پيشنهاد کارشناسان براي قيمت نفت در بودجه ۹۸
تاریخ انتشار : 1397/09/06
حدود ۱۰ روز ديگر لايحه بودجه سال ۱۳۹۸ از سوي دولت به مجلس تقديم مي‌شود و قيمت نفت به‌دليل تحولات بازار جهاني و اعمال تحريم‌هاي نفتي آمريکا عليه ايران امسال از اهميت بيش‌تري نسبت به گذشته برخوردار است. در اين راستا پيش‌بيني اکثر کارشناسان درباره قيمت هر بشکه نفت در سال آينده حداقل ۵۵ و حداکثر ۷۰ دلار است.
به گزارش ايسنا، لايحه بودجه سال ۱۳۹۸ از سوي رئيس جمهوري در ۱۴ آذرماه و در زمان قانوني به مجلس تقديم مي شود. بررسي روند تدوين لايحه از اين حکايت دارد که از نيمه تيرماه کارهاي ابتدايي آن در دستور کار سازمان برنامه و بودجه قرار گرفته است؛ از جمله تعيين خط مشي‌ها و سياست‌ها، تشکيل کارگروه بودجه‌ريزي مبتني بر عملکرد و تهيه گزارش‌هاي اقتصادي لازم براي تدوين لايحه بودجه ۱۳۹۸ قرار است تا ۱۲ آذرماه چاپ شده و روحاني در ۱۴ آذرماه لايحه را به مجلس ارائه کند.
بر اين اساس، بودجه سال آينده با توجه به تحريم‌هاي احتمالي نفتي در شرايط خاصي تدوين مي‌شود. همانطور که چندي پيش نوبخت - رئيس سازمان برنامه و بودجه - آن را مورد اشاره قرار داد و گفت که بودجه سال بعد بر اساس شرايط سخت آماده مي‌شود.
به گفته وي، بودجه سال ۱۳۹۸ با توجه به شرايط پيش‌رو و تحريم‌هاي احتمالي براي شرايط سخت از لحاظ درآمدهاي نفتي و ساير درآمدها تدوين مي‌شود تا بتواند پاسخگوي هزينه‌ها به ويژه هزينه‌هاي اجتناب‌ناپذير بوده و آن را مديريت کند؛ در عين حال که شرايط مناسب و خوش‌بينانه را هم مد نظر دارد.
تصميم دولت چيست؟
نوبخت هم‌چنين هفته گذشته در حاشيه جلسه هيات دولت در پاسخ به پرسش خبرنگاري درباره پيش‌بيني دولت براي قيمت نفت در بودجه سال ۹۸، خاطرنشان کرده بود: قطعا در اين باره پيشنهاداتي مطرح شده و منابعي در قانون پيش‌بيني شده است اما همه دستگاه‌هايي که قيمت نفت را پيش‌بيني مي‌کنند، براي سال ۱۳۹۸ يا ۲۰۱۹ ميلادي، حداقل نرخ ۷۰ دلار را پيش‌بيني کرده‌اند اما خيلي کمتر از ۷۰ دلار براي بودجه سال آينده پيش‌بيني کرده‌ايم تا اگر با منابعي بيش از آن مواجه شويم، براي ساير مخارج از آن استفاده کنيم.
نگاهي به تحولات بازار نفت
اين درحالي است که بازار نفت طي شش ماه گذشته و با خروج آمريکا از برجام دستخوش تغييرات بسياري شده است. رييس جمهور آمريکا اعلام کرد که قصد دارد ميزان صادرات نفت ايران را به صفر برساند و همين موضوع باعث نگراني بازار جهاني شد؛ به‌طوري که قيمت جهاني نفت به يک باره افزايش يافت و همين موضوع باعث شد زودتر از همه صداي اعتراض آمريکا بلند شود؛ زيرا اين افزايش قيمت بيش از همه براي آمريکا و متحدانش سهمگين بود.
ترامپ براي حل اين التهاب از ديگر توليدکنندگان اوپک از جمله عربستان درخواست کرد که توليد خود را افزايش دهند. از سوي ديگر به ذخاير استراتژيک خود دست برد تا خلاء احتمالي نفت ايران را در بازار جبران کند. با اين حال با اين‌که آمار ماهانه اوپک همواره از افزايش توليد اعضا حکايت مي‌کرد، قيمت نفت هم‌چنان در صدر و در محدوده ۸۵ دلار مي‌تاخت.
درنهايت رييس جمهور آمريکا که به باور بسياري از کارشناسان با بازار نفت ناآشنا بود، اعلام کرد که صادرات نفت ايران را به صفر مي‌رساند. ولي وي چند روز قبل از آغاز تحريم‌هاي نفتي، به هشت مشتري نفت ايران معافيت داد. البته به اين شرط که اين هشت کشور طي شش ماه واردات نفت از ايران را به صفر برسانند. البته باز هم بسياري از کارشناسان بر اين باورند که ترامپ ناچار به تمديد معافيت‌ها بعد از شش ماه خواهد شد، زيