تصوير منابع و مصارف بانکي در نيم‌سال اول
تاریخ انتشار : 1398/10/17
دنياي اقتصاد : بانک مرکزي آمارهاي مانده سپرده‌ها و تسهيلات نظام بانکي را در شهريور ماه منتشر کرد. آمارها حاکي از اين است که در شهريورماه رقم سپرده‌هاي بانکي به بيش از ۲۳۴۰ هزار ميليارد تومان رسيده که در مدت ۶ ماه رشد ۶/ ۱۳ درصدي را تجربه کرده است. از سوي ديگر مانده تسهيلات بانکي در شهريورماه به بيشتر از ۱۶۸۰ هزار ميليارد تومان رسيده که در مدت ۶ ماه ۵/ ۱۱ درصد افزايش داشته است. نسبت مصارف به منابع بانک مرکزي نيز در نيمه نخست سال جاري حدود ۸/ ۷۹ درصد بوده که حدود نيم واحد درصد از مردادماه بيشتر شده است.
رشد ۶/ ۱۳ درصدي سپرده‌ها در ۶ ماه
آمارهاي بانک مرکزي نشان مي‌دهد که مانده کل سپرده‌ها در پايان شهريور ماه ۹۸، به حدود ۲۳۴۹ هزار ميليارد تومان رسيده که نسبت به مدت مشابه سال گذشته با رشد ۱/ ۳۰ درصدي همراه بوده است. گزارش بانک مرکزي حاکي از اين است که مانده کل سپرده‌ها در پايان شهريورماه به نسبت اسفند ماه حدود ۱/ ۲۸۲ هزار ميليارد تومان افزايش داشته است. به عبارت ديگر سپرده‌هاي بانکي در ۶ ماه نخست سال جاري ۶/ ۱۳ درصد افزايش داشته است. اين در حالي است که آمارها نشان مي‌دهد در ۶ ماه نخست سال ۹۷، مانده کل سپرده‌ها حدود ۸/ ۱۸۰۵ هزار ميليارد تومان بوده که رشد ۶ ماهه آن ۷/ ۹ درصد بوده است. در نتيجه آمارها نشان مي‌دهد که در نيم سال نخست سال جاري سپرده‌هاي بانکي از رشد بيشتري نسبت به مدت مشابه سال گذشته برخوردار بوده‌اند. از سوي ديگر، آمارهاي بانک مرکزي نشان مي‌دهد که مانده سپرده‌ها در شهريورماه به نسبت مردادماه با رشد ۸/ ۳ درصدي همراه بوده که اين رشد در ۱۰ ماه گذشته بي‌سابقه بوده است.
از سوي ديگر بانک مرکزي آمار سپرده‌هاي نظام بانکي پس از کسر سپرده قانوني را نيز منتشر مي‌کند. براساس گزارش نهاد پولي و بانکي کشور، در پايان شهريور ماه سال جاري سپرده‌ها بعد از کسر سپرده قانوني به حدود ۶/ ۲۱۰۹ هزار ميليارد تومان رسيده که نسبت به اسفند ۹۷ حدود ۲۵۳ هزار ميليارد تومان افزايش داشته است.
رشد ۵/ ۱۱ درصدي تسهيلات در ۶ماه
گزارش بانک مرکزي در شهريورماه نشان مي‌دهد که مانده کل تسهيلات بانکي به ۵/ ۱۶۸۲ هزار ميليارد تومان رسيده که نسبت مدت مشابه سال گذشته بيش از ۳۱۸ هزار ميليارد تومان افزايش داشته است. به عبارت ديگر رشد نقطه به نقطه تسهيلات بانکي در پايان شهريور ماه ۴/ ۲۳ درصد بوده است. از سوي ديگر آمارهاي بانک مرکزي نشان مي‌دهد که رشد ۶ ماهه تسهيلات بانکي ۵/ ۱۱ درصد بوده است. در واقع مانده کل تسهيلات در پايان شهريور ماه به نسبت اسفند ماه با افزايش ۴/ ۱۷۳ هزار ميليارد توماني مواجه بوده است. آمارهاي بانک مرکزي نشان مي‌دهد مبلغ تسهيلات‌دهي نيز در شهريور ماه به نسبت مرداد ماه با رشد ۶/ ۴ درصدي مواجه بوده است. اين افزايش ماهانه از اسفند ماه سال گذشته بي سابقه بوده است.
نسبت تسهيلات به سپرده‌ها
يکي از شاخص‌هايي که در گزارش بانک مرکزي ديده مي‌شود، نسبت تسهيلات به سپرده‌ها پس از کسر سپرده قانوني است. براساس آمار بانک مرکزي اين نسبت در شهريور ماه ۸/ ۷۹ درصد بوده است. اين نسبت در مرداد ماه ۳/ ۷۹ درصد بوده که کمترين مقدار تاريخي ثبت شده از اين نسبت است. در شهريور ماه اين نسبت با حدود نيم واحد درصد افزايش ماهانه مواجه شده است. بررسي روند نسبت تسهيلات به سپرده‌هاي بانکي نشان مي‌دهد به‌طور کلي در سال‌هاي اخير يک روند نسبتا نزولي داشته اما در شهريور ماه اين نسبت با تغيير جهت مواجه شده است.
