توصيه‌هاي احساسي بورسي‌ها راهگشا نيست/ کاهش نرخ سود بي‌فايده است
تاریخ انتشار : 1400/01/30
استاد اقتصاد و بانکداري معتقد است نرخ بهره واقعي که بانک ها پرداخت مي‌کنند به شدت منفي است و اينکه دو درصد ديگر هم اين نرخ کاهش يابد، تاثير مثبتي بر بازار سرمايه نخواهد داشت.
دکتر علي سعدوندي در گفتگو با خبرنگار ايبِنا پيرامون وضعيت نزولي و منفي بازار سرمايه در ماه‌هاي اخير گفت: يکي از دلايل مهمي که بازار منفي شده است، اظهار نظرهاي برخي افراد در دولت در خصوص نرخ ارز و سخن از کاهش نرخ به ۱۵ و ۱۴ هزار تومان بود که باعث ايجاد تشکيک در روند بازار سرمايه شد.
اين کارشناس اقتصادي همچنين اظهار داشت: متاسفانه وضعيت بازار سرمايه يک وضعيت احساسي و واکنشي است و بعضي از فعالان بازار سرمايه زيان ديده‌اند و دچار موج‌هاي احساسي مي‌شوند و در نهايت پيشنهادهايي مي‌دهند که موثر نيست. تقريبا تمام پيشنهادهايي که فعالان بازار سرمايه داده‌اند، دير يا زود اجرا شده است. مثلا دامنه نوسان نامتقارني که فعالان بازار مطرح کردند، توسط شوراي عالي بورس تصويب و به اجرا درآمد. يا کاهش حجم مبنا که در اختيار سازمان بورس قرار گرفت.
اينها يک سري توصيه‌هاي احساسي است که در عمل اولا موثر نيست و ثانيا در اغلب موارد به ضرر بازار سرمايه خواهد بود. يعني اگر واقعا فعالان بازار سرمايه درصدد اصلاح وضعيت بازار و سرمايه گذاري خود هستند، مثل يک بيماري که بايد به پزشک مراجعه کند، اينها هم بايد به کارشناس مراجعه کنند. نه اينکه به صرف اينکه دو روز است سهام خريده است، توصيه‌هايي مي‌کند و روي آن تاکيد مي‌کند و موج اجتماعي راه مي‌اندازد، که در نهايت به ضرر خود و بازار سرمايه تمام مي‌شود.
سعدوندي در ادامه اظهار داشت: الان هنوز بازار سرمايه نسبتا گران است. در حقيت شرکت‌هاي بزرگ ارزان ولي شرکت‌هاي کوچک گران هستند و برداشتم اين است که اگر نصف بازار بورس و فرابورس را در نظر بگيريم، هنوز P/e بالايي دارند و بايد اصلاح صورت بگيرد و يا اينکه بايد منتظر بمانيم تا اين موج تورمي که متاسفانه ايجاد شده است، باعث شود که در بازار سرمايه تاثير مثبت بگذارد. زيرا بازار سرمايه دوستدار تورم است. هرچند براي کل جامعه متاسفانه مضر است.
اين کارشناس اقتصادي در بخش ديگر صحبت‌هاي خود تاکيد کرد: نکته بعدي اينکه برخي از فعالان بازار در خصوص ريشه بحران، در اشتباه هستند؛ زيرا اين عزيزان علم اقتصاد نمي‌دانند و اطلاع ندارند که تحليل نرخ بهره بر اساس نرخ بهره واقعي صورت مي‌گيرد نه نرخ بهره اسمي.
وي افزود: در سال‌هاي ۹۵ و ۹۶ نرخ بهره واقعي برابر با مثبت ۱۰ درصد بوده است، يعني نرخ سود سپرده‌اي که پرداخت مي شد، بين ۱۸ تا ۲۳ درصد ولي نرخ تورم حدود ۸ تا ۱۰ درصد بود. همچنين در آن زمان نرخ تورم نقطه به نقطه توليدکننده را هم اگر در نظر بگيريم، بسياري از ماه هاي سال ۹۶، منفي بوده است. در آن شرايط چون نرخ بهره بسيار بالا بود، نظام بانکي رفيق بازار سرمايه شده بود. و چون حجم معاملات پايين بود، اگر در ان زمان اوراقي فروخته مي‌شد، به شدت به ضرر بازار سرمايه بود اما الان آنقدر حجم بازار سرمايه بزرگ شده است که اصلا معاملات اوراق نسبت به اندازه بازار سرمايه به حساب نمي آيد.
وي خاطرنشان کرد: بورسي ها مي‌گويند در حال حاضر نرخ سود سپرده بالاست، در حالي که نرخ سود را ۱۵ تا ۲۰ درصد هم اگر در نظر بگيريم، نرخ تورم انتظار حداقل ۳۰ درصد است. بنابراين نرخ بهره واقعي که بانک‌ها پرداخت مي‌کنند به شدت منفي است. اينکه دو درصد ديگر هم اين نرخ کاهش يابد، چه تاثير مثبتي بر بازار خواهد داشت؟ سهامدار انتظار دارد سپرده گذار جايگاه امن سرمايه خود را رها کند و در بازار پرريسکي که در حال بازدهي منفي است، سرمايه‌گذاري کند!
سعدوندي گفت: بنابراين اين ها يک نوع استدلال هاي باطلي است که ناشي از عدم تجربه است. ناشي از عدم علم و شناخت است. متاسفانه ضربات شديد به اقتصاد کشور خواهد زد. زيرا در نهايت ممکن است به ظاهر به صورت اسمي يک سال تا يک سال و نيم ديگر به نفع بازار سرمايه شود، چون کاهش نرخ بهره باعث ايجاد موج تورمي خواهد شد و اين موج تورمي در نهايت به بازار سرمايه هم خواهد رسيد، منتهي اشکال اينجاست که فعالان بازار سرمايه از موج تورمي جا خواهند ماند. يعني همين توصيه شان هم در درازمدت به نفعشان نخواهد شد. پس بنابراين يک راه باطلي است که نه به خود فرد سود مي رساند و نه به اقتصاد کشور.
