جذب ۹.۲ ميليارد دلار سرمايه خارجي در دولت سيزدهم
تاریخ انتشار : 1402/09/04
در دو سال گذشته ۱۷۰ درصد رشد سرمايه‌گذاري خارجي داشتيم.
به گزارش ايينا، علي فکري در برنامه صف اول با اشاره به تغييراتي که در خصوص سرمايه‌گذاري خارجي در دولت سيزدهم نسبت پيش از آن رخ داده است، اظهار کرد:، اما اين هنوز براي ما رضايت بخش نيست و ما هنوز خيلي بايد کار کنيم تا اينکه به آن نقطه مطلوب مورد نظر خودمان برسيم.
وي افزود: از ابتداي دولت تا امروز جذب سرمايه ما به صورت مصوب يعني طرح‌هاي سرمايه‌گذاري که طرف‌هاي خارجي ابراز علاقه مندي و بخش‌هايي از سرمايه شان را هم وارد ايران کرده را شروع کردند ۹.۲ ميليارد دلار بوده که در مقايسه با گذشته بسيار متفاوت است.
جذب ۴.۲ ميليارد دلار سرمايه خارجي در سال گذشته
معاون وزير اقتصاد بيان کرد: فقط در سال ۱۴۰۱ نزديک به ۴.۲ ميليارد دلار جذب سرمايه خارجي داشتيم که در مقايسه با سال‌هاي قبل از آن رشد قابل توجهي داشت، توي اين دوره ما حدود ۱۷۰ درصد رشد سرمايه‌گذاري را شاهد بوديم که خب اين خيلي متفاوت با گذشته است، اما اين که خود اين رقم براي ما راضي کننده است؛ خير.
فکري درباره قطعي شدن ۹.۲ ميليارد دلاري جذب سرمايه‌اي که به آن اشاره شد، اظهار کرد: به استثناء ۳ ميليارد دلاري که مربوط به هشت ماهه اول دوره سيزدهم است و همچنان در جريان است؛ ۶ميليارد دلار آن به طور قطعي انجام شده است.
رئيس کل سازمان سرمايه‌گذاري و کمک‌هاي اقتصادي و فني ايران با بيان اينکه مي‌توان براي هر سال حدود ۱۰ ميليارد دلار هدف گذاري کرد که البته تحقق آن بستگي به اين دارد که ما چطور مي‌توانيم شرايط را براي ورود اين سرمايه‌هاي خارجي فراهم کنيم.
وي با اشاره به کاهش رشد سرمايه‌گذاري در اکثر کشور‌هاي همسايه، يادآور شد: آنچه در ايران در اين دو سال رخ داد، نتيجه تغيير رويکرد بود و ما به سمت کشور‌هاي واقعي سرمايه فرست که مي‌توانند در ايران با ما همکاري کنند، حرکت کرديم؛ به جاي اينکه منتظر بمانيم براي اينکه کساني که به هر دليلي از جمله دلايل سياسي وارد ايران نشوند.
فکري ادامه داد: يک سرمايه گذار در حوزه‌هاي نفت و گاز مي‌تواند توتال فرانسه باشد، يک سرمايه گذار در حوزه نفت و گاز مي‌تواند زد ان واستوک يا يکي از شرکت‌هاي روسي باشد، اين که شما به سمت کدام يک از اين‌ها حرکت کنيد، مهم است.
توتال بعد از برجام يک دلار هم در ايران سرمايه‌گذاري نکرد
رئيس کل سازمان سرمايه‌گذاري و کمک‌هاي اقتصادي و فني ايران گفت: اين که شما به سمت کشوري برويد که براي اينکه بخواهد وارد سرمايه‌گذاري بشود ده‌ها شرط مي‌گذارد و بعد هم آخرش معلوم نيست که از سمت قدرت‌هاي بزرگتري مثل آمريکا اجازه پيدا کند که وارد ايران بشود يا نه؟ قطعا نتيجه بخش نيست.
