معامله ارز در بانک‌ها رسما آزاد شد
تاریخ انتشار : 1395/05/11
مشروح خبر
به گزارش ایسنا، اخیرا ولی اله سیف اعلام کرده بود که بانک‌ها به زودی با ابلاغ دستورالعمل و ضوابط اجرایی خرید و فروش ارز بر اساس نرخ بازار آزاد به این حوزه وارد خواهند شد.
آنطور که سیف، گفته بود بر اساس این برنامه بانک مرکزی، بانک‌ها مجاز خواهند بود تا ارز آزاد مشتری را تحویل گرفته و نسبت به خرید و فروش آن اقدام کنند. همچنین صادر کنندگان می‌توانند ارز حاصل از صادرات خود را به بانک فروخته و یا آن را سپرده گذاری کنند.
این در حالی است که امروز -یکشنبه- بانک مرکزی از ابلاغ دستورالعمل خرید و فروش ارز به نرخ بازار آزاد به شبکه بانکی خبر داده است. این سیاست بانک مرکزی با استناد به بند (ج) ماده (۱۱) و بند (الف) ماده (۴۲) قانون پولی و بانکی مصوب ۱۸ تیر ماه ۱۳۵۱ و همچنین ماده (۸۱) قانون برنامه پنجم توسعه، «دستورالعمل و ضوابط اجرایی خرید و فروش ارز به نرخ آزاد»به بانک‌های عامل ابلاغ شد.
بانک مرکزی هدف از اجرای این سیاست را هدایت عملیات ارزی اشخاص حقیقی و حقوقی به کانال بانکی و همچنین کاهش ریسک عملیاتی فعالان اقتصادی عنوان کرده است. بر اساس این بخشنامه بانک‌ها می‌توانند درآمدهای ارزی حاصل از صادرات غیرنفتی اشخاص حقیقی و حقوقی و ارز ورودی به کشور از طریق نمایندگی‌های دیپلماتیک مقیم ایران و سرمایه گذاران خارجی را به نرخ آزاد خریداری کنند. همچنین بانک‌ها می توانند ارزهای خریداری شده در قالب این دستورالعمل را در چارچوب مجموعه مقررات ارزی و یا از طریق صرافی های معتبر به فروش برسانند.
اما فروش ارز خریداری شده به سایر بانک‌ها و صرافی‌ها نیز مجاز بوده و نرخ خرید و فروش ارز بر اساس توافق بانک و مشتری تعیین خواهد شد.
این سیاست در حالی اجرایی خواهد شد که رئیس کل بانک مرکزی معتقد است می‌تواند تسریع کننده حرکت به سمت یکسان سازی نرخ ارز باشد. این در حالی است که وی تاکید دارد به طور حتم سال جاری پایان دوران ارزهای تک نرخی بود و از سال آینده یکسان سازی اجرایی خواهد شد.
جزئیات معاملات ارزی بانک‌ها
اما جزئیات این دستور العمل بیانگر این است که اداره صادرات بانک مرکزی مسئولیت کنترل تنظیم و مدیریت بانک های منتخب در اجرای آن را بر عهده دارد. بانک های منتخب می توانند ازر قابل معامله به نرخ آزاد را خریداری کنند.
بر اساس تبصره ماده (3)این دستور العمل خرید ارز از محل درآمد های ارزی دستگاه های دارای ردیف بودجه مشمول این دستور المعل نمی شود.
طبق ماده (4)بانک های منتخب باید هنگام خرید ارز علاوه براحراز هویت فروشنده از صحت اظهار وی در مورد کسب ارز مورد فروش اطمینان داشته باشند . در این باره چند مورد قابل توجه است:
الف – در مورد صادرات کالاهای غیر نفتی اخذ اظهار نامه صادراتی و استعلام کوتاژ صادراتی از گمرک
ب- در مورد ارز نمایندگی های دیپلماتیک،درخواست کتبی نمایندگی
ج- در مورد سرمایه گذاری خارجی نیز معرفی نامه سازمان سرمایه گذاری و کمک های اقتصادی و فنی ایران
د- در مورد صادرات خدمات فنی ومهندسی، قرارداد و تاییده صورت وضعیت انجام کار توسط کارفرما
تبصره این ماده تاکید دارد که چنانچه سرمایه گذار خارجی ازر مربوطه را به نرخ آزاد بفروشد مشمول بند (9)از قسمت (ب)بخش سوم مجموعه مقررات ارزی نمی شود.
طبق ماده (5)نیز بانک های منتخب می تواند ارز های خریداری شده را در چهار چوب مجموعه مقررات ارزی و ا از طریق صرافی های معتبر به فروش برسانند.فروش ارز خریداری شده به سایر بانک های منتخب مجاز است.
ماده (6 )نیز تاکید دارد رعایت مقررات احتیاطی شامل"وضعیت بازار ارزی" و "نسبت تهدات و بدهی های ارزی به دارایی های ارزی"در خرید و فروش ارز الزامی است.
بر اساس ماده (7)چنانچه ماده حساب جاری بانک منتخب نزد بانک مرکزی بدهکار باشد، مجاز به نگهداری وضعیت باز ارزی مثبت نیست و باید در همان روز بدهکار شدن حساب،نسبت به فروش ارز مازاد اقدام و ریال حاصله را به مصرف تسویه مانده بدهکار این حساب برسانند.
بر اساس ماده (8)نرخ خرید و فروش ارز بر اساس توافق بانک و مشتری تعیین خواهد شد.
ماده(9)اعلام می کند که نرخ خرید و فروش ارز می تواند با توجه به شرایط و نوسانات بازار طی روز تغییر کند.
بر اساس ماده (10)دستورالعمل نوع ارز قابل معامله به نرخ آزاد شامل کلیه اسعار معتبر مورد معامله در سیستم بانکی کشور و شبکه صرافی های مجاز است که می تواند توسط بانک های منتخب خرید و فروش شود.
طبق ماده (11)نیز بانک مرکزی تهعدی برای خرید ارز های مازاد خریداری شده توسط بانک های منتخب تحت این دستورالعمل ندارد.
خرید ارز توسط بانک مرکزی از بانک های منتخب به نرخ میانگین خرید روز قبل پایگاه اینترنتی www.sanarate.ir و یا اخرین نرخ میانگین خرید این پایگاه در روز انجام معامله هر کدام که کمتر باشد خواهد بود و چنانچه نرخ بازار کمتر از این نرخ ها باشد، نرخ بازار ملاک است.
بر اساس ماده (12)نیز ثبت برخط اطلاعات خرید و فروش ارز قابل معامله به نرخ آزاد در سامانه مدیریت دریافت و پرداخت ارز توسط بانک های منتخب حداکثر پایان همان روز الزامی است.
اما ماده (13)به ثبت های حسابداری معاملات اختصاص دارد به طوری که ثبت های اختصاصی حساب داری قابل معامله به نرخ آزاد بر اساس بخشنامه 92.42012 مورخ 18 اردیبهشت ماه 1392 بانک مرکزی به نزخ آزاد در حساب های معین و یا تفصیلی جداگانه انجام شده و ماخذ نرخ های تسعیر ارز قابل معامله به نرخ آزاد، میانگین وزنی پایان همان روز کاری اسعار مورد معامله در بازار آزاد مندرج در پایگاه اینترنتی www.sanarate.ir است.
