تاریخ انتشار : 1401/12/24
بر اساس محاسبات مقدماتي اداره حسابهاي اقتصادي بانک مرکزي، توليد ناخالص داخلي به قيمت پايه (و به قيمتهاي ثابت سال ۱۳۹۵) در سه ماهه سوم سال ۱۴۰۱ به رقم ۳۸۲۱.۹ هزار ميليارد ريال رسيد که نسبت به سه ماهه سوم سال ۱۴۰۰، رشد ۵.۳ درصدي را نشان مي دهد. همچنين رشد اقتصادي بدون نفت طي دوره مذکور معادل ۴.۵ درصد بود که حکايت از محوريت بخشهاي اقتصادي غيرنفتي در تحقق رشد اقتصادي سه ماهه سوم سال ۱۴۰۱ دارد.
به گزارش ايسنا، بررسي وضعيت سرمايهگذاري در بخشهاي مختلف اقتصادي (به قيمتهاي ثابت سال ۱۳۹۵) مبين آن است که در سه ماهه سوم سال ۱۴۰۱ تشکيل سرمايه ثابت ناخالص از رشد ۱۶.۶ درصدي نسبت به دوره مشابه سال قبل برخوردار شد که اين ميزان رشد عمدتاً حاصل عملکرد رشد مثبت تشکيل سرمايه در بخش ماشين آلات معادل ۲۸.۳ درصد است.
در مجموع عملکرد توليد ناخالص داخلي کشور به قيمت پايه در نهماهه سال ۱۴۰۱ با احتساب نفت و بدون احتساب نفت به قيمتهاي ثابت سال ۱۳۹۵ به ترتيب به ۱۱۵۶۹.۳ و ۱۰۶۱۱.۳ هزار ميليارد ريال رسيد که نسبت به دوره مشابه سال قبل به ترتيب با افزايش ۳.۷ و ۳.۲ درصدي همراه بوده است. تحقق رشد اقتصادي ۳.۷ درصدي در ۹ماهه سال ۱۴۰۱ در امتداد رشد اقتصادي ۴.۴ درصدي سال۱۴۰۰، حکايت از روند رو به بهبود فعاليتهاي اقتصادي در کشور به رغم تداوم تحريمهاي اقتصادي دارد.
مولفههاي رشد اقتصادي در سه ماهه سوم امسال
بررسي عملکرد رشد اقتصادي بر حسب گروه فعاليتهاي اقتصادي نشان ميدهد، رشد توليد ناخالص داخلي در سه ماهه سوم سال ۱۴۰۱ حاصل تحقق رشد مثبت ارزش افزوده در تمامي گروهها بوده است. لازم به توضيح است در دوره مورد گزارش، رشد محقق شده گروههاي نفت و گاز، صنايع و معادن، خدمات و کشاورزي، جنگلداري و ماهيگيري نسبت به دوره مشابه سال قبل به ترتيب معادل ۱۵.۴، ۸.۹، ۳.۳ و ۱.۱ درصد است.
بررسي توليد ناخالص داخلي برحسب اقلام هزينه نهايي (به قيمتهاي ثابت سال ۱۳۹۵) در سه ماهه سوم سال ۱۴۰۱ نشان ميدهد، هزينههاي مصرف نهايي بخش خصوصي، هزينههاي مصرف نهايي بخش دولتي و تشکيل سرمايه ثابت ناخالص به ترتيب از نرخهاي رشد ۱۱.۳، ۱۶.۰ و ۱۶.۶ درصد نسبت به دوره مشابه سال قبل برخوردار بودهاند. در اين دوره رشد تشکيل سرمايه ثابت ناخالص به تفکيک ماشين آلات و ساختمان به ترتيب معادل ۲۸.۳ و ۶.۹ درصد بوده است.
مولفههاي رشد اقتصادي در ۹ ماهه سال جاري
بررسي عملکرد رشد اقتصادي بر حسب گروه فعاليتهاي اقتصادي در نهماهه سال ۱۴۰۱ نشان ميدهد، رشد ارزش افزوده گروههاي خدمات، صنايع و معادن، نفت و گاز و کشاورزي، جنگلداري و ماهيگيري نسبت به دوره مشابه سال قبل به ترتيب معادل ۲.۸، ۵.۶، ۹.۳ و ۱.۱ درصد بود که به ترتيب از سهمي معادل ۱.۶، ۱.۳، ۰.۷، و ۰.۲ واحد درصد در رشد اقتصادي نهماهه سال ۱۴۰۱ برخوردار بودهاند. در دوره مورد گزارش ارزش افزوده بخش صنعت به قيمتهاي ثابت سال ۱۳۹۵ از افزايش ۸.۰ درصدي نسبت به دوره مشابه سال ۱۴۰۰ برخوردار بود؛ به طور مشخص در اين بخش رشد شاخص توليد کارگاههاي بزرگ صنعتي ۱۰۰ نفر کارکن و بيشتر - با اختصاص سهم حدود ۷۰ درصد از ارزش افزوده بخش صنعت- نسبت به دوره مشابه سال ۱۴۰۰ معادل ۸.۳ درصد بود. بررسي عملکرد رشد شاخص مزبور به تفکيک رشته فعاليتهاي صنعتي (بر حسب کدهاي ISIC دو رقمي) نشان ميدهد که در نهماهه سال ۱۴۰۱ از مجموع ۲۴ گروه اصلي، ۲۳ گروه (با ضريب اهميت ۹۵.۱ درصدي از شاخص کل) از رشد مثبت توليد برخوردار بودهاند؛ از جمله صنايعي که بيشترين سهم را در رشد محقق شده اين دوره داشتهاند ميتوان به صنايع توليد وسايل نقليه موتوري، تريلر و نيمتريلر، صـنايعتوليد فلزات اساسي و صـنايع توليد مواد و محصولات شيميايي اشاره کرد.
بررسي توليد ناخالص داخلي برحسب اقلام هزينه نهايي در نهماهه سال ۱۴۰۱ نشان ميدهد، هزينههاي مصرف نهايي بخش خصوصي و تشکيل سرمايه ثابت ناخالص به قيمتهاي ثابت سال ۱۳۹۵ از نرخ رشد يکسان ۷.۷ درصدي نسبت به نهماهه سال قبل برخوردار بودهاند. در اين دوره عملکرد هزينههاي مصرف نهايي بخش دولتي نسبت به دوره مشابه سال ۱۴۰۰ کاهش ۰.۷ درصدي را تجربه کرده است. رشد محقق شده تشکيل سرمايه ثابت ناخالص در دوره مورد گزارش عمدتاً متاثر از رشد تشکيل سرمايه ثابت ناخالص در بخش ماشين آلات (معادل ۱۹.۷ درصد) بوده است. لازم به ذکر است که رشد تشکيل سرمايه ثابت ناخالص (به قيمتهاي ثابت سال ۱۳۹۵) در بخش ماشين آلات در فصول اول، دوم و سوم سال ۱۴۰۱ به ترتيب معادل ۱۶.۵، ۱۲.۶ و ۲۸.۳ درصد نسبت به دوره مشابه سال قبل تحقق يافته است.