وي يادآور شد: سال‌هاي بعد از برجام توتال وارد فاز ۱۱ پارس جنوبي شد؛ ارزش سرمايه‌گذاري يکباره بيش از چهار ميليارد دلار اعلام شد، اما عملا يک دلار هم وارد نشد و آن مجوز باطل شد، البته اين باطل شده‌ها از آمار حذف نمي‌شد.
فکري تأکيد کرد: اکنون آمار‌هايي را اعلام مي‌کنيم که بخشي از سرمايه حداقل وارد ايران شده و کار سرمايه‌گذاري شروع شده باشد؛ روس‌ها در پروژه نفتي وارد شدند و ۲.۷ ميليارد دلار پروژه‌اي است که آن‌ها شروع کردند. بخشي از سرمايه‌هاي آن‌ها وارد شد و کار در استان ايلام الان شروع شده است.
معاون وزير اقتصاد بيان کرد: ديگر اين طور نيست که صرفا کاغذي در سازمان سرمايه‌گذاري باشد و بعد از مدتي هم اين کاغذ بي اعتبار و خارج شود، البته به معني اين نيست که الان ديگر اصلا سرمايه‌گذاري‌هاي غير معتبر نداريم بلکه همه اين‌ها را از آمارهايمان خارج کرديم.
وي تاکيد کرد: به عنوان مثال سال پيش درباره يک ورزشگاه، سرمايه گذار خارجي از اروپا اعلام آمادگي کرده بود، ما هم در را نبستيم، ولي بعد از يک مدتي اعلام کرد که نمي‌تواند بيايد؛ بنابراين ما آن آمار را از آمارهايمان خارج کرديم تا موجب انحراف در تحليل نشود و به همين دليل ما اصرار به تصحيح آماردهي داشتيم.
رئيس سازمان سرمايه‌گذاري اضافه کرد: حداقل نزديک ۵ ميليارد دلار را در همين دولت از آمار خارج کردم و اعلام آمار نهايي بعد از خروج اين موارد اعلام مي‌شود.
فکري اظهار کرد: براساس قانون سرمايه‌گذاري، آيين‌نامه‌هايي داريم و بر اساس آن سرمايه گذار ۶ماه بعد از اين که درخواستش را ثبت مي‌کند فرصت دارد که بخشي از سرمايه را وارد ايران بکند، هنوز از ۱۴۰۲ از ماههاي دوم و سوم سال جاري ۶ماه نگذشته که بتوانيم به صورت دقيق بگويم چقدر سرمايه وارد شده است.
وي درباره پيش بيني رقم سرمايه‌گذاري خارجي تا پايان سال جاري گفت: تلاش مي‌کنيم با مجموعه دولت، بانک مرکزي، نهاد‌هاي مرتبطي که مجوز‌ها را صادر مي‌کنند، از طريق تسهيل کار در حوزه‌هاي مختلف، بتوانيم اين آمار به عنوان مثال شش ميليارد دلاري را به واقعيت برسانيم.
فقط سرمايه با منشا خارجي را در آمار محاسبه مي‌کنيم
فکري در پاسخ به اينکه آيا ايرانيان خارج از کشوري هم جزو آمار سرمايه‌گذاري خارجي شما به حساب مي‌آيد؟ توضيح داد: در صورتي که منشاء ارزشان خارجي باشد، وگرنه ما به عنوان سرمايه خارجي محسوب نمي‌کنيم. همچنين خارجي‌هايي هم داريم که مي‌آيند از داخل ايران سرمايه‌هايي را جذب مي‌کنند و در کشور سرمايه‌گذاري مي‌کنند که در آمار ما نيست.
رئيس سازمان سرمايه‌گذاري در مورد اين سوال که چند درصد از سرمايه‌گذاري سال جاري مربوط به ايرانيان خارج از کشور است، پاسخ داد: تقريبا ۲۰ درصد؛ البته تسهيل ورود سرمايه‌هاي ايرانيان خارج از کشور از برنامه‌هاي دولت است.
