همه عوامل ريزش بورس در ۴ روز پُر استرس
تاریخ انتشار : 1399/05/27
کارشناس بازار سرمايه عوامل متعدد ريزش شاخص کل بورس طي روزهاي اخير را تشريح و از اظهارات مبهم رئيس کل بانک مرکزي و عدم توقف نمادهايي که با ريزش ۲۰درصدي مواجه شدند از سوي نهادناظر، انتقاد کرد.
جلال روحي در گفتگو با خبرنگار مهر درباره علت ريزش‌هاي اخير بورس در هفته گذشته و ابتداي هفته جاري اظهار داشت: در يک ماه اخير شاخص از نظر تکنيکال رشد داشت و به اَبَرکانال ۲ ميليون واحد رسيد که از نظر فعالان بازار سرمايه يک رقم داراي مقاومت رواني است. بخصوص که شاخص کل بورس تا ۲ ميليون و ۸۰ هزار واحد افزايش يافت اما نتوانست خود را در اين قله تثبيت کند.
وي با اشاره به اينکه انديکاتورهاي شاخص نيز اشباع شده بود، گفت: با اين حال بازار براي برخي بخصوص افرادي که در قيمت‌هاي پايين سهام خريداري کرده بودند سودده است. مگر آنهايي که در قله خريد کرده بودند.
نمادهاي غير شاخص ساز ۲۰ روز است که اصلاح خورده‌اند اما زير سايه رشد شاخص کل ديده نشدند
کارشناس بازار سرمايه با بيان اينکه علت بالا بودن شاخص در يکي دو ماه اخير، استقبال از خريد سهام نمادهاي فولادي، پالايشگاهي و خودرويي بود افزود: از ابتداي مرداد عملاً بسياري از شرکت‌هاي کوچک و نمادهاي غيرشاخص ساز روند اصلاح جزئي را آغاز کرده بودند و حتي در برخي موارد اصلاح قيمت‌ها به ۴۰ تا ۵۰ درصد قيمت واقعي ارزش سهام، انجام شد اما از آنجايي که در سايه رشد شاخص کل بورس قرار داشتند، اين ريزش‌ها ديده نمي‌شد.
ماجراي عجيب دارا دوم، از جمله دلايل ريزش شاخص
روحي با اشاره به رشد نمادهايي که قرار است در صندوق‌هاي دارا دوم و سوم عرضه شوند، گفت: با لغو عرضه اين دو صندوق ETF و ناهماهنگي دو وزارتخانه اقتصاد و نفت شاهد افت بازار بوديم. اين در حالي است که عرضه صندوق‌هاي دارا دوم و سوم مصوبه هيئت وزيران را دارند و لازم‌الاجرا هستند.
وي ادامه داد: نهايتاً قرار شد صندوق دارا دوم اوايل شهريور عرضه شود اما به دليل آنکه بازار بورس ذاتاً ريسک پذير است و همچنين ناهماهنگي عرضه عمومي سبب سلب اعتماد عمومي شد و از سوي ديگر بازار نيز براي اصلاح قيمت‌ها نياز به بهانه داشت، اين اتفاق (لغو عرضه دارا دوم) سبب سقوط بازار شد.
روحي تاکيد کرد: در چند ماه اخير رشد روزانه ۴۰ تا ۵۰ هزار واحدي بورس به يک مطالبه و عادت روتين تبديل شده بود و سرمايه گذاران به سقوط ۸۰ تا ۹۰ هزار واحدي در يک روز عادت نداشتند. اين در حالي است که در سال ۹۶ شاخص کل بورس ۹۰ هزار واحد بود که به اين معني است که ميزان سقوط يک روزه شاخص کل در بازار فعلي معادل شاخص کل بورس در سال ۹۶ است.
کاهش ارزش اعتباري کارگزاري‌ها؛ مانع ورود نقدينگي بيشتر
کارشناس بازار سرمايه با تاکيد بر اينکه ريزش‌هاي اخير سبب شد تا بازار کمي از حالت تعادل خارج شود، به موضوع کاهش ارزش اعتبار کارگزاري‌ها از ۱۵ به ۱۰ درصد اشاره و اظهار کرد: نبايد در زماني که نياز به ورود نقدينگي داشتيم، سازمان بورس ارزش اعتبار کارگزاري‌ها را کاهش مي‌داد چون سرمايه گذاران کمتر مي‌توانند از اعتبار خود براي خريدهاي غيرنقدي استفاده کنند.
شايعه سود ۲۲ درصدي سپرده‌هاي بانکي؛ به ريزش شاخص دامن زد
فعال بازار سرمايه شايعه افزايش نرخ سود سپرده‌هاي بانکي به ۲۲ درصد را يادآور شد و افزود: يکي از اشتباهات رئيس کل بانک مرکزي عدم شفافيت فحواي کلام خود در خصوص برنامه‌هاي آتي بانک مرکزي در يادداشت اينستاگرامي اخيرش بود. وي اشاره کرد که نرخ سود سپرده بانک‌ها نزد بانک مرکزي يک درصد افزايش خواهد يافت؛ اين سبب شد برخي برداشت کنند که شبکه بانکي مي‌تواند تا ۲۲ درصد به سپرده‌هاي مردم سود بدهد و يکي از دلايل ريزش دو روز اخير بورس، يادداشت رئيس کل بانک مرکزي بود. اين در حالي است که رئيس کل بانک مرکزي بايد به طور شفاف نرخ سود را اعلام مي‌کرد.
