شيوه‌نامه اجرايي اوراق گام ابلاغ شد
تاریخ انتشار : 1399/04/17
بانک مرکزي شيوه‌نامه اجرايي گواهي اعتبار مولد (اوراق گام) را ابلاغ کرد.
به گزارش خبرنگار ايبِنا، بانک مرکزي با هدف رفع موانع پولي رونق توليد، هدايت منابع مالي به فعاليت‌هاي مولد اقتصادي و تأمين سرمايه درگردش سالم و پايدار براي واحدهاي توليدي، طرح گواهي اعتبار مولد (گام) را از طريق صدور اوراق گام، در دستور کار قرار داده است که بر اين اساس دستورالعمل اين طرح را به شرح زير ابلاغ کرد.
ماده ۱. در اين دستورالعمل اصطلاحات زير در معاني مشروح به کار مي‌روند:
أ. «بانک مرکزي»: بانک مرکزي جمهوري اسلامي ايران.
ب. «موسسه اعتباري عامل»: بانک يا موسسه اعتباري داراي مجوز از بانک مرکزي که به درخواست بنگاه متقاضي، نسبت به صدور اوراق گام و بازپرداخت مبلغ اسمي آن در سررسيد اقدام مي‌نمايد.
ج. «بنگاه»: اشخاص حقوقي که مجوز فعاليت در بخش‌هاي اقتصادي مولد داشته باشند.
د. «بنگاه متعهد»: بنگاه خريدار نهاده (اعم از کالا و خدمات) که بنگاه فروشنده نهاده (بنگاه متقاضي) را جهت استفاده از اوراق گام از طريق سامانه به موسسه اعتباري معرفي مي‌کند.
ه. «بنگاه متقاضي»: بنگاه فروشنده نهاده (اعم از کالا و خدمات) که اوراق گام را پس از صدور دريافت مي‌کند.
و. «اوراق گام»: اوراق بهاداري که بر مبناي عقد ضمان به عامليت و ضمانت موسسه اعتباري صادر مي‌گردد.
ز. «سامانه»: سامانه صدور و مديريت اوراق گام در بازار پول.
ح. «سقف ضمانت»: حداکثر ميزان مجاز ضمانت اوراق گام براي موسسه اعتباري عامل.
ط. «سقف اعتباري»: حداکثر ميزان بهره‌مندي بنگاه متعهد از اوراق گام.
ماده ۲. بانک مرکزي به منظور کمک به بهبود روش‌هاي تأمين سرمايه در گردش بنگاه ظرف مدت ۲ ماه اقدام به راه‌اندازي سامانه جهت صدور و مديريت اوراق گام در بازار پول مي‌نمايد.
ماده ۳. اوراق گام داراي ويژگي‌هاي زير است:
با نام غيرکاغذي
بدون کوپن سود
در قطعات استاندارد شده با ارزش اسمي يک ميليون ريال
با سررسيدهاي حداقل يک ماه و حداکثر تا نه ماه (در پايان هر ماه)
اين اوراق توسط موسسه اعتباري عامل در سامانه صادر مي‌شود و پس از گذشت يک ششم زمان صدور تا سررسيد، معاملات اوراق به بازار سرمايه منتقل مي‌گردد.
اوراق صادره تا زماني که در بازار پول است صرفاً قابليت نقل و انتقال از طريق موسسه اعتباري عامل با درخواست دارنده اوراق را دارا است.
اوراق پس از انتقال به بازار سرمايه و طي تشريفات مربوطه صرفاً در بازار ياد شده قابل معامله و تسويه است.
دارنده اوراق گام مي‌تواند آن را بابت خريد نهاده به ساير بنگاه‌هاي عضو سامانه گام منتقل نمايد.
اوراق گام قابل معامله در بازار سرمايه (و در چارچوب ضوابط بازار مذکور) است.
ماده ۴. سقف اعتباري هر بنگاه متعهد معادل ۷۰ درصد از فروش سال آخر آن بنگاه (از طريق استعلام از سازمان امور مالياتي) پس از کسر مانده تسهيلات مرتبط با تأمين مالي سرمايه در گردش بنگاه مربوطه و تعهدات ناشي از اوراق گام قبلي منتشره نزد شبکه بانکي تعيين مي‌گردد.
تبصره ۱. بنگاه متعهد مکلف است در هنگام ارائه درخواست انتشار اوراق گام، اجازه دريافت اطلاعات خود از سازمان امور مالياتي را توسط بانک مرکزي بدهد.
تبصره ۲. موسسه اعتباري عامل موظف است نسبت به درج فاکتور مأخوذه از بنگاه متعهد در سامانه سازمان امور مالياتي (جهت احتساب در محاسبات مالياتي براي بنگاه متعهد) اقدام نمايد.
تبصره ۳. سقف اعتباري بنگاه متعهد در صورت دو بار ايفاي تعهد متوالي بنگاه متعهد در سررسيد براي اوراق گام قبلي منتشره، به ميزان ۱۰ واحد درصد افزايش مي‌يابد. اين افزايش سقف تا ميزان فروش سال آخر بنگاه متعهد، بر مبناي آخرين صورت‌هاي مالي مورد تأييد سازمان امور مالياتي مي‌تواند اعمال شود.
ماده ۵. پس از دريافت درخواست بنگاه متعهد، موسسه اعتباري عامل موظف است نسبت به اعتبارسنجي بنگاه متعهد در چارچوب مقررات مربوط اقدام و در صورت موافقت با صدور اوراق گام، وثايق و تضامين کافي را اخذ نمايد.
