تامين مالي زنجيره توليد سرعت گرفت
تاریخ انتشار : 1401/05/29
يکي از دستاورد‌هاي مثبت در دولت سيزدهم در قالب اقدامات انجام شده در سال ۱۴۰۰ در طرح تامين مالي زنجيره‌اي توليد، بازنگري دستورالعمل اوراق گام و تصويب آن در کميسيون اعتباري و شوراي پول و اعتبار و ابلاغ به بانک‌ها بود که نتايج خوبي را هم ثبت کرد به نحوي که ميزان انتشار اوراق گام بعد از اصلاحات از مرز ۷.۵ هزار ميليارد تومان گذشت و عملکرد مردادماه برابري مي‌کند با ۱۷ ماه گذشته.
به گزارش خبرنگار ايبِنا، کمبود نقدينگي و مشکل سرمايه در گردش بنگاه‌هاي توليدي هميشه به عنوان اصلي‌ترين معضل بخش مولد کشور نمود داشته به نحوي که بعضا انگشت اتهام را به سمت بانک‌ها مي‌گرفتند، اما غافل از اينکه مشکل محدود بودن و کمبود منابع شامل حال بانک‌ها هم مي‌شود! برهمين اساس طرح تامين مالي زنجيره‌اي در دي ماه سال ۱۴۰۰ با همکاري بانک مرکزي و وزارت صمت کليد خورد که براساس آن مشکل نقدينگي واحد‌هاي توليدي را تا حد بسياري تقليل مي‌دهد. اين طرح به عنوان دستاورد مهم دولت سيزدهم با استفاده از ابزار‌هاي مختلفي اجرا مي‌شود که يکي از ابزار‌هاي نوين آن اوراق گام يا همان گواهي اعتبار مولد است که با سهولت و ريسک پايين، امکان تامين مالي غيرتورمي توليد را فراهم مي‌کند.
در اين روش، بانک به جاي پرداخت تسهيلات سرمايه در گردش به يک توليدکننده، به تامين کننده مواد اوليه يا واسط، اوراق گام مي‌دهد تا بتواند در سررسيد پولش را طلب کند يا قبل از آن اوراق گام را در بازار با تنزيل بفروشد.
از سوي ديگر، اين اوراق مي‌تواند به دليل اينکه تأمين مالي سرمايه در گردش بنگاه‌هاي اقتصادي حاضر در زنجيره‌هاي تأمين را به صورت غيرتورمي پوشش مي‌دهد، گامي موثر در راستاي کنترل تورم و بهبود رشد اقتصادي آن هم در شرايط رکود تورمي اقتصاد ايران باشد.
هرچند اوراق گام به عنوان محصول و خدمت اعتباري در سال‌هاي اخير از سوي بانک مرکزي به شبکه بانکي ابلاغ شده بود، اما تا قبل از دولت سيزدهم دستاورد قابل توجهي نداشت. در حالي که به کارگيري صحيح اين خدمت نوين مي‌تواند در تامين مالي صنايع و کمک به شکل‌گيري زنجيره ارزش در بخش‌هاي مولد و صنعتي اثرگذار باشد. خوشبختانه استفاده از اين ابزار که از بهمن ۹۹ شروع شده بود در چند ماه اخير با اصلاحاتي که در دستورالعمل آن انجام شد، سرعت بيشتري گرفت به نحوي که آمار انتشار اوراق گام در مردادماه امسال با ۱۷ ماه قبل از آن برابري مي‌کند.
همچنين براساس آمار بانک مرکزي، عملکرد دولت سيزدهم در انتشار اين اوراق قابل توجه بوده به نحوي که از مردادماه سال گذشته تا مردادماه امسال، ۱۳۹ هزار ميليارد ريال اوراق گام منتشر شده است که از کل ميزان اوراق منتشر شده گام از بهمن ۹۹ تا مرداد ماه ۱۴۰۱ حدود ۲۵ هزار ميليارد ريال آن مربوط به دولت قبل بوده است.
اين در حالي است که در يک سال و نيم گذشته ۱۶۴ هزار ميليارد ريال اوراق گام منتشر شده که عملکرد پنج ماهه دولت دوزاهم در مقايسه با عملکرد دولت سيزدهم در اين ۱۲ ماه اخير نشان‌دهنده عزم جدي و تلاش براي بهبود اوضاع بخش مولد کشور از طريق تامين مالي زنجيره توليد با استفاده از اوراق گام است.
نکته حائز اهميت اين فرآيند اين است که اوراق گام، ابزار مناسب و پرکاربردي براي تأمين سرمايه درگردش سالم و پايدار براي واحد‌هاي توليدي و تأمين مالي بنگاه‌هاي اقتصادي به شيوه‌اي «غيرتورمي» است.
اوراق گام اوراق بهاداري است که بر مبناي عقد ضمان (مانند ضمانت نامه‌هاي بانکي)، به عامليت و ضمانت يک بانک يا موسسه اعتباري صادر مي‌شود و بانک يا موسسه اعتباري بازپرداخت مبلغ اسمي اين اوراق را در سررسيد تضمين مي‌کند.
به زبان ساده‌تر، اگر يک بنگاه توليدي براي خريد مواد اوليه توليد خود با کمبود نقدينگي مواجه باشد، مي‌تواند ضمن هماهنگي و اخذ فاکتور از بنگاه فروشنده نهاده (مواد اوليه) به بانک عامل مراجعه و با ارائه فاکتور درخواست انتشار اوراق گام داشته باشد. بانک عامل نيز پس از بررسي اهليت و ظرفيت بنگاه متقاضي اقدام به انتشار اوراق گام و تسليم آن به بنگاه فروشنده نهاده مي‌کند.
