تاریخ انتشار : 1397/07/28
به گزارش ايرنا، ماجرا اما از آنجا شروع شد که خبر رسيد قرار است خودرو گران شود. برخي سايتهاي خريد خودرو هم به اين شايعه دامن زدند. پيامدتهران- ايرنا- نزديک شدن بازار خودرو به نرخ تعادلي، خبر خوب براي کساني است که چشم به بازاري دوخته اند که افسارگسيخته به سوي قيمتهاي نجومي ميرفت و از جلوي چشمشان دور ميشد. آن، سيل سرمايههاي کوچک سرگردان به سوي بازار خودرو بود تا آنجا که هيجان بازار جاي منطق را گرفت.
دلالان و سوداگران که زمينه را مساعد ديدند، بازار آزاد را به دست گرفتند و نتيجه آن شد که قيمت برخي خودروها به دو تا دو و نيم برابر قيمت کارخانه رسيد.
با بالارفتن قيمت خودرو، متقاضيان بيشتري براي خريد خودرو صف کشيدند و برخي فضا را به اين سمت هدايت کردند که 'بعضي از اين خودروها ديگر قرار نيست توليد شود، کارخانه قيمت را بالا ميبرد و خلاصه اينکه اگر ميخواهيد فردا به حسرت امروز نباشيد، همين حالا براي خريد خودرو دست به جيب شويد؛ اگر هم دنبال يک سرمايهگذاري کمدردسر پرسود هستيد، اينجا جاي خوبي براي شماست. خودرو بخريد، يکيدو ماه پولتان را بخوابانيد و بعد چند ميليون سود ببريد.'
اين روند هيجاني در بازار خودرو تا مدتي تب پيش خريد خودرو را هم بالا برد اما اکنون مشاهدات بازار نشان ميدهد که وقت اين بيساماني به پايان رسيده است.
به گفته کارشناسان، اقتصاد قاعده و قانون خود را دارد و مثل روز روشن است که اين افزايش قيمت، ماندگار نيست و اکنون سير قيمت خودرو نزولي شده و وقت آن رسيده است که قيمتهاي واقعي، خودي نشان دهند.
** بازار خودرو در مسير تعادلي قيمتها
يک کارشناس صنعت خودرو، کاهش قيمت خودروها را نشانه خوبي براي بازار مي داند که سبب خروج دلالان در اين بخش مي شود.
روحالله طالبي مي گويد: اگرچه صنعت خودروسازي کشور سالهاست اشتياق زيادي به استفاده از نيروهاي درونزا و متخصصان و طراحان داخلي نشان داده است، اما هنوز يک صنعت بومي نيست.
به گفته وي «صنعت خودرو، تا حدي هنوز وابسته است؛ به همين دليل با نوسان نرخ ارز ممکن است دستخوش تغييراتي شود؛ در ماههاي گذشته همين اتفاق افتاد.»
به گزارش ايرنا، اين وابستگي نسبي به ارز به جريانسازان فرصتي داده است تا افزايش نرخ دلار را به بهانهاي براي افزايش چندبرابري قيمت خودرو تبديل کنند؛ حال آنکه ارزبري خودروها، تناسبي با اين شيب تند افزايش قيمتها ندارد.
** فضاي رواني تاثير گذاشت
طالبي، عضو هيات علمي دانشکده مکانيک دانشگاه خواجه نصير با يادآوري اينکه تغيير در نحوه عرضه خودرو از سوي خودروسازان نيز به اين نابساماني دامن زد، تصريح مي کند: «اگر خودروسازها محصولشان را مانند قبل در اختيار مشتري ميگذاشتند، شايد بازار به اين سو نميرفت؛ تا مدتي پيش، سايت براي خريدان خودرو باز بود و مشتري بهروز خريد ميکرد و از سوي ديگر قيمت کارخانه با قيمت نمايندگي تفاوت چنداني نداشت. عوامل رواني در اين تغيير ناگهاني بازار بيتاثير نبود اما خودروسازها هم به اين نگراني دامن زدند. فروش اينترنتي مردم را هيجانزده کرد و باعث شد قيمتها با جو رواني ايجاد شده، افزايش پيدا کند.»
در اين زمينه چندي پيش رييس اتحاديه فروشندگان خودرو، در گفتوگو با رسانه ها اعلام کرد که متقاضيان خودرو در زمان گراني قيمت دلار، به دنبال خريد بودند اما امروز فروشنده شدهاند.
به گفته وي، «کاهش قيمت درحالي است که هنوز هم شرکتهاي توليدکننده داخلي عرضه خودرو را به بازار افزايش ندادهاند.»
** دوره نوسان قيمت به سر رسيده است
طالبي، کاهش قيمت بازار بدون افزايش توليد را ناشي از تعادل بازار ميداند: «اگر بازار را مانند يک سيستم آنالوژي مکانيکي در نظر بگيريم، وقتي سيستم ارتعاشي نوسان کند، پس از مدتي نوسان رفتهرفته از بين ميرود تا به حد تعادل برسد.»
اين کارشناس صنعت خودرو توضيح ميدهد: «اگر شُک بيروني به بازار وارد نشود و برانگيختگي ديگري چه از نظر سياسي و چه از نظر اقتصادي ايجاد نشود، به طور طبيعي رفتهرفته بازار به نقطه ثبات ميرسد. يعني پس از يک پيک قيمتي، بازار آنقدر نوسان ميکند تا به ثبات برسد.»
وي با تاکيد بر ضرورت کنترل عوامل بيروني اثرگذار بر بازار، ميگويد: «اکنون در حال نزديک شدن به نقطه تعادل در بازار خودرو هستيم و اگر شرايط بيروني را کنترل کنيم، بازار به ثبات خواهد رسيد. اما اگر باز شُک ديگري وارد شود، دوباره نوسان از نقطه تعادل شروع خواهد شد.»
** خودرو، کالاي سرمايهاي نيست
اين استاد دانشگاه با بيان اينکه در هيچ جاي دنيا خودرو کالاي سرمايهاي محسوب نميشود، تاکيد ميکند: «در کشور ما نيز نبايد به خودرو به چشم يک کالاي سرمايهاي نگاه کرد. از سويي بحث هزينههاي نگهداري مطرح است و از سوي ديگر مسائل حقوقي و هزينههاي ناشي از آن براي خريد و فروش.»
پيشنهاد طالبي براي جلوگيري از اين نگاه، افزايش هزينههاي نگهداري خودرو است: «اگر نگهداري خودرو هزينهبردار شود، ديگر مشتريان به چشم سرمايه به آن نگاه نميکنند. اگر شما مجبور باشيد براي نگهداري آن ماليات و هزينههاي بيشتري بدهيد، ديگر خودرو يک کالاي سرمايهاي نيست. البته علاوه بر مردم، رويکرد خودروسازان نيز بايد به اين سمت تغيير يابد زيرا در مقاطعي به نظر ميرسد خودروسازان هم به اين نگاه دامن ميزنند. حال آنکه خودرو يک کالاي مصرفي است و نبايد به چشم سرمايه به آن نگاه کرد.»
مشاهدات بازار نشان ميدهد که تغيير جريان خريد از يک سو سبب افزايش تعداد فروشندگان خودرو و از سوي ديگر سبب کاهش متقاضيان خريد شده است. نتيجه اين تغيير، کاهش پلکاني قيمت خودرو است به طوري که در يک هفته گذشته قيمت خودروهاي زير 50 ميليون تومان تا حدود يکونيم ميليون تومان و قيمت خودروهاي بالاي 50 ميليون تومان تا بيش از دو و نيم ميليون تومان کاهش داشته است.