ضرورت بازبيني در طبقه‌بندي و تخصص‌گرايي بانک‌ها

تاریخ انتشار : 1399/12/06

يک اقتصاددان با بيان اينکه بايد بانک‌ها در مسير توليدمحوري قرار بگيرند، گفت: بايد بانک‌ها را بر اساس انواع تجاري و توسعه‌اي طبقه‌بندي و تخصص‌بندي کنيم.

به گزارش ايبِنا، تا اينجاي کار اگر واقع‌گرايانه نگاه کنيم و تاثير تحريم‌ها را بر شرايط اقتصادي و رواني حاکم بر جامعه ناديده نگيريم، مي‌توان گفت در حالي که مي‌توانست اوضاع سخت‌تر و پيچيده‌تر شود، بانک مرکزي تلاش‌هايي براي کنترل وضعيت کرده که در دو سال اخير اين تلاش‌ها بيشتر به چشم مي‌آيد. اما هنوز بسياري از مشکلات ساختاري در عرصه نظام بانکداري کشور وجود دارد که به عقيده بسياري از کارشناسان، بانک مرکزي بايد با حفظ رويه کنوني در جهت اصلاحات آن به ويژه در درون بدنه بانکي کشور گام بردارد.

امرالله اميني، استاد دانشگاه علامه طباطبايي در پاسخ به اين سوال که اولويت‌هاي بانک مرکزي در سال ۱۴۰۰ کدام است، به خبرنگار ايبِنا گفت: در وهله اول، بانک مرکزي بايد شفاف‌سازي را در پيش بگيرد و در حساب‌ها و بخشنامه‌هاي خود، عملکردهايش و پاسخگويي به مردم شفاف عمل کند و بايد بانک‌ها را نيز وادار به اين امر کند که برنامه‌ها، فعاليت‌ها و حساب‌هاي خود را شفاف کنند.

وي افزود: نکته مهم ديگر اين است که اقتصاد ايران بانک‌محور شده و پول در اقتصاد محوريت پيدا کرده است، از اينرو تناسبي بين تعداد بانک‌ها و توليد ناخالص داخلي وجود ندارد. اميني تصريح کرد: به نظر مي‌آيد نياز است تعدادي از بانک‌ها بسته و يا ادغام شوند و بانک‌هايي که مي‌مانند بايد طبقه‌بندي و تخصص‌بندي شوند براي نمونه، ما بايد يک سري بانک‌هاي توسعه‌اي داشته باشيم. مثلا، بانک توسعه صنعت و معدن که از قديم بوده و يا نياز به بانک‌هاي تخصصي داريم مثلا بانک‌هاي کشاورزي که به صورت خُردتر و در حوزه‌هاي مختلف باغداري و صيفي‌کاري و شيلات و نظاير آن عمل کنند.

اين اقتصاددان يادآور شد: ما به اين تعداد زياد بانک‌ تجاري نياز نداريم و با توليدمحور شدن نظام بانکي، تنها تعداد اندکي از بانک‌ها بايد تجارتي و بيزينسي باشند. وي تاکيد کرد: نياز است که بانک‌ها بنيه و بدنه کارکنان خود را متخصص کنند، به طوري که کارمند بانک تخصص لازم را در ابعاد مختلف بانکداري داشته باشد.

اميني با تاکيد بر ضرورت استقلال عمل بانک مرکزي خاطرنشان کرد: بانک مرکزي بايد استقلال لازم را داشته باشد. اگرچه بعيد است انجام شود، اما بانک نبايد زير نظر دولت باشد و قوه مجريه نبايد به آن دستور دهد که ما پول کم داريم و به چاپ پول روي بياورد!

وي افزود: اصولا از پول چاپ کردن و جبران کسري بودجه از طريق چاپ پول کاملا بايد پرهيز شود و بانک مرکزي جلوي اينگونه خواسته ها مقاومت کند و زير بار اين مسئله نرود. اميني اضافه کرد: به علاوه آنکه بانک بايد سياست‌گذاري‌هاي مشخص دوره‌اي و سالانه داشته باشد که توليدکننده تکليف خود را بداند و با تغييرات گسترده روبرو نشود.

اين اقتصاددان با بيان اينکه ديگر کار مهم بانک مرکزي حفظ ارزش پول ملي است، اظهار کرد: در حال حاضر دلار در حال بالا رفتن است و نياز است دولت و بانک مرکزي کمک کنند که دلار در سير نزولي قرار بگيرد. دلار در زمان ترامپ بالا بود و پالس‌ها منفي بود، اما الان که دوره ترامپ تمام شده و بهانه‌ها کاسته است، نياز به اراده‌اي قوي داريم تا دلار پايين بيايد.

اميني مهم‌ترين مشکل در زمينه تورم را نقدينگي دانست و در پايان گفت: بانک مرکزي بايد تمام تلاش خود را براي مديريت نقدينگي کشور انجام دهد و آنچه بسيار مهم است، اين است که بانک مرکزي بايد حرکت سرمايه را به سمت توليد و توسعه تسهيل کند؛ در اين صورت به بسياري از اهداف خود نائل مي شود.