تاریخ انتشار : 1397/07/22
به گزارش خبرنگار اقتصادي ايرنا، رئيس جمهوري آمريکا ارديبهشت ماه امسال از توافق برجام خارج شد و اعلام کرد در دو بازه زماني 90 و 180 روزه تحريم ها عليه ايران را دوباره برقرار مي کند.
هشدار دونالد ترامپ سبب شد برخي کشورها واردات نفت و فرآورده هاي نفتي و گازي را از ايران کاهش دهند اما در مقابل برخي کشورها چون هند و ژاپن نيز براي مستثني شدن از تصميم آمريکا رايزني کردند؛ آنگونه که روزنامه تايمز چاپ لندن گزارش داده است، پس از واکنش شديد کشورهايي که به خريد نفت ايران وابسته هستند، دولت آمريکا مجبور شده است تا معافيتهايي را براي صادرات نفت ايران مدنظر قرار دهد.
در مجموع، آنچه در چند ماه اخير درباره تحريم مجدد نفتي ايران در فضاي سياسي و رسانه اي جهان پيچيد، سبب شد تا با وجود تصميم برخي کشورها از جمله عربستان براي افزايش عرضه نفت به بازارهاي جهاني، قيمت اين طلاي سياه روند افزايشي خود را بپيمايد به گونه اي که اکنون بر اساس اعلام وزارت نفت، قيمت نفت خام سنگين ايران از 80 دلار بابت هر بشکه عبور کرده است.
بنا بر اعلام سازمان کشورهاي صادرکننده نفت (اوپک) با وجود افزايش توليد اعضاي اين سازمان در ماه سپتامبر (شهريور- مهر) و رسيدن به توليد حدود 32.8 ميليون بشکه در روز، قيمت ها در بازارهاي جهاني صعودي است و همانطور که بيژن زنگنه وزير نفت ايران مي گويد خلاء ناشي از نفت ايران در بازارهاي جهاني به سادگي پر نمي شود.
نتيجه اينکه حتي کاهش صادرات نفت ايران نيز نتوانسته به پيشبرد اهداف خصمانه دولت آمريکا عليه کشورمان کمکي کند زيرا سال گذشته ميانگين بهاي فروش هر بشکه نفت ايران کمتر از نصف رقم کنوني بود؛ موضوعي که کارشناسان بازار انرژي در هفته هاي نخست خروج آمريکا از برجام بر آن تاکيد داشتند و اعلام کرده بودند که حتي با کاهش صادرات نفت ايران، افزايش قيمت آن در بازارهاي جهاني مانع از آن خواهد شد که آمريکا به خواسته هايش در تحريم ايران دست يابد.
اکنون و بر اساس آخرين آمارهاي بانک مرکزي از دخل و خرج دولت در پنج ماهه امسال، ايران در اين مدت 538 هزار و 800 ميليارد ريال از محل فروش نفت و فرآورده هاي نفتي درآمد داشته در حالي که طبق قانون بودجه، پيش بيني ها بر درآمد 429 هزار ميليارد ريالي استوار بود.
اهميت اين عدد در اين است که ميزان درآمد کسب شده از محل فروش نفت 62.4 درصد نسبت به مدت مشابه پارسال رشد دارد؛ يعني در سال گذشته با وجود صادرات نفت بيشتر در همين مدت، دولت 331 هزار و 800 ميليارد ريال درآمد نفتي کسب کرده بود.
بخش قابل توجهي از اين درآمد از محل فروش نفت خام به دست آمده است؛ امسال دولت تا پايان مرداد 442 هزار و 300 ميليارد ريال نفت خام فروخت که در مقايسه با پارسال 78.7 هزار ميليارد ريال رشد داشت.
با اين حال در بخش منابع حاصل از صادرات فرآورده هاي نفتي و ميعانات گازي، دولت 43 هزار و 200 ميليارد ريال درآمد کسب کرد که نسبت به پارسال حدود 36 درصد کاهش دارد؛ بخشي از اين کاهش صادرات به راه اندازي پالايشگاه ستاره خليج فارس باز مي گردد که دو فاز از آن راه اندازي شده و روزانه حدود 240 هزار بشکه ميعانات گازي مصرف مي کند و البته قرار است فاز سوم آن که به طور آزمايشي فعاليت مي کند، در ماه هاي آينده به بهره برداري رسمي برسد.
با اين اوصاف و با توجه به اينکه در گذشته به طور متوسط روزانه 600 هزار بشکه صادرات ميعانات گازي کشور بود، راه اندازي پالايشگاه خليج فارس سبب شده تا بخش عمده اي از خام فروشي ها به محصولات پايين دستي نفتي داراي ارزش افزوده بيشتر تبديل شود که نتيجه آن اشتغالزايي براي جوانان کشور است.