تاریخ انتشار : 1402/02/16
دنياياقتصاد : جهان در آستانه رکود قرار دارد؟ هنوز نميتوان با قطعيت در اين باره سخن گفت؛ اما آنچه در گزارش تازه يونيدو مشهود است، تزلزل اقتصاد جهان است. بخش صنعت نيز در ژانويه روزهاي سختي را گذرنده که گويا اين وضعيت همچنان ادامه دارد. ظاهرا آلمان و برخي ديگر از اقتصادهاي حوزه يورو از اين وضعيت ضربه سختي ديده و در پايان فصل نخست ۲۰۲۳ شواهد متعددي از افت توليد را گزارش کردهاند. با اينکه درباره صدمه ديدن اقتصاد چين نيز خبرهايي به گوش ميرسد؛ اما فعلا بايد درباره رکود جهاني با احتياط سخن گفت.
گزارش تازه يونيدو تاکيد ميکند، بهرغم تيرهشدن شرايط توليد در جهان، هنوز هم شاخص توليدات صنعتي روند مثبت خود را حفظ کرده است. البته رشد شاخص توليدات صنعتي جهان در ژانويه ۲۰۲۳ کمتر از يکدرصد بوده است؛ عددي که از نرخهاي معمول رشد صنعتي جهان در سال ۲۰۲۲ بسيار دور است. بررسي «دنياياقتصاد» نشان ميدهد در سال ۲۰۲۲ در اغلب ماهها نرخهاي رشد شاخص توليدات صنعتي جهان حدود ۵/ ۲ تا ۳درصد بوده که اين عدد در ژانويه ۲۰۲۳ به زير يکدرصد سقوط کرده است. رشد نازل سطح توليد صنعتي جهان در نخستين ماه ۲۰۲۳ در حالي رقم خورده که اوضاع در اتحاديه اروپا بد است و صنايع آلمان هم افت جدي را تجربه کردهاند. بلومبرگ گزارش کرده است که صنايع آلمان از مارس۲۰۲۰ چنين شوکي را تجربه نکردهاند، اقتصاد چين نيز اين اندازه کمرمق نبوده است.
گزارش بازوي صنعتي سازمان ملل متحد بهوضوح نشان ميدهد که جهان دچار بحران توليد است. شواهد موجود نشان ميدهد که تورم و نرخ بهره اثر شديدي بر اقتصادهاي صنعتي گذاشتهاند؛ براي نمونه بر تقاضاي کالاهاي صنعتي اثر منفي داشتهاند. گزارش يونيدو از شاخص توليدات صنعتي جهان مويد همين نکته و حرکت بيرمق بخش توليد در سراسر جهان است. اين گزارش تاکيد دارد در نخستين ماه از سال ۲۰۲۳ رشد هيچيک از مناطق جهان بالاتر از ۳درصد نبوده است. تمرکز گزارش يونيدو در حالي بر دادههاي ژانويه است که گزارشهاي جديدتر از رسانههاي اقتصادي مطرح نظير بلومبرگ و industry week از افت توليد چين و آلمان در آوريل ۲۰۲۳ حکايت دارند. البته فعلا و تا زمان انتشار شواهد بيشتري از وضعيت توليد صنعتي جهان نميتوان از رکود جهاني خبر داد؛ اما گسترش بحران بانکي در آمريکا و تداوم تنشهاي ژئوپليتيک در جايجاي جهان که بر زنجيره تامين جهاني اثر گذاشته، ميتواند کاتاليزور شرايط باشد و افتتاحيه سخت بخش توليد در سال ۲۰۲۳ را به روند طولاني از رکود تبديل کند.
از آنجا که بسياري از اقتصادها هنوز هم براي غلبه بر تورم بر سياستهاي پولي و افزايش نرخ بهره تاکيد ميکنند و اين موضوع فشار بر بخش صنعت را بالا ميبرد، بايد شواهد موجود از جمله افت شاخص توليدات صنعتي يونيدو را جديتر گرفت و کمربندها را براي آغاز دوره سختتر در جهان سفتتر کرد. پنجشنبه گذشته بود که کريستين لاگارد، رئيس بانک مرکزي اروپا ضمن ارائه چشمانداز اقتصاد اروپا، شرايط را براي توليدکنندگان منطقه يورو سخت تحليل و اعلام کرد در بحبوحه واگرايي در بخشهاي مختلف اقتصادي، شرايط اروپا بدتر خواهد شد. تحليلگران معتقدند تحليل لاگارد از آتيه نااميدکننده اقتصاد اروپا ناشي از عملکردي است که صنايع آلمان در فصل نخست ۲۰۲۳ تجربه کردهاند.
