حذف بنگاه‌داري مزاحم بانک‌ها از طريق بازار سرمايه

تاریخ انتشار : 1398/06/10

به گزارش خبرنگار ايبِنا، فرهاد دژپسند صبح امروز در سي امين همايش بانکداري اسلامي با تاکيد بر اينکه امسال سي امين همايش برگزار مي شود، در حالي که ۲۸ سال از تصويب قانون عمليات بانکي بدون ربا مي گذرد، اظهار داشت: انتظار مي رفت امروز در نقطه اي باشيم که کاملا اين احساس شکل گرفته باشد که در ايران بانکداري کاملا اسلامي است و هيچگونه شبهه درباره اسلامي بودن بانکداري وجود ندارد.

وي افزود: اين بانکداري مي توانست الگويي براي ساير کشورهاي اسلامي باشد، اما امروز شاهد هستيم هنوز در مورد موانع، دچار مشکلاتي هستيم و برخي از مراجع نسبت به عمليات به شدت موضع دارند. در مقابل برخي معتقدند قوانين و مقررات مناسب و در اجرا مشکل دارد و برخي نيز معتقدند مشکلي وجود ندارد.

وزير امور اقتصادي و دارايي، گفت: به نظر من ما بايد از اقدامات و زحماتي که تمام فعالان نظام بانکي عهده دار آن هستند متشکر باشيم، زيرا در شرايط فعلي سعي مي کنند تا تمام موارد  را به بهترين شکل مديريت کنند.

دژپسند در ادامه افزود: با بررسي برخي يادداشت ها و نظرات کارشناسان احساس مي شود که شايد برخي اظهارنظرکنندگان از موانع و مشکلات خبر ندارند، اما بايد توجه داشته باشيم که فارغ از انتقادها و ضعف ها، در شرايط سخت فعلي عملکرد  نظام بانکي در مقام حل و رفع مشکلات اقتصادي کشور قابل توجه است.

وي با اشاره به اينکه امروزه در دنيا بانکداري در حال تحول با سرعت قابل توجهي است، گفت: در حال حاضر بانکداري اسلامي مورد توجه بسياري از کشورها قرار دارد. منهاي کشورهايي که خود را ملزم به اجراي بانکداري اسلامي مي دانند، بانکداري اسلامي مورد توجه ساير کشورهاي نيز قرار دارد. در شرايطي که بانکداري اسلامي مورد اقبال دنيا قرار دارد ما بايد قدرت رقابت پذيري بانک هاي خود را در کشور در موقعيت مناسبي ايجاد کنيم، البته کاري سخت اما شدني است.

وزير امور اقتصادي و دارايي افزود: بانکداري امري نيست که با روش هاي سنتي و ساز و کارهاي قديمي در داخل و عرصه رقابت، کارايي داشته باشد. نظام بانکي در رشد و توسعه کشور نقش محوري دارد و از منظر تامين مالي، اقتصادي ايران بانک پايه است. فارغ از رقابت هايي که وجود دارد، اما واقعيت امروز نشان مي دهد اقتصاد ما بانک پايه است.

وي ادامه داد: نقش نظام بانکي در تامين مالي اقتصاد کشور همچنان نقشي برجسته است و بايد متناسب با اين نقش نظام بانکي خود را براي فرآيند رشد و توسعه آماده کند که اگر اين اتفاق نيفتد از قافله عقب خواهد ماند. اگر نظام بانکي ما بخواهد در اقتصاد ايران و در عرصه رقابت با دنيا به کرسي و موقعيتي دست پيدا کند بايد به اين امر توجه و اقدام کند که از بهترين فناوري هاي دنيا بهره مند شود.

به گفته دژپسند، دستيابي به فناوري هاي نو در کاهش هزينه ها و بهبود ارايه خدمات نقش موثري دارد و اگر بانک هاي ما در اين زمينه اقدامي نداشته باشند، با هزينه تمام شده بسيار بالا و عدم رقابتي بودن خدمات مواجه خواهند شد. اگر ما امروز به بانکداري اسلامي مطلوبمان نرسيده ايم بايد به صورت تفصيلي از فناوري هاي نو استفاده کنيم.

