رشد ۲۸درصدي مانده تسهيلات اعطايي بانک‌ها

تاریخ انتشار : 1400/11/16

فاطمه بهادري : گزيده آمارهاي اقتصادي اعلام شده از سوي بانک مرکزي نشان مي‌دهد مانده تسهيلات اعطايي بانک‌ها و موسسات اعتباري در پايان آبان امسال ۳ميليون و ۷۵هزار ميليارد تومان بوده که با توجه به رقم ۲ميليون و ۳۹۲ هزار ميليارد تومان در پايان اسفند سال ۹۹ رشدي ۵/ ۲۸درصدي داشته است.

در اين ميان بيشترين درصد تغيير مربوط به تسهيلات مشارکت حقوقي بوده که در بازه زماني اسفند ۹۹ تا آبان ۱۴۰۰ به ميزان ۶۵درصد رشد داشته است. مانده تسهيلات مشارکت حقوقي در پايان اسفند سال گذشته ۱۲۰هزار ميليارد تومان بوده  که در آبان امسال به حدود ۲۰۰هزار ميليارد تومان رسيده است. دومين رتبه افزايش تسهيلات بانک‌ها در ۸ ماه ابتداي سال ۱۴۰۰ مربوط به تسهيلات سلف است. اين تسهيلات در پايان اسفند گذشته ۴۲ هزار ميليارد تومان بوده که با ۵۸ درصد رشد به ۶۷هزار ميليارد تومان در پايان آبان رسيده است. رشد تسهيلات مرابحه در ۹ ماه ابتداي سال جاري بالا بوده است. اين تسهيلات در اسفند سال گذشته به ميزان ۶۷۳ هزار ميليارد تومان بود که در پايان آبان امسال با حدود ۵۲درصد رشد به يک ميليون و ۲۱ هزارميليارد تومان رسيده است. ساير تسهيلات با ۳۱ درصد رشد و قرض‌الحسنه با ۳۰درصد رشد رتبه‌هاي بعدي را در اختيار دارند. مانده تسهيلات قرض‌الحسنه در پايان اسفند ۹۹به ميزان ۲۰۲هزار ميليارد تومان بود که در آبان امسال به ۲۶۴هزار ميليارد تومان رسيد.

ميزان مانده تسهيلات مضاربه بانک‌ها و موسسات اعتباري در پايان اسفند گذشته ۲۸هزار ميليارد تومان بوده و در پايان آبان امسال  به ۳۶هزار ميليارد تومان افزايش يافت. اين ارقام افزايش ۲۸درصدي را نشان مي‌دهد. مانده اجاره به شرط تمليک ۲۶درصد رشد در ۸ماه ابتداي امسال ثبت کرده و از ۱۵هزار ميليارد تومان به ۲۰هزار ميليارد تومان افزايش يافته است. مانده تسهيلات جعاله در پايان آبان به رقم ۱۳۲هزار ميليارد تومان رسيد، در حالي که اين رقم در پايان اسفند ۱۰۵هزار ميليارد تومان بوده است. سرمايه‌گذاري مستقيم حدود ۱۲درصد رشد داشته است. رقم مانده اين بخش از تسهيلات بانک‌ها از ۶هزار ميليارد تومان به ۷هزار ميليارد تومان در دو مدت ياد شده افزايش يافت. مانده تسهيلات مشارکت مدني از رقم ۴۰۴هزار ميليارد تومان در پايان سال گذشته به رقم ۴۴۷هزار ميليارد تومان در پايان آبان گذشته رسيده که افزايش ۵/ ۱۰درصدي را ثبت کرده است. کمترين رشد مانده تسهيلات بانک‌ها و موسسات اعتباري در ۹ ماه ابتداي سال‌جاري نسبت به پايان اسفند مربوط به تسهيلات فروش اقساطي بوده که از ۵۵۱ هزار ميليارد تومان به ۵۶۴هزار ميليارد تومان رسيده و با ۵/ ۲درصد افزايش همراه بوده است.

مرابحه بيشترين سهم در مانده تسهيلات بانکي

سهم تسهيلات مرابحه در مانده تسهيلات بانکي از ساير انواع تسهيلات بالاتر است. اين تسهيلات که نرخ پايين‌تري نسبت به‌ديگر تسهيلات بانکي دارد، در ماه‌هاي گذشته مورد استقبال متقاضيان تسهيلات قرار گرفته به نحوي که ۳۳درصد از مانده تسهيلات مربوط به اين بخش بوده است. فروش اقساطي دومين سهم مانده تسهيلات بانکي را داراست‌. اين بخش ۴/ ۱۸درصد از تسهيلات بانکي را به خود اختصاص داده است. پس از فروش اقساطي، سهم تسهيلات مشارکت مدني با ۵/ ۱۴درصد، قرض‌الحسنه با ۶/ ۸درصد، مشارکت حقوقي با ۵/ ۶درصد، جعاله ۳/ ۴درصد، سلف ۲/ ۲درصد و مضاربه ۲/ ۱درصد رتبه‌هاي بعدي را دارند. اجاره به شرط تمليک با ۷/ ۰درصد و سرمايه‌گذاري مستقيم با ۲/ ۰درصد تسهيلاتي بودند که سهمي ‌کمتر از يک درصد در مانده تسهيلات در پايان آبان داشته‌اند.