بازار داغ اوراق سلف نفتي و نقشي که در التهاب بازار داشتند
روحي از ديگر دلايل ريزش‌هاي روزهاي اخير بورس را موضوع انتشار اوراق سلف نفتي دانست و گفت: اگر چه امروز اعلام شد که عرضه اين اوراق فعلاً متوقف شده اما انتشار اخبار در خصوص عرضه اوراق سلف در ريزش بازار تأثيرگذار بود؛ به طور کلي اين عوامل دست به دست هم دادند تا بازار اصلاح شود.
نهاد ناظر بازار بايد معاملات با ريزش ۲۰ درصدي را متوقف مي‌کرد
وي درباره نقشي که نهاد ناظر مي‌توانست در جلوگيري از ريزش شاخص داشته باشد، گفت: متأسفانه نهاد ناظر بازار در زماني که برخي نمادها بين ۱۰ تا ۲۰ درصد رشد منفي داشتند معاملات را متوقف نکرد. اين در حالي است که در چند روز اخير بسياري از معاملات مشمول مصوبه هيئت مديره سازمان بورس مبني بر لزوم توقف معاملات در زماني که کاهش ۲۰ درصدي ارزش نمادها رخ مي‌دهد، بودند.
اشتباه عجيب کارگزاري‌ها در عرضه سنگين شرکت‌هاي سهام عدالت استاني
روحي درباره ديگر عوامل سبب افت شاخص به موضوع آزادسازي سهام عدالت اشاره کرد و گفت: چهارشنبه هفته گذشته، برخي شرکت‌هاي سهام عدالت استاني در بورس عرضه و فروش آنها به کارگزاري‌ها واگذار شد؛ کارگزاري‌ها نيز متأسفانه آداب معاملات بازار را رعايت نکردند و عرضه سهام نمادهاي شاخص ساز که در زيرمجموعه سهام‌هاي عدالت قرار داشت سبب اصلاح قيمت‌ها شد و صف فروش گسترده‌اي براي اين نمادها را شاهد بوديم. به گونه‌اي که در ابتداي روز چهارشنبه برخي نمادها بخصوص نمادهاي خودرويي که صف خريد برايشان ايجاد شد با اقدام اين کارگزاري‌ها ناگهان به صف فروش سنگين تبديل شدند.
داستان تکراري اختلال در هسته معاملات
کارشناس بازار سرمايه موضوع اختلال هسته معاملات را نيز مطرح کرد و ادامه داد: به دليل اختلال‌هاي پي در پي هسته معاملات، کمتر شاهد معامله‌هاي روان و روتين هستيم و سفارش گيري ها با تأخير انجام مي‌شود در نتيجه هنگام خريد، سقف قيمت و هنگام فروش کف قيمت در سامانه درج مي‌شود. نتيجه آنکه براي يک نماد هم کف قيمت خورده مي‌شود و هم سقف قيمتي. لذا تعادل معاملات به هم خورده و عملاً رقابت خريداران و فروشندگان سهام دچار مشکل مي‌شود.
آغاز خيزش مجدد بورس از امروز دوشنبه ۲۷ مرداد
وي تاکيد کرد: با حمايت‌هايي که روز يکشنبه (ديروز) اعلام شد قرار است از بورس انجام شود، بار ديگر شاهد رشد شاخص و کاهش فشار عرضه از آغاز معاملات امروز (۲۷ مرداد) خواهيم بود و تا آخر اين هفته بازار بار ديگر به تعادل باز خواهد گشت هر چند که خروج پول واقعي در چند روزي که ريزش رخ داد حدود ۲ هزار ميليارد تومان بود که رقم چندان بالايي در مقايسه با کل معاملات بورس محسوب نمي‌شود.
روحي افزود: پيش بيني مي‌شود با توجه به لغو عرضه اوراق سلف نفتي، بازار از هيجان خارج شده و شاهد تعادل در بورس شويم. همچنين تجديد ارزيابي شرکت‌هاي بزرگ که قرار است در شهريور انجام شود نيز مي‌تواند در ادامه رشد بازار اثرگذار باشد.
خبر خوب؛ کاهش نرخ خوراک نمادهاي پالايشي و پتروشيمي از ديروز و افزايش سوددهي اين نمادها
کارشناس بازار سرمايه تاکيد کرد: روز يکشنبه (ديروز) اعلام شد که قيمت خوراک شرکت‌هاي پالايشي و پتروشيمي‌ها کاهش مي‌يابد که خبر خوبي براي بازار است چون سوددهي بيشتر پتروشيمي‌ها و پالايشي‌ها را در نتيجه بهبود صورت مالي اين شرکت‌ها در پي خواهد داشت.
