تاریخ انتشار : 1399/11/13
رئيس کل بانک مرکزي با تشريح مواضع اين بانک در خصوص سود بانکي، دلار ۴۲۰۰ توماني، درآمدهاي ارزي و نرخ ارز، گفت: بالا رفتن وام ازدواج منجر به سنگيني اقساط و مطالبه افزايش تعداد ضامنين خواهد شد.
به گزارش خبرنگار مهر، عبدالناصر همتي در برنامه امشب گفتگوي ويژه خبري با بيان اينکه سختترين شرايط را گذرانده ايم و از آن عبور کرده ايم، گفت: با توجه به مذاکراتي که از سوي ايران در حال انجام است، به نظر ميرسد که شرايط، بهتر خواهد شد.
وي با بيان اينکه از مسدودي برخي کارتهاي بانکي به دليل عدم دارابودن کد شهاب بي خبر بودم، گفت: به مشتريان نظام بانکي يک ماه مهلت داده شده است؛ ضمن اينکه قانون چک نيز از اول سال ۱۴۰۰ اجرا ميشود.
همتي با بيان اينکه علت نوسان ارز بيشتر رواني است، تصريح کرد: البته مسئولان بايد در اظهارنظرهايشان دقت کنند؛ اين در حالي است که بانک مرکزي مدافع سرکوب نرخ ارز نيست؛ اما به هر حال انتظارات تعديل شده و نرخ ارز به کمتر از بيست هزار تومان خواهد رسيد.
دولت طرفدار بالا رفتن قيمت ارز نيست
وي در پاسخ به اين سوال که دولت نقدينگي خود را چطور تأمين کرده و آيا اين تأمين منابع، باعث افزايش قيمت ارز خواهد شد، افزود: بانک مرکزي طرفدار اين نيست که قيمت ارز بالا بماند تا دولت نقدينگي تأمين کند؛ بلکه بانک مرکزي تمام تلاش خود را خواهد کرد تا نقدينگي مورد نياز دولت را تأمين نمايد؛ اين در حالي است که سال قبل ۱۵ ميليارد دلار براي ارز ۴۲۰۰ توماني تخصيص داده شده که بانک مرکزي ۷ ميليارد دلار آن را از ذخاير خود تأمين کرده است.
همتي گفت: نرخ ارز در بازار ربطي به تأمين ارز دولتي ندارد؛ ضمن اينکه امسال نيز بانک مرکزي بخشي از نيازهاي دولت را از ذخاير خود تأمين کرد؛ اين در شرايطي است که برخي معتقد بودند که بازار را بايد با ارزپاشي تعديل کرد؛ اما بانک مرکزي اين کار را نکرد و محکم ايستاد و عليرغم بي سابقه ترين فشارهاي تحريم، کالاهاي مردم را با دلار ۴۲۰۰ توماني تأمين کرد.
کمبودي در کالاهاي اساسي نداريم
رئيس کل بانک مرکزي گفت: ما به هر حال ضريب اطمينان را به جامعه ميدهد که کمبودي براي کالاهاي اساسي صورت نگيرد؛ اين در حالي است که اکنون وضعيت بهتر شده و بدون برداشته شدن تحريمها، صادرات نفت و فرآوردههاي نفتي بسيار خوب است.
وي در خصوص آخرين وضعيت درآمدهاي ارزي گفت: وضع درآمدهاي ارزي خوب است ولي نميتوان رقم را اعلام کرد.
از منابع ارزي بلوکه شده خود در عمان استفاده کرديم
همتي با بيان اينکه احساس کردم که مسئولان کشور عمان در مذاکرات طولاني و مفصل خود با ايران، عزم جدي براي همکاري با ايران دارند گفت: ما منابع ارزي خوبي در عمان داشتيم که از آن استفاده کرديم و اميدواريم اين روابط بهبود يابد.
وي گفت: از منابع بلوکه شده خود در عمان استفاده کرديم و در مقابل، از کرهاي ها براي عدم آزادسازي منابع خود شکايت خواهيم کرد.
رئيس کل بانک مرکزي در خصوص خنثي سازي تحريمها گفت: در حداکثر تحريمها، کالاهاي غيرنفتي، نفت و فرآوردههاي نفتي را صادر ميکنيم و البته هنوز هم تحريمها تمام نشده است؛ ضمن اينکه از ابتداي بهمن يک ميليارد و ۸۰۰ ميليون دلار ارز از سوي صادرکنندگان در نيما عرضه شده و توليد در کشور راه اندازي کرده است.
وي از طراحي بسته اي براي تأمين مالي زنجيره خودروسازي خبر داد و گفت: اين امر تحقق خواهد يافت، چراکه خودروسازي ايران به سمت شرايط بهتري خواهد رفت؛ البته ما هم نظارت ميکنيم که منابع هدفمند در خطوط توليدي از جمله لوازم خانگي، قطعه سازي، کشاورزي و خودروسازي استفاده شود و از رشد اقتصادي مناسبي برخوردار شويم.