تجاري‌ها داراي بيشترين رشد مانده تسهيلات

مانده تسهيلات بانک‌هاي تجاري ۴۱درصد رشد در پايان آبان ماه امسال نسبت به اسفند سال گذشته نشان مي‌دهد. مانده اين تسهيلات در پايان آبان‌ به ۵۱۷هزار ميليارد تومان رسيده در حالي‌که در اسفند ۳۶۶هزار ميليارد تومان بود.  تسهيلات مرابحه بيشترين رشد مانده را در بين بانک‌هاي تجاري به ميزان ۱۱۲درصد به خود اختصاص داده است. اين تسهيلات در سبد تسهيلاتي بانک‌ها نيز دومين سهم را داشته و به ۲۵درصد افزايش يافته است. مانده تسهيلات مرابحه بانک‌هاي تجاري در پايان اسفند ۶۱هزار ميليارد تومان و در پايان آبان گذشته ۱۳۱ هزار ميليارد تومان را ثبت کرد. سهم فروش اقساطي کمي‌ بيش از تسهيلات مرابحه در سبد مانده تسهيلات بانک‌هاي تجاري است. گرچه رشدي بسيار کمتر از تسهيلات مرابحه را در ۸ ماه داراست. سهم فروش اقساطي در سبد تسهيلاتي ۲۶درصد بوده در حالي که رشدي ۱۳درصدي را تجربه کرده است. مانده تسهيلات فروش اقساطي در اسفند ۱۲۰ هزار ميليارد تومان و در آبان ۱۳۵هزار ميليارد تومان است.

قرض‌الحسنه‌ها سومين تسهيلات بانک‌هاي تجاري را شامل مي‌شوند. سهم ۱۳ درصدي تسهيلات قرض‌الحسنه از مانده کل تسهيلات حاصل ۸ ماه افزايش آن از اسفند تا آبان بوده است. اين ارقام در مدت ياد شده از ۴۹ هزار ميليارد تومان به ۶۸هزار ميليارد تومان با ۳۸ درصد رشد رسيده است. مشارکت مدني با ۴/ ۷درصد، جعاله ۳/ ۷درصد، مضاربه ۴درصد، سلف ۵/ ۲درصد، مشارکت حقوقي ۵/ ۱درصد و اجاره به شرط تمليک با ۵/ ۰درصد سهم‌هاي بعدي را دارند. ساير تسهيلات ۱۱درصد سهم داشته‌اند. اين تسهيلات شامل خريد دين، اموال معاملات و مطالبات معوق، سررسيد گذشته و مشکوک‌الوصول است.

رشد ۱۲ درصدي تسهيلات در بانک‌هاي تخصصي

رشد مانده تسهيلات در بانک‌هاي تخصصي به نسبت بانک‌هاي تجاري کمتر بوده است. مانده تسهيلات بانک‌هاي تخصصي در پايان اسفند سال گذشته ۳۸۷هزار ميليارد تومان بوده که با ۱۲درصد رشد به ۴۳۵هزار ميليارد تومان در پايان آبان سال‌جاري رسيده است. مانده فروش اقساطي با ۴/ ۳۹درصد بيشترين سهم مانده تسهيلات را در اين بانک‌ها داراست. اين بخش از تسهيلات با ۱/ ۲درصد رشد از رقم ۱۶۸ هزار ميليارد تومان به رقم ۱۷۱هزار ميليارد تومان در بازه زماني اسفند گذشته تا آبان امسال رسيده است. مشارکت مدني با سهمي ‌۱۷درصدي دومين جايگاه را در بين مانده تسهيلات بانک‌هاي تخصصي دارد. اين تسهيلات با ۲۶ درصد رشد از رقم ۵۸هزار ميليارد تومان در اسفند به ۷۳هزار ميليارد تومان رسيده است. مرابحه با ۷/ ۱۵درصد، جعاله با ۴۸درصد، قرض‌الحسنه با ۳/ ۵درصد و اجاره به شرط تمليک با ۵/ ۳درصد رتبه‌هاي بعدي را دارند. سهم بخش ساير در مانده تسهيلات در بانک‌هاي تخصصي نيز ۹/ ۸درصد اعلام شد.

کاهش مانده تسهيلات فروش اقساطي در غير‌دولتي‌ها

مانده تسهيلات در بانک‌هاي غيردولتي و موسسات اعتباري رشدي حدود ۳۰درصدي را شاهد بوده است. مانده تسهيلات اين بانک‌ها از يک ميليون و ۶۳۸ هزار ميليارد تومان در اسفند به ۲ ميليون و ۱۲۲هزار ميليارد تومان در پايان آبان‌ رسيده است. بيشترين سهم مانده تسهيلات مربوط به مرابحه با ۷/ ۳۸درصد است. پس از آن مشارکت مدني با ۸/ ۱۵درصد و فروش اقساطي با ۱/ ۱۲درصد رتبه‌هاي بعدي را دارند. اين در حالي است که مانده فروش اقساطي داراي رشدي منفي ۱/ ۲درصدي است و رقم آن از ۲۶۲هزار ميليارد تومان در اسفند گذشته به ۲۵۷هزار ميليارد تومان کاهش يافته است. گرچه تسهيلات استصناع در اين بانک‌ها رقم کمي ‌را شامل مي‌شود، اما داراي رشدي ۸۳ درصدي در ۸ ماه بوده است. رشد تسهيلات مشارکت حقوقي با ۶۸درصد افزايش و سلف با ۶۲درصد بالاترين رقم‌ها را ثبت کرده‌اند. بخش ساير نيز سهمي ۳/ ۱۰درصدي دارد.