ايران عضو دائم «بريکس» شد
تاریخ انتشار : 1402/06/04
معاون سياسي دفتر رئيس‌جمهور از عضويت دائم جمهوري اسلامي ايران در «بريکس» خبر داد.
به گزارش ايبِنا، محمد جمشيدي معاون سياسي دفتر رئيس‌جمهور با انتشار مطلبي در حساب کاربري خودر در فضاي مجازي، نوشت: جمهوري اسلامي ايران عضو بريکس شد.
معاون سياسي دفتر رئيس‌جمهور اضافه کرد: عضويت دائم در گروه اقتصاد‌هاي نوظهور جهاني يک پيشرفت تاريخ‌ساز و موفقيت استراتژيک براي سياست خارجي جمهوري اسلامي محسوب مي‌شود. اين موفقيت را به رهبر معظم انقلاب اسلامي و ملت سربلند ايران تبريک مي‌گوييم.
ايده ايجاد گروه بريکس با نزديکي ۴ قدرت اقتصادي در حال ظهور جهان شامل برزيل، روسيه، چين و هند در دوران اوج يکجانبه‌گرايي آمريکا در اواسط دهه ۱۹۹۰ ميلادي شکل گرفت. سابقه شکل‌گيري اين گروه به حضور ۴ عضو موسس، به سال ۲۰۰۱ باز مي‌گردد و نهايتاً «گروه بريک» در ۱۶ ژوئن ۲۰۰۹ رسماً تاسيس شد. آفريقاي جنوبي نيز در ۲۱ سپتامبر ۲۰۱۰ به اين گروه اضافه شد و نام آن پس از پيوستن اين کشور از «بريک» به «بريکس» تغيير يافت.
مهمترين شاخصه در اين گروه کارکرد‌هاي اقتصادي، مالي و پولي و همچنين گستره فرامنطقه‌اي و جهاني بودن اعضا و اثرگذاري آن بوده و لذا به گروه «قدرت‌هاي اقتصادي نوظهور» معروف است. در حال حاضر علاوه بر ۵ عضو اصلي، ۲۳ کشور به شکل رسمي و ۶ کشور به صورت غيررسمي و اعلامي خواهان عضويت در اين گروه هستند که از جمله آن‌ها مي‌توان به ايران، اندونزي، عربستان، کويت، امارات، بحرين، مصر، سوريه، مراکش، بلاروس، قزاقستان، کوبا، بوليوي، نيجريه، آرژانتين، ونزوئلا، تايلند، ويتنام، الجزاير، فلسطين، اتيوپي، هندوراس، مکزيک و … اشاره کرد که از آن‌ها به عنوان «بريکس‌پلاس» ياد مي‌شود. پيشنهاد ايجاد بريکس پلاس نخستين بار در اجلاس سران اين گروه در چين در سال ۲۰۲۲ توسط رئيس جمهور اين کشور مطرح شد تا مکانيزمي براي نزديک‌کردن کشور‌ها به اين گروه قبل از اعطاي عضويت کامل باشد.
بريکس نمادي از «رژيم‌سازي و ساختارسازي جديد در صحنه بين‌المللي» است که توسط قدرت‌هاي در حال ظهور و در مقابل گروه G۷ شکل گرفته و رو به پيشرفت است. بانک بريکس نيز با نام «بانک توسعه نوين» در سال ۲۰۱۵ تاسيس شد. در حال حاضر اين گروه بيشترين سهم از توليد ناخالص داخلي جهاني (۳۱.۵ درصد) را در مقايسه با ساير بلوک‌هاي اقتصادي از جمله گروه ۷ (۳۰.۷ درصد) به خود اختصاص داده است. ۴۶ درصد از نيروي کار دنيا، يک چهارم مساحت خشکي زمين، حدود ۴۰ درصد از جمعيت جهان (۳ ميليارد و ۱۸۷ ميليون نفر در سال ۲۰۲۱) به اعضاي فعلي اين گروه تعلق دارد. در اجلاس ژوهانسبورگ ۲۰۲۳ علاوه بر ۵ کشور اصلي، از سران ۷۰ کشور ديگر براي شرکت در اجلاس دعوت شده که هيچيک از کشور‌هاي اصلي غربي در ليست مدعوين قرار ندارند.
با وجود درخواست چندباره امانوئل مکرون رئيس جمهور فرانسه، دعوتنامه‌اي براي حضور وي در اجلاس ارسال نشده و رئيس جمهور آفريقاي جنوبي در چند سخنراني رسمي اخير خود، اين اجلاس را «نشست کشور‌هاي جنوب-جنوب براي همکاري مابين خودشان و نه با کشور‌هاي شمال» توصيف کرده است. بهبود نظام پولي بانکي جهاني، عزم جدي بر دلارزدايي و تمرکز بر ارز‌هاي ملي، حضور نمايندگاني از همه قاره‌ها، اتخاذ رويکرد‌هاي سياسي ضد هژمون و تجديدنظر طلبانه و مخالفت با تسلط غرب بر نهاد‌ها و ساختار‌هاي بين‌المللي عمده‌ترين رويکرد‌هاي اين گروه هستند.
دولت سيزدهم در راستاي سياست خارجي جامع، متوازن و مبتني بر همگرايي، توسعه روابط با سازمان‌هاي بين المللي و منطقه‌اي را نيز در دستور کار خود قرار داده است. سرعت بخشيدن به فرآيند عضويت در سازمان همکاري شانگهاي، تعميق روابط با اتحاديه اقتصادي اوراسيا، فعال‌تر کردن همکاري‌ها با سازمان اکو و… بيانگر تقويت سياست چندجانبه‌گرايي است. قرار است در نشست ژوهانسبورگ درباره معيار‌ها و فرآيند و زمانبندي پذيرش کشور‌هاي مختلف متقاضي در گروه بريکس توافق شود.