بعد از سقوط رشد توليد صنعتي جهان به نقطه صفر در ماه دوازدهم سال ۲۰۲۲، حالا يونيدو از افت رشد شاخص توليدات صنعتي در ژانويه ۲۰۲۳ تا سطح ۶/ ۰درصد خبر داده است. در اين گزارش مشخصا موتورهاي رشد جهان منطقه آمريکاي جنوبي و چين هستند که نرخ رشد بهنسبت بهتري را با اعداد ۷/ ۱ و ۶/ ۲درصد در مقايسه با ديگر مناطق جهان تجربه کردهاند، حال آنکه اوضاع در آفريقا، ديگر نقاط آسيا، اروپا و روسيه چندان مساعد نيست. اين روند که از ماههاي نوامبر و دسامبر شروع شده، در ژانويه تثبيت شده، به طوري که عمده مناطق جهان رشد بسياري کمي را از منظر شاخص توليدات صنعتي در مقايسه با دورهها و ماههاي قبل تجربه کردهاند. جهان در حالي به نرخهاي رشد صنعتي کمتر از يکدرصد عادت کرده که از سپتامبر ۲۰۲۲ به اين سو آهنگ رشد شاخص توليدات صنعتي جهان کند شده و مسيري ثابت را با اندکي فراز و فرود طي کرده؛ هرچند تا اکتبر وضعيت معقول بوده است. از نکات جالب درباره آهنگ رشد صنعتي جهان، افت رشد توليدات صنعتي با سطح فناوري متوسط رو به بالاست که قبلا موتور رشد توليد جهان به شمار ميرفت. در ماههاي گذشته بهرغم نزول رشد توليد صنعتي «کالاهاي با فناوري متوسط رو به پايين» و «کالاهاي با فناوري پايين»، کالاهاي هايتک رشد ۳ تا ۶درصد را تجربه ميکردند که همين عامل موجب رشد شاخص يونيدو ميشد. حالا اما نرخ رشد اين قبيل صنايع نيز براي کل جهان کاهش يافته و به ۷/ ۱درصد نزول کرده است.
توليد کالاهاي صنعتي با فناوري پايين و متوسط رو به پايين نيز با ادامه نزول به ترتيب در سطح منفي ۱/ ۱درصد و منفي ۵/ ۱درصد قرار گرفته است. در اين ماه بهترين صنعت از نظر عملکرد به حوزه تجهيزات کامپيوتري مربوط است که رشد آن از ۷/ ۸درصد فراتر رفته است. يونيدو در توضيح چرايي رشد بالاي اين بخش تاکيد کرده که اين جهش ناشي از رشد سريع نوآوريها و گسترش فناوريهاي ديجيتال است. ضمن اينکه مصرفکنندگان تقاضاي بالايي براي وسايل الکترونيکي جديدتر و سريعتر دارند که هردو مورد به مثبتشدن توليد اين صنعت منجر شده است. بعد از اين صنعت، تجهيزات صنعت حملونقل، صنعت خودرو، دارو و ماشينآلات توليد و تعمير از پررشدترين صنايع ايران به شمار ميروند که وضعيت مناسبي را نسبت به مدت مشابه سال گذشته تجربه کردهاند. از آن سو همزمان با اين وضعيت فضا براي صنايعي که سطح تکنولوژي پاييني دارند سخت شده و ورق براي آنها برگشته است. بدترين وضعيت را در بين همه رشته فعاليتهاي صنعتي موجود در گزارش يونيدو، بخش مبلمان داشته که توليد آن بهشدت نزولي شده است.
