راه‌حل رهايي از اقتصاد دلاريزه

تاریخ انتشار : 1399/09/10

يک کارشناس پولي و بانکي گفت: با متنوع سازي سبد ارزي مي‌توانيم تحريم‌ها را به راحتي بشکنيم و حرکت ضدتحريمي انجام دهيم تا تاب‌آوري اقتصاد ايران را در مقابله با تکانه‌هاي ارزي افزايش دهيم.

حجت‌الله فرزاني در گفت‌وگو با خبرنگار ايبِنا، با بيان اينکه از سال‌ها پيش موضوع دلاريزه شدن اقتصاد ايران مطرح شده است، اظهار کرد: براين اساس تمام ارزش‌گذاري و قيمتگذاري‌ها مبتني بر نرخ دلار محاسبه مي‌شود که آثار منفي مشخصي هم به همراه دارد.

وي تصريح کرد: در نتيجه اين امر، با اندک کاهش ارزش پول ملي شاهد جهش قيمتي در بخش‌هاي مختلف اقتصاد خواهيم بود که البته تغييراتي با فاصله زماني را ثبت مي‌کنند. ابتدا در نرخ برابري اثرگذاري خواهد داشت و با افزايش نرخ دلار ديگر ارزهاي خارجي نيز بالا مي‌رود. بعد روي سکه و مسکوکات طلا و با فاصله زماني يک هفته‌اي بر بازار خودرو و بعد هم با فاصله دو ماهه بر بازار مسکن شاهد اثرگذاري نرخ دلار خواهيم بود.

فرزاني ادامه داد: در بخش کالاهاي اساسي و مواد اوليه کارخانه‌ها نيز از آنجايي که دولت کنترل‌هايي در اين حوزه داشت، تاثيرات رشد نرخ دلار براين بخش ديرتر حاصل مي‌شد اما هر زمان که مواد اوليه کارخانه‌ها از کريدور کالاهاي اساسي خارج مي‌شد بلافاصله جهش قيمتي صورت مي‌گيرد. ضمن اينکه هرکدام از اين کالاها که از کريدور ۴۲۰۰ توماني خارج شود به سرعت دچار جهش قيمتي خواهد شد.

اين کارشناس پولي و بانکي با تاکيد براينکه دلاريزه شدن اقتصاد تبعاتي دارد که در تحليل‌هاي اقتصادي تنها يک عامل دلار در آن تاثيرگذار است، افزود: اين يعني اقتصاد ايران آسيب پذير است و دلار از ريسک کشوري و سياسي و بازار بسيار تاثير مي‌پذيرد. درواقع کشورهاي ديگر به ويژه کشورهاي متخاصم مانند آمريکا با اندک هيجان بر ريسک کشوري و سياسي، مي‌توانند نوساناتي بر نرخ دلار و نرخ برابري ايجاد کنند و درنتيجه آثار مخربي بر اقتصاد وارد کنند.

فرزاني با تاکيد براينکه متنوع‌سازي سبد ارزي کشور کمک‌کننده به اين موضوع است، گفت: اين راه‌حل، ايران را در مقابل شيطنت‌ها و جنگ‌هاي اقتصادي که وجود دارد و همچنين از دولت‌هاي متخاصمي که عليه ايران فعاليت بسياري زيادي دارند مصون مي‌دارد.

به گفته وي، وقتي سبد ارزي متنوعي داشته باشيم و ذخائر ارزي صرفا دلار نباشد آسيب‌پذيري ما نسبت به کشور مبدا کمتر خواهد شد. اين در حالي است که در دو سال اخير رويکرد بانک مرکزي در راستاي جلوگيري از اين آسيب و تنوع‌سازي سبد ارزي نيز به سمت يورو بود تا يورو را پايه ارزي مبادله‌اي قرار دهند و با دولت‌هاي دوست و متحد جمهوري اسلامي ايران نيز تفاهمنامه‌هاي چندجانبه ارزي را يک به يک بسته‌اند يا در حال انعقاد است.

اين کارشناس پولي و بانکي افزود: البته بايد به اين نکته توجه داشت که ارزهايي که انتخاب مي‌شود و بانک مرکزي به سبد ارزي اضافه مي‌کند، بايد ارزهاي جهان روا و کشورهاي صاحب ارز نيز داراي ثبات اقتصادي باشند. در اين شرايط متکي بر يک ارز نيستيم و با ريسک‌هايي که ممکن است کشور متخاصمي براي ما ايجاد کند، آسيب‌پذيري کمتري خواهيم داشت.

فرزاني با بيان اينکه با تنوع سبد ارزي کشور ظرفيت تجارت خارجي ما نيز افزايش مي‌يابد، تصريح کرد: اگر سبد ارزي در چند ارز مختلف شامل روبل روسيه و روپيه هند و ين ژاپن داشته باشيم، مي‌توانيم در اين کشورها امر صادرات و واردات خود را متناسب با ظرفيت سبد ارزي انجام دهيم و تعهدات بهتري ايجاد کنيم. در اين صورت مي‌توانيم تحريم‌ها را به راحتي بشکنيم و با متنوع‌سازي سبد ارزي حرکت ضدتحريمي انجام دهيم تا تاب آوري اقتصاد ايران را در مقابله با تحريم‌ها و تکانه‌هاي ارزي افزايش دهيم.