برخي سياستهاي غلط تجاري منابع ارزي کشور را ميبلعيد
همتي با بيان اينکه برخي سياستهاي تجاري و ارزي کشور، تمام ارزهاي ايران را ميبلعيد، گفت: طي سالهاي گذشته چندصد ميليارد دلار از ارزهاي ايران از روش واردات کالاهاي لوکس و غيرضروري يا داراي مشابه داخلي يا حتي از طريق واردات بدون انتقال ارز از کشور خارج شده است؛ اما بايد به طور جدي اين موضوع را در سياستگذاريهاي خود در نظر بگيريم که منابع ارزي را بهينه مصرف کنيم.
رئيس کل بانک مرکزي با بيان اينکه من همچنان مخالف ارز ۴۲۰۰ توماني هستم، گفت: ارز ۴۲۰۰ توماني زماني به کالاهاي اساسي داده شد که البته آن زمان نرخ دلار نيمايي ۷ هزار تومان بود؛ اما به تدريج ارز نيمايي رشد کرد؛ اما در همان مقطع ما تأمين ارز ۴۲۰۰ توماني را کمتر کرديم؛ اما وقتي که فاصله بالا رفت، مجبور هستيم که ارز ۴۲۰۰ توماني براي حمايت از اقشار آسيب پذير تزريق کنيم.
کالاهاي اساسي کنوني با نرخ دلار ۹ تا ۱۳ هزار توماني تأمين ارز ميشوند
وي افزود: اگر ارز ۴۲۰۰ توماني به ۲۳ هزار توماني برسد، ممکن است مردم آسيب ببينند؛ اين در حالي است که روغن، سويا، ذرت و برخي نهادههاي دامي اکنون در بازار بين ۹ تا ۱۳ هزار توماني به ازاي هر دلار در حال تأمين است؛ اين در حالي است که اگر اين ارز به ۲۳ هزار تومان برسد، حتماً ديگر نرخ کنوني در بازار اعمال نخواهد شد.
همتي گفت: معتقدم که ارز بايد تک نرخي باشد تا رانتي وجود نداشته باشد؛ اما جابجايي منابع از ۴۲۰۰ توماني به ارز آزاد بايد خيلي با دقت انجام شود که شوک تورمي نداشته باشيم.
وي افزود: اگر ارز ۴۲۰۰ نبود قيمت مرغ ۵ برابر الان بود؛ اما به هر حال ما شرايط سخت را پشت سر گذاشته ايم و به نظر نميرسد که شرايط قبلي تکرار شود.
مخالف حذف دلار ۴۲۰۰ توماني نيستم، اما با دقت
رئيس کل بانک مرکزي با بيان اينکه اگر بناي دلار ۲۳ هزار تومان باشد، بايد اين نرخ باز هم کاهش يابد پس نوسان در قيمتها خواهيم داشت؛ گفت: ما مسائل روزمره مردم را به شرايط بازار آزاد نميتوانيم بسپاريم؛ ضمن اينکه اگر تحريم ادامه يابد بايد روي خوراک روزانه مردم کنترل بيشتري داشته باشيم.
وي افزود: من مخالف برداشته شدن ارز ۴۲۰۰ توماني نيستم؛ اما مسائل کشور مسائلي نيست که يک شب آزمون کنيم و فردا اعمال نمائيم.
برخي بانکها کج سليقگي ميکنند
همتي در خصوص مصادره واحدهاي توليدي از سوي بانک گفت: در اينکه بانکها برخي اوقات کج سليقگي در مورد واحدهاي توليدي دارند، شکي نيست؛ اما بايد اين را در نظر بگيريم که دهها هزار واحد توليدي وجود دارند و بانکها آنها را تأمين مالي کرده اند که در بخش تسهيلات مسکن روستايي، سرمايه در گردش و مواردي از اين دست تأمين مالي صورت گرفته است.
از ابتداي امسال بانکها ۱،۲۰۰ هزار ميليارد تومان وام دادند
رئيس کل بانک مرکزي گفت: از ابتداي سال تاکنون ۱،۲۰۰ هزار ميليارد تومان تسهيلات بانکي پرداخت شده که ۶۰ درصد آن سرمايه در گردش بوده که ۷۲۰ هزار ميليارد تومان منابع را شامل ميشود که منجر به رشد اقتصادي بخشهاي مختلف هم شده است. در اين رابطه دادستان کل کشور در بانک مرکزي حضور يافته که بر اساس آن جلسه، کميتهاي مشترک ميان نظام بانکي و دادستاني به صورت منظم دو هفته يکبار تشکيل شده است تا مورد به مورد مسائل مطرح شود.
همتي با بيان اينکه هر روز چندين نامه نظارتي و اعتراضي به بانکها از سوي بانک مرکزي ارسال ميشود گفت: مقاومت زيادي در برخي مناطق و شهرستانها براي تعطيلي شعب وجود دارد و نمايندگان مجلس و استاندار نامه ميزنند که فلان شعبه تعطيل نشود.