وزير امور اقتصادي و دارايي گفت: رمز موفقيت سيستم بانکي به حداقل رساندن مقاومت در مقابل فناوري است و در اينصورت مي توان گفت بانکداري اسلامي در مسير تحقق و دستيابي هم وظيفه اصلي خود را انجام خواهد داد و هم نظام بانکي را در يک اتاق شيشه اي قرار داده و از هر گونه مفسده جلوگيري کند.

اين وزير دولت دوازدهم با اشاره به اهميت کاهش نگراني پرسنل و کارمندان سيستم بانکي، گفت: ما زماني مي توانيم اين پروسه را کامل کنيم که نگراني هاي کارمندي را به حداقل برسانيم و امروز در حوزه فناوري هاي نو به دنبال هوشمندي نظام بانکي و اقتصادي کشور هستند و به اين معني نيست که استفاده از فناوري هاي نوين بيکاري را به دنبال دارد و بايد اين ديد تغيير کند و به دنبال توانمند سازي و افزايش توانايي کارمندان سيستم بانکي حرکت کنيم.

به گفته وي، پايين بودن توانمندي تخصصي نيروي انساني يکي از مهم ترين موارد در اجراي بانکداري اسلامي است زيرا پرسنل سيستم بانکي بايد به خوبي به قراردادها اشراف داشته باشند. مقوله توانمندسازي و آموزش کارمندان از دو سو براي بانکداري اسلامي ضروري است.

دژپسند درباره لزوم تعيين نرخ سود و بهره در حدود شرعي، گفت: در اقتصاد کلان براساس قوانين و مقررات سود و بهره تعريف مشخصي دارد و کسي که به سيستم بانکي مراجعه مي کند فرد ريسک پذيري نيست و آنچه در بانکداري اسلامي وجود دارد تعيين سود در حدود اسلامي است. اما در اين عرصه بايد تلاش هاي تئوريکي صورت گيرد و به طور مستمر در صدد فرمولي براي کشف نرخ سود با توجه به آموزه هاي اسلامي باشيم.

وي با اشاره به اينکه در وزارت اقتصاد اقداماتي در اين زمينه آغاز شده است، گفت: يکي ديگر از موارد مهم بر نامناسب بودن ساختار مالي بانک ها، عوامل محيطي و بيروني نيز در مقام فاصله دادن نظام بانکي از نظام مالي مناسب است. ساختار مالي نامناسب روند بانکداري اسلامي را کُند مي کند.

وزير امور اقتصادي و دارايي افزود: ساماندهي شعب بانک ها يکي ديگر از موارد مهم است و بايد به اين پرسش پاسخ داد که آيا اين همه شعب براي بانک ها ضروري است؟ به طور حتم پاسخ اين است که يکي از منافع عوامل بيروني تعداد بالاي شعب است. اما اين امر به سهولت قابل انجام نيست و من به عنوان رييس مجمع بانک هاي دولتي شاهد مقاومت ها در اين زمينه هستم.

وي افزود: اجراي حاکميت شرکتي در بانک ها نيز يکي ديگر از موارد مهم است که کمک مي کند تا تمام امور بانک ها بر مبناي اصول باشد از به کارگيري نيرو تا ساير موارد. البته لازم است که بگويم بانک کشاورزي گام هاي موثري در اين زمينه برداشته است.

دژپسند در ادامه يکي ديگر از ملزومات اصلاح ساختار مالي بانک ها را رهاسازي نظام بانکي از گوشواره هايي مثل دارايي هاي منجمد و مازاد و فاصله گيري بانک ها از بنگاه داري عنوان کرد و افزود: فاصله دادن بانک ها از بنگاه داري بايد تابع اصول باشد و در اين امر دچار افراط نشود، زيرا بانک وکيل موکل خود براي بالا بردن بازدهي سپرده ها است.

وي افزود: بايد به اين موضوع توجه داشته باشيم که در حالي که بازار سرمايه شرايط خوبي دارد، بانک ها را از بنگاه داري مزاحم براي ايفاي نقش در عرصه اعطاي تسهيلات خارج کنيم. بانکداري ما زماني در اين مسير مي تواند گام هاي اساسي بردارد که بانکداري اسلامي را در نظام تامين مالي هميشه مدنظر داشته باشيم، در غير اينصورت به هدف نخواهيم رسيد.

وي در پايان تاکيد کرد: بانکداري ما قابليت الگو شدن را دارد و بايد از نظام بانکي به طور معقول حمايت کنيم و بانک هاي ما از درون خودارزيابي را مدنظر قرار دهند.