تبصره ۱. موسسه اعتباري عامل موظف است مقدار اعتبار تأييدشده براي بنگاه متعهد جهت صدور اوراق گام را در سامانه گام ثبت نمايد.
تبصره ۲. موسسه اعتباري عامل موظف است نسبت به اخذ شماره درخواست از سامانه سمات و ثبت آن در سامانه گام اقدام نمايد.
تبصره ۳. نرخ کارمزد اوراق گام توسط هيئت عامل بانک مرکزي تعيين و ابلاغ مي‌گردد.
تبصره ۴. به منظور تشويق بنگاه متعهد، موسسه اعتباري عامل مي‌تواند پس از ايفاي تعهد بنگاه، حداکثر در سقفي که هيئت عامل بانک مرکزي تعيين مي‌کند، تخفيفي در نرخ کارمزد اوراق گام اعمال نمايد.
تبصره ۵ -موسسه اعتباري عامل بايستي قبل از صدور اوراق گام، حق برداشت از کليه حساب‌هاي بنگاه متعهد را در صورت عدم ايفاي تعهدات در سررسيد اخذ نمايد.
ماده ۶. بنگاه متعهد مکلف است براي استفاده از اعتبار تأييدشده خود توسط موسسه اعتباري عامل جهت صدور اوراق گام، به همراه معرفي بنگاه متقاضي، فاکتور خريد مربوطه (که نشان دهنده مطالبات قطعي بنگاه متقاضي از وي است) را جهت تعيين زمان سررسيد اوراق گام به موسسه اعتباري عامل مورد نظر ارائه نمايد.
ماده ۷. بنگاه متقاضي با ارائه اسناد دريافتي از بنگاه متعهد به موسسه اعتباري عامل، تقاضاي صدور و تخصيص اوراق گام را مطابق با ارزش اسناد دريافتي مي‌دهد. پس از موافقت موسسه اعتباري عامل، اوراق گام از طريق سامانه صادر و مالکيت آن به بنگاه متقاضي منتقل مي‌گردد.
تبصره: بنگاه متعهد مکلف است در سررسيد اوراق گام، نسبت به ايفاي تعهد خود (تامين وجه اوراق گام صادره براي بنگاه متقاضي) به موسسه اعتباري عامل اقدام نمايد.
ماده ۸. در صورت عدم ايفاي تعهد توسط بنگاه متعهد، موسسه اعتباري عامل موظف است ضمن انجام اقدامات لازم جهت وصول مطالبات خود از بنگاه متعهد اعم از اجرايي نمودن وثايق يا تضامين نسبت به اقدامات ذيل مبادرت ورزد:
۱-۸. مطالبات مذکور را به اقلام بالاي خط ترازنامه خود و به قسمت بدهکاران موقت انتقال دهد.
۲-۸. در صورت عدم وصول مطالبات مزبور ظرف مدت حداکثر دو ماه از تاريخ سررسيد به عنوان بدهي سررسيد گذشته محسوب، دو ماه بعد معوق و دو ماه بعد از آن مشکوک‌الوصول (مجموعاً شش ماه) تلقي گرديده و ذخاير کافي را براي پوشش اين مطالبات اختصاص دهد.
ماده ۹. در صورتي که بنگاه متعهد نسبت به تعهدات خود در سررسيد اوراق گام عمل نکند مشمول موارد زير وفق قرارداد مي‌گردد:
الف: پرداخت وجه التزام تاخير تاديه دين از تاريخ سررسيد اوراق گام
تبصره: وجه التزام تاخير تاديه دين موضوع اين بند برابر است با نرخ سود تسهيلات مبادله‌اي به علاوه ۶ واحد درصد
ب: ممنوعيت بهره‌مندي از صدور اوراق گام تا حداقل سه ماه پس از زمان تسويه بدهي اوراق گام نکول شده قبلي
ماده ۱۰. سقف کلي صدور اوراق گام توسط شبکه بانکي و سقف ضمانت هر موسسه اعتباري عامل توسط هيات عامل بانک مرکزي تعيين مي‌گردد.
تبصره ۱: سقف کلي صدور اوراق گام حداقل ۶۵ درصد براي بنگاه‌هاي کوچک و متوسط (زير صد نفر شاغل) و مابقي براي بنگاه‌هاي بزرگ (بالاي صد نفر شاغل) قابل اعمال مي‌باشد.
تبصره ۲: بانک مرکزي با توجه به عملکرد موسسه اعتباري در زمينه تضمين و وصول مطالبات ناشي از اوراق گام صادره نسبت به بازنگري سقف ضمانت موسسه اعتباري اقدام مي‌نمايد.
ماده ۱۱. موسسه اعتباري عامل مکلف است در صدور اوراق گام، ضوابط و مقررات جاري از جمله آيين‌نامه تسهيلات و تعهدات کلان و آيين‌نامه تسهيلات و تعهدات اشخاص مرتبط را رعايت نمايد.
تبصره: اين اوراق تا زمان سررسيد در نسبت‌هاي نظارتي قابل احتساب نمي‌باشد.
ماده ۱۲. فرآيندهاي ثبت‌نام بنگاه متعهد و متقاضي در سامانه گام از طريق موسسه اعتباري عامل انجام مي‌شود.
ماده ۱۳. بانک مرکزي مکلف است گزارش عملکرد اين دستورالعمل را ۶ ماه بعد از زمان اجرا به شوراي پول و اعتبار ارايه نمايد. اين دستورالعمل در يک‌هزار و دويست و هشتاد و سومين جلسه مورخ ۱۳۹۸.۹.۵ شوراي پول و اعتبار، مشتمل بر ۱۳ ماده و ۱۳ تبصره به تصويب رسيد.