وي در خصوص بنگاهداري بانکها و اموال مازاد آنها نيز گفت: در حال حاضر بانکها براي کمک به بورس، در حال خريد برخي از شرکتها هستند؛ بنابراين فعلاً عرضه اموال مازاد بانکها متوقف شده تا تأثير منفي در بورس به جاي نگذارد.
همتي در خصوص مؤسسه کاسپين گفت: سپرده گذاران داراي سپرده تا سقف يک ميليارد تومان در کاسپين را تسويه کرده ايم، اما اگر اموال اين مؤسسه را به فروش برسانيم، حتماً پول اين دسته از سپرده گذاران را نيز پرداخت خواهيم کرد.
از بازار سرمايه حمايت ميکنم
وي با بيان اينکه همواره حمايت لازم را از بازار سرمايه به عمل آورده ام، گفت: از ۱۳ خرداد تا مرداد ۹۹ نرخ سود بين بانکي افزايش داشت ولي در همان مدت شاهد رشد ۱۰۰ درصدي سهام بوديم؛ پس نرخ سود بين بانکي اگر هم افزايش يافت، بين خود بانکها بوده است؛ اما نرخ سود سپرده براي مردم از ۱۵ درصد به ۱۶ درصد رسيده است؛ اما ما با توجه به عمليات بازار باز مصمم هستيم که نرخ بازار بين بانکي را به نرخ کريدور يعني کف ۱۴ درصد و سقف ۲۲ درصد برسانيم.
نرخ سود بين بانکي به ۱۸ تا ۱۸.۵ درصد در روزهاي آينده خواهد رسيد
همتي گفت: خريد و فروش اوراق خزانه از سوي بانک مرکزي شامل عمليات بازار باز ميشود که زماني که نرخ بين بانکي بالا رود، بانک مرکزي خريد اوراق را انجام ميدهد؛ اما اکنون ميانگين نرخ بين ۱۸ تا ۱۸.۵ درصد برسد ما ورود ميکنيم و در روزهاي آينده نيز بازار بين بانکي را به ۱۸ تا ۱۸.۵ درصد خواهيم رساند.
رئيس کل بانک مرکزي گفت: اکنون در ماه دهم از سال رشد ۱۸ درصدي پايه پولي را تجربه ميکنيم که اين عليرغم تحريم بسيار کارنامه خوبي است.
مشکلات احتمالي افزايش وام ازدواج
وي در خصوص افزايش وام ازدواج در سال ۱۴۰۰ گفت: امسال ۷۷۰ هزار وام ازدواج پرداخت کرده که مبلغ آن ۳۷ هزار ميليارد تومان است؛ اين در حالي است که اين وام قرض الحسنه است و اين رقم هم بيشتر از مبلغ پرداختي براي عوارض کرونا است؛ اما نگراني بانک مرکزي اين است که اگر مبلغ اين وام بيشتر شود؛ ممکن است منابع محدود بانکي سبب شود که عدهاي در صف بمانند و عدهاي هم نتوانند به اين وام دسترسي کنند؛ پس اقساط اين وامها هم افزايش خواهد يافت؛ حتي اگر تعداد اقساط بالاتر در نظر گرفته شود؛ اما به تبع آن ضامنين نيز بيشتر خواهند شد.
همتي گفت: به نسبت تورم بايد وام ازدواج نيز افزايش يابد؛ البته بانکها منابع ديگري از حساب جاري ندارند؛ چراکه بانکها منابع زيادي را به عنوان وام قرض الحسنه ميپردازند؛ اما حساب جاري روزانه بوده و وقتي که يک وام قرض الحسنه ده ساله داده ميشود اين منابع نميتوانند به حساب جاري برگردند.
ادغام بانکها با حمايت مقام معظم رهبري به خوبي انجام شد
وي در خصوص ادغام بانکها نيز گفت: از نظر بانک مرکزي بانکي جز بانک سپه در اين پروسه ادغامي وجود ندارد؛ اما داراييها و املاک آنها بايد ارزيابي شده و تعهدات نيروهاي مسلح نيز بايد اجرايي گردد؛ البته برخي سهامداران نيز نسبت به سهام خود انتقاد دارند که بانک سپه بايد آن را بررسي کند؛ اما اين پروژه بسيار عظيم بوده و اين يکي از تدابير مهم مقام معظم رهبري بود که دو و نيم سال از انرژي همه بخشهاي ذيربط را گرفت و اين پروژه با حواشي کمي به سرانجام رسيد.
کاهش نرخ سود بانکي در دستور کار نيست
همتي در خصوص نرخ سود سپرده نيز گفت: در شرايط اقتصاد تورمي، نرخ سود بايد افزايش يابد و اين ديدگاه گروهي از اقتصاددانان است اما گروه ديگري معتقد به کاهش سود هستند تا پي به اي بازار سرمايه نسبت به سود سپرده برتري يابد؛ البته ما قادر به بالابردن نرخ سود سپرده نيستيم و اين اعتقاد من در شرايط کنوني است تا منجر به ناترازي بيشتر بانکها نشود؛ ضمن اينکه تورم کنوني ناشي از سود بانکي نيست؛ بلکه ناشي از شوک ارز و انتظارات تورمي است.