اين نسبت نشان مي‌دهد که چه درصدي از سپرده‌هاي بانکي توسط بانک‌ها تسهيلات‌دهي شده است. در واقع اين نسبت شاخصي است که نسبت مخارج به منابع نظام بانکي را نشان مي‌دهد. کاهش اين نسبت مي‌تواند به دليل افزايش ميزان سپرده‌گيري به نسبت تسهيلات‌دهي بانک‌ها باشد يا از سوي ديگر در سمت تقاضا، تسهيلات با تقاضاي کمتري مواجه بوده است. به‌طور کلي در استانداردهاي بين‌المللي نسبت مخارج به منابع بانک‌ها حدود ۸۵ درصد تعيين مي‌شود.
آمار سپرده‌ها در استان‌ها
آمارهاي بانک مرکزي کل مانده سپرده‌هاي ريالي و ارزي بانک‌ها و موسسات اعتباري را به تفکيک استان‌ها منتشر مي‌کند. براساس آمار بانک مرکزي در پايان شهريور ماه سال جاري، استان تهران با حدود ۱۲۸۰ هزار ميليارد تومان سپرده‌گيري بيشترين ميزان سپرده‌ها را در ميان استان‌ها به خود اختصاص داده است. پس از آن استان اصفهان با حدود ۱۲۳۴ هزار ميليارد تومان مانده سپرده در جايگاه دوم در ميان استان‌هاي کشور قرار دارد و پس از آن خراسان رضوي با حدود ۱۰۹۲ هزار ميليارد تومان جايگاه سوم را به خود اختصاص داده است. اما در مقابل، استان کهگيلويه و بوير احمد با حدود ۲/ ۶ هزار ميليارد تومان کمترين ميزان مانده سپرده را داشته است. پس از آن استان ايلام با حدود ۵/ ۷ هزار ميليارد تومان در جايگاه دوم و در نهايت، خراسان شمالي با حدود ۸ هزار ميليارد تومان در جايگاه سوم قرار دارند.
آمار تسهيلات در استان‌ها
آمارهاي بانک مرکزي در شهريور ماه نشان مي‌دهد ميزان تسهيلات دهي بانک‌ها در استان تهران حدود ۱۰۹۲ هزار ميليارد تومان بوده است. اين رقم در استان اصفهان ۲/ ۶۰ هزار ميليارد تومان و در استان خراسان رضوي ۷/ ۵۱ هزار ميليارد تومان گزارش شده است. در مقابل استان کهگيلويه و بوير احمد با رقم ۸/ ۵ هزار ميليارد تومان تسهيلات‌دهي در شهريور ماه کمترين مبلغ تسهيلات‌دهي را در ميان استان‌ها به خود اختصاص داده است. پس از آن استان ايلام با حدود ۶/ ۶ هزار ميليارد تومان در جايگاه دوم و استان خراسان جنوبي با حدود ۹/ ۶ هزار ميليارد تومان در جايگاه سوم قرار دارد.
عبور از خط قرمز
از آمارهاي بانک مرکزي در مورد تسهيلات و سپرده‌هاي بانکي به تفکيک استان‌ها مي‌توان نسبت تسهيلات به سپرده‌ها پس از کسر سپرده قانوني هر استان را محاسبه کرد. بر اين اساس، آمارها نشان مي‌دهد کمترين نسبت تسهيلات به سپرده به استان بوشهر تعلق دارد. در اين استان نسبت مصارف به منابع بانکي حدود ۳/ ۴۶ درصد است. استان البرز نيز با حدود ۹/ ۴۷ درصد در جايگاه دوم قرار دارد. پس از آن قم و خوزستان قرار دارند که اين شاخص در اين دو استان ۵/ ۴۹ درصد است. اما در مقابل بالاترين نسبت تسهيلات به سپرده بانک‌ها به استان کهگيلويه و بويراحمد تعلق دارد که حدود ۶/ ۱۰۶ درصد است. آمارها نشان مي‌دهد که اين استان تنها استاني است که اين نسبت در آن بالاتر از ۱۰۰ درصد است. بعد از آن، نسبت مصارف به منابع استان‌هاي خراسان‌شمالي و ايلام بالاي ۹۹ درصد بوده است. اين نسبت در استان تهران نيز ۹۴ درصد بوده است. اما اگر استاندارد اين نسبت را ۸۵ درصد در نظر بگيريم در واقع ۹ استان اين خط قرمز را رد کرده‌اند.