تاريخ چاپ: ۱۴۰۲/۰۲/۱۶
شماره خبر: ۳۹۶۴۹۷۴
دنياياقتصاد : جهان در آستانه رکود قرار دارد؟ هنوز نميتوان با قطعيت در اين باره سخن گفت؛ اما آنچه در گزارش تازه يونيدو مشهود است، تزلزل اقتصاد جهان است. بخش صنعت نيز در ژانويه روزهاي سختي را گذرنده که گويا اين وضعيت همچنان ادامه دارد. ظاهرا آلمان و برخي ديگر از اقتصادهاي حوزه يورو از اين وضعيت ضربه سختي ديده و در پايان فصل نخست ۲۰۲۳ شواهد متعددي از افت توليد را گزارش کردهاند. با اينکه درباره صدمه ديدن اقتصاد چين نيز خبرهايي به گوش ميرسد؛ اما فعلا بايد درباره رکود جهاني با احتياط سخن گفت.
گزارش تازه يونيدو تاکيد ميکند، بهرغم تيرهشدن شرايط توليد در جهان، هنوز هم شاخص توليدات صنعتي روند مثبت خود را حفظ کرده است. البته رشد شاخص توليدات صنعتي جهان در ژانويه ۲۰۲۳ کمتر از يکدرصد بوده است؛ عددي که از نرخهاي معمول رشد صنعتي جهان در سال ۲۰۲۲ بسيار دور است. بررسي «دنياياقتصاد» نشان ميدهد در سال ۲۰۲۲ در اغلب ماهها نرخهاي رشد شاخص توليدات صنعتي جهان حدود ۵/ ۲ تا ۳درصد بوده که اين عدد در ژانويه ۲۰۲۳ به زير يکدرصد سقوط کرده است. رشد نازل سطح توليد صنعتي جهان در نخستين ماه ۲۰۲۳ در حالي رقم خورده که اوضاع در اتحاديه اروپا بد است و صنايع آلمان هم افت جدي را تجربه کردهاند. بلومبرگ گزارش کرده است که صنايع آلمان از مارس۲۰۲۰ چنين شوکي را تجربه نکردهاند، اقتصاد چين نيز اين اندازه کمرمق نبوده است.
گزارش بازوي صنعتي سازمان ملل متحد بهوضوح نشان ميدهد که جهان دچار بحران توليد است. شواهد موجود نشان ميدهد که تورم و نرخ بهره اثر شديدي بر اقتصادهاي صنعتي گذاشتهاند؛ براي نمونه بر تقاضاي کالاهاي صنعتي اثر منفي داشتهاند. گزارش يونيدو از شاخص توليدات صنعتي جهان مويد همين نکته و حرکت بيرمق بخش توليد در سراسر جهان است. اين گزارش تاکيد دارد در نخستين ماه از سال ۲۰۲۳ رشد هيچيک از مناطق جهان بالاتر از ۳درصد نبوده است. تمرکز گزارش يونيدو در حالي بر دادههاي ژانويه است که گزارشهاي جديدتر از رسانههاي اقتصادي مطرح نظير بلومبرگ و industry week از افت توليد چين و آلمان در آوريل ۲۰۲۳ حکايت دارند. البته فعلا و تا زمان انتشار شواهد بيشتري از وضعيت توليد صنعتي جهان نميتوان از رکود جهاني خبر داد؛ اما گسترش بحران بانکي در آمريکا و تداوم تنشهاي ژئوپليتيک در جايجاي جهان که بر زنجيره تامين جهاني اثر گذاشته، ميتواند کاتاليزور شرايط باشد و افتتاحيه سخت بخش توليد در سال ۲۰۲۳ را به روند طولاني از رکود تبديل کند.
از آنجا که بسياري از اقتصادها هنوز هم براي غلبه بر تورم بر سياستهاي پولي و افزايش نرخ بهره تاکيد ميکنند و اين موضوع فشار بر بخش صنعت را بالا ميبرد، بايد شواهد موجود از جمله افت شاخص توليدات صنعتي يونيدو را جديتر گرفت و کمربندها را براي آغاز دوره سختتر در جهان سفتتر کرد. پنجشنبه گذشته بود که کريستين لاگارد، رئيس بانک مرکزي اروپا ضمن ارائه چشمانداز اقتصاد اروپا، شرايط را براي توليدکنندگان منطقه يورو سخت تحليل و اعلام کرد در بحبوحه واگرايي در بخشهاي مختلف اقتصادي، شرايط اروپا بدتر خواهد شد. تحليلگران معتقدند تحليل لاگارد از آتيه نااميدکننده اقتصاد اروپا ناشي از عملکردي است که صنايع آلمان در فصل نخست ۲۰۲۳ تجربه کردهاند.