وي با اشاره به هدفگذاري غيرواقعي درباره جذب سرمايه خارجي در برنامه ششم گفت: در برنامه هفتم سعي کرديم رقم مشخص نکنيم و شاخص تعيين کنيم؛ مثلا اعلام کنيم که فرضا ۳۰ درصد بيش از ميانگين پنج سال اخير که اين يک شاخص معني دار است.
فکري همچنين با بيان اينکه هنوز نفت و گاز، در رتبه اول جذب سرمايه‌گذاري، تاکيد کرد: البته امسال کمتر ورودي براي سرمايه‌گذاري در حوزه نفت و گاز داشته ايم.
رييس سازمان سرمايه‌گذاري اظهار کرد: آماري که اعلام مي‌کنيم، مربوط به سرمايه گذاراني است که از سازمان سرمايه‌گذاري درخواست مجوز مي‌کنند تا تحت حمايت قانون حمايت از سرمايه گذار خارجي قرار گيرند، ولي ما سرمايه گذاراني را هم داريم که اين درخواست مجوز را انجام نمي‌دهند، يعني مي‌گويند که مي‌خواهيم خودمان بياييم سرمايه‌گذاري کنيم و نيازي هم به استفاده از مزاياي قانون حمايت از سرمايه‌گذاري خارجي نداريم و اتفاقا در حوزه نفت بسياري از موارد اينگونه است که تعدادشان قابل ملاحظه است و ما پايان سال از وزارتخانه‌هاي مختلف آمار‌ها را مي‌گيرم و در آمار نهايي لحاظ مي‌کنيم.
تاثير مستقيم توسعه روابط با کشور‌هاي همسو و همسايه در جذب سرمايه‌گذاري خارجي
وي با اشاره به تاثير مثبت توسعه روابط با کشور‌هاي همسو و همسايه بر سرمايه‌گذاري خارجي، گفت: يعني سرمايه‌گذاري که مي‌خواهد در عراق به يک سودي برسد، به اين نتيجه مي‌رسد که بخشي از آن توليداتش را در ايران انجام بدهد و بعد محصول را برود در سرمايه‌گذاري که در عراق دارد انجام مي‌دهد استفاده کند، اين منفعتش را چند برابر مي‌کند.
فکري با اشاره به مزاياي کشور به لحاظ موقعيت جغرافيايي و منابع طبيعي که مي‌تواند در راستاي يک زنجيره قرار گيرد، در عين حال گفت: سرمايه گذاراني بودند که نگراني‌هايي داشتند براي موضوعات تحريم که مسير را برايشان باز کرديم تا بتوانند بدون اين که بخواهند نگراني تحريمي داشته باشند سرمايه‌گذاري شان را در ايران انجام دهند.
بايد براي سرمايه گذار خارجي تسهيلات ويژه صادراتي هم قائل شويم
وي همچنين با اشاره به تلاش دولت براي تسهيل روند‌هاي اداري جذب سرمايه در قالب مقررات زدايي از سوي دولت يادآور شد: يعني سرمايه گذار بايد از برداشته شدن مقررات دست و پاگير مطمئن شود. در وزارت اقتصاد حرکت رو به جلوي مثبتي در اين زمينه اتفاق افتاده، اما هنوز سرمايه گذاران نسبت به اين موضوع نگراني‌هايي دارند. فکري با اشاره به ايجاد مسير سبز با همکاري سازما‌هاي تابعه وزارت اقتصاد و ساير دستگاه‌ها براي سرمايه گذاران تاکيد کرد: بايد براي سرمايه گذار خارجي تسهيلات ويژه صادراتي هم قائل شويم.
معاون وزير اقتصاد درباره مواردي همچون پذيرش طلا به عنوان سرمايه و رفع مشکل عدم پذيرش آن از سوي بانک مرکزي گفت: اين مشکل تا حدي رفع شده و فقط بحث استاندارد باقي مانده که آيين نامه خاصي مي‌خواهد که در آستانه نهايي شدن است.
فکري در پاسخ به سوالي درباره سرمايه‌گذاري روسيه يادآور شد که سرمايه‌گذاري روس‌ها بيشتر در طرح‌هاي بالادست و پايين دست نفت يادآور شد: در اين زمينه با وزارت نفت الان مشغول مذاکره هستند و در انتهاي مسير به ما مي‌رسد و قراردادهايشان را نهايي مي‌کنند، حتي ممکن است به صورت آزمايشي بخش‌هايي را اجرا کنند و بعد وارد سازمان شوند.
وي گفت: در سال ۱۴۰۲ چيني‌ها رتبه اول سرمايه‌گذاري را داشته و در همين هشت ماههاي که از ابتداي امسال گذشته تا الان ۱.۲ ميليارد دلار سرمايه‌گذاري داشته اند و تفاوت آن‌ها با روس‌ها در تنوعي است که در سرمايه‌گذاري دارند براي مثال درحوزه معدن، گردشگري، فناوري‌ها، انرژي‌هاي تجديد پذير، صنايع مختلف، توليدات لوازم بهداشتي، آرايشي و … را مي‌توان نام برد.
سرمايه‌گذاري چين، امارات و روسيه در ايران
رئيس سازمان سرمايه‌گذاري در پاسخ به اينکه آيا در سرمايه‌گذاري مستقيم شرط انتقال دانش و فناوري هم وجود دارد؟ گفت: بله عمدتا براي سرمايه گذاران مقرون به صرفه است که حتما شرکاي ايراني را داشته باشند و چرا مي‌آيند اينجا سرمايه‌گذاري مي‌کنند؟ براي اين که بتواند از مزاياي اين بازار استفاده بکنند، طبيعي است که فناوري را هم منتقل مي‌کنند و شرکاي ايراني از اين فناوري‌ها بهره مند مي‌شوند.
فکري با يادآوري اينکه بعد از چين، امارات رتبه دوم و روسيه رتبه سوم سرمايه‌گذاري در کشور ما را داشته‌اند، افزود: از ابتداي دولت تا الان سرمايه‌گذاري امارات، يک ميليارد و ۳۰۸ ميليون دلار بوده و آن‌ها هم مثل چيني‌ها حوزه‌هاي متنوعي را سرمايه‌گذاري هايشان پوشش داده اند.
فعال شدن ظرفيت بانک توسعه اسلامي در دولت سيزدهم
معاون وزير اقتصاد با اشاره به فعال شدن ظرفيت بانک توسعه اسلامي در دولت سيزدهم، گفت: ۱۴ پروژه متوقف شده به ۷۰۸ ميليون دلار در حوزه‌هاي زيرساختي، آن جا‌هايي بود که مردم با آن در تماس هستند مثل فاضلاب، مثل شبکه آبياري، مثل سد، مثل نيروگاه، تصفيه خانه آب، اين چيز‌هايي که مستقيم با زندگي مردم در ارتباط است، مثل بيمارستان و با اصلاحي که در روابط با کشور‌هاي حاشيه جنوب خليج فارس اتفاق افتاد، اين پروژه‌ها به جريان افتاد.
وي اين توفيقات را از نتايج ديپلماسي اقتصادي دولت و توسعه مناسبات با همسايگان، عضويت در شانگهاي، بريکس و … برشمرد و تاکيد کرد: درباره پروژه‌هاي متوقف شده، با رايزني‌هايي که داخل خود مجموعه با کشور‌هاي اسلامي انجام داديم و با کمکي که از کشور‌هاي اسلامي گرفتيم توانستيم بخشي از مطالبات به اصطلاح بدهي‌هاي مان به اين سازمان‌ها را بپردازيم و دوباره اين پروژه را عملياتي کنيم، يعني پروژه‌هايي که مردم مستقيم با آن در ارتباط بودند.
