هاي موجود فاصله دارد، بايد به چند موضوع توجه داشت:
تعامل با FATF، خواسته آمريکا و اروپا يا چين و روسيه؟!
اگرچه حاميان FATF تلاش مي‌کنند چنين وانمود کنند که نگران روابط ايران با روسيه و چين هستند، اما واقعيت اين است که انگيزه دولت براي تعامل با FATF، نه درخواست چين و روسيه، بلکه مطالبه کشورهاي غربي از ايران بوده است! به عنوان نمونه صندوق بين‌المللي پول در سال ۹۵ از ايران خواسته است برنامه اقدام FATF را به طور کامل اجرا کند. کشورهاي اروپايي در بهمن ۹۷ اجراي کامل برنامه اقدام FATF را شرط اجراي اينستکس اعلام کردند. پمپئو، وزير امور خارجه دولت ترامپ نيز بارها از ايران درخواست کرده است به خواسته‌هاي FATF تن بدهد. هدف کشورهاي غربي از پيگيري تعامل ايران با FATF، از يک سو ايجاد زيرساخت‌هاي لازم جهت مؤثر کردن تحريم‌هاست و از سوي ديگر درست کردن بهانه‌اي براي جريان غربگرا در داخل کشور جهت تعامل با غرب است.
علي‌رغم اصرارها و فشارهاي کشورهاي غربي براي الزام ايران جهت همکاري با FATF و بر خلاف ادعاي برخي حاميان داخلي FATF، تا کنون هيچ درخواست رسمي و آشکاري از سوي مقامات چيني و روسي در زمينه اجراي استانداردهاي FATF از سوي ايران مطرح نشده است! موضوع زماني جالب‌تر مي‌شود که بر خلاف ادعاي حاميان FATF، در سال ۹۴ و در حالي که نام ايران در ليست سياه FATF بود، روسيه به ايران پيشنهاد داده بود سطح روابط اقتصادي ايران و روسيه عميق‌تر شده و اين دو کشور در تجارت دو جانبه از پول‌هاي ملي خود استفاده کنند.
چرا روسيه و چين از همکاري ايران با FATF استقبال نمي‌کنند؟
بر خلاف ادعاي جريان غربگرا، شواهد نشان مي‌دهد روسيه و چين نه تنها از همکاري ايران با FATF استقبال نمي‌کنند، بلکه آن را مضرّ به تعاملات خود با ايران مي‌دانند. زيرا:
۱- تعامل ايران با FATF، به معناي هضم بيشتر در نظام مالي جهاني است که تحت سلطه آمريکا قرار دارد. اين مسئله مي‌تواند به توافق‌ها و قراردادهاي همکاري ايران با چين و روسيه ضربه بزند؛ زيرا اين همکاري‌ها در تقابل با فشار اقتصادي غرب است.
۲- تأکيد دولت ايران بر موضوع FATF يک پالس منفي به چين و روسيه است و اين پيام را مي‌دهد که ايران همچنان در پي تعامل با غرب است. چين و روسيه خاطره ناخوشايندي از برجام دارند و همين خاطره ناخوشايند تأثير خود را در دوره کنوني تحريم‌ها گذاشته است. به عنوان نمونه بانک کنلن چين که در دوره قبلي تحريم‌ها که مشتمل بر تحريم‌هاي سازمان ملل، اتحاديه اروپا و تحريم‌هاي يک جانبه آمريکا بود و در همان دوره‌اي که نام ايران در ليست سياه FATF قرار داشت، با ايران کار مي‌کرد اما در اين دوره، تراکنش‌هاي خود را محدود به تجارت بشردوستانه کرده است. چيني‌ها و روس‌ها حتي از اين بابت گلايه هم کرده‌اند.
۳- طرف‌هاي چيني (به ويژه بخش خصوصي آن) که با ايران کار مي‌کنند، مي‌دانند که افشاي روابط آنها با ايران مي‌تواند جريمه‌هاي سنگين تحريمي را براي آنها در پي داشته باشد. از اين رو هر اقدامي که باعث شود احتمال افشاي اطلاعات اين شرکت‌ها و نهادها با ايران افزايش يابد، سبب خواهد شد سطح همکاري‌هاي فيمابين کاهش يابد.
۴- تجربه نزديک به يک سال اخير نشان مي‌دهد قرار گرفتن در ليست سياه FATF نه تنها سبب کاهش صادرات نفت ايران (که بخش عمده آن به مقصد چين است) نشده، بلکه شاهد افزايش اين صادرات نيز بوده‌ايم.
«تحريف»؛ ابزاري براي پيگيري اهداف سياسي
با بررسي اظهارات موافقان FATF که بخشي اعظم آنها دولت و جريان همسو با دولت است، مشخص مي‌شود راهبرد «تحريف» همچنان در دستور کار رسانه‌هاي اين جريان سياسي قرار دارد. طبيعي است در ماه‌هاي پيش رو تا انتخابات رياست‌جمهوري، اين جريان سياسي تلاش مي‌کند با تحريف واقعيت، از يک سو بر ناکارآمدي خود در مديريت اقتصاد سرپوش گذاشته و از سوي ديگر فشار مطالبات اجتماعي را بر دوش مجمع تشخيص مصلحت نظام بيندازد.
براين اساس لازم است از طريق شفاف سازي و روشنگري اجازه نداد تجربه تلخي که جريان تحريف در بزک کردن برجام آفريد، بار ديگر تکرار شود.