بعد از سقوط رشد توليد صنعتي جهان به نقطه صفر در ماه دوازدهم سال ۲۰۲۲، حالا يونيدو از افت رشد شاخص توليدات صنعتي در ژانويه ۲۰۲۳ تا سطح ۶/ ۰درصد خبر داده است. در اين گزارش مشخصا موتورهاي رشد جهان منطقه آمريکاي جنوبي و چين هستند که نرخ رشد بهنسبت بهتري را با اعداد ۷/ ۱ و ۶/ ۲درصد در مقايسه با ديگر مناطق جهان تجربه کردهاند، حال آنکه اوضاع در آفريقا، ديگر نقاط آسيا، اروپا و روسيه چندان مساعد نيست. اين روند که از ماههاي نوامبر و دسامبر شروع شده، در ژانويه تثبيت شده، به طوري که عمده مناطق جهان رشد بسياري کمي را از منظر شاخص توليدات صنعتي در مقايسه با دورهها و ماههاي قبل تجربه کردهاند. جهان در حالي به نرخهاي رشد صنعتي کمتر از يکدرصد عادت کرده که از سپتامبر ۲۰۲۲ به اين سو آهنگ رشد شاخص توليدات صنعتي جهان کند شده و مسيري ثابت را با اندکي فراز و فرود طي کرده؛ هرچند تا اکتبر وضعيت معقول بوده است. از نکات جالب درباره آهنگ رشد صنعتي جهان، افت رشد توليدات صنعتي با سطح فناوري متوسط رو به بالاست که قبلا موتور رشد توليد جهان به شمار ميرفت. در ماههاي گذشته بهرغم نزول رشد توليد صنعتي «کالاهاي با فناوري متوسط رو به پايين» و «کالاهاي با فناوري پايين»، کالاهاي هايتک رشد ۳ تا ۶درصد را تجربه ميکردند که همين عامل موجب رشد شاخص يونيدو ميشد. حالا اما نرخ رشد اين قبيل صنايع نيز براي کل جهان کاهش يافته و به ۷/ ۱درصد نزول کرده است.
توليد کالاهاي صنعتي با فناوري پايين و متوسط رو به پايين نيز با ادامه نزول به ترتيب در سطح منفي ۱/ ۱درصد و منفي ۵/ ۱درصد قرار گرفته است. در اين ماه بهترين صنعت از نظر عملکرد به حوزه تجهيزات کامپيوتري مربوط است که رشد آن از ۷/ ۸درصد فراتر رفته است. يونيدو در توضيح چرايي رشد بالاي اين بخش تاکيد کرده که اين جهش ناشي از رشد سريع نوآوريها و گسترش فناوريهاي ديجيتال است. ضمن اينکه مصرفکنندگان تقاضاي بالايي براي وسايل الکترونيکي جديدتر و سريعتر دارند که هردو مورد به مثبتشدن توليد اين صنعت منجر شده است. بعد از اين صنعت، تجهيزات صنعت حملونقل، صنعت خودرو، دارو و ماشينآلات توليد و تعمير از پررشدترين صنايع ايران به شمار ميروند که وضعيت مناسبي را نسبت به مدت مشابه سال گذشته تجربه کردهاند. از آن سو همزمان با اين وضعيت فضا براي صنايعي که سطح تکنولوژي پاييني دارند سخت شده و ورق براي آنها برگشته است. بدترين وضعيت را در بين همه رشته فعاليتهاي صنعتي موجود در گزارش يونيدو، بخش مبلمان داشته که توليد آن بهشدت نزولي شده است.
شواهد گزارش يونيدو نشان ميدهد که اين صنعت نسبت به ژانويه۲۰۲۳ دستکم بيش از ۸درصد افت توليد را تجربه کرده است. اين وضعيت براي صنايع ديگر از جمله صنعت کاغذ و فرآوردههاي کاغذي، صنايع پشم، کرک و فرآوردههاي وابسته و نيز صنعت پارچه و منسوجات مشابه بوده، به طوري که هر يک از اين صنايع بين ۵ تا ۷درصد افت توليد را در ماه ژانويه ۲۰۲۳ نسبت به مدت مشابه سال گذشته به ثبت رساندهاند. در عين حال با اينکه وضعيت لاستيک و پلاستيک نزولي است، در اين بخش فشار رکود بهاندازه صنايع مورد اشاره در بالا نبوده و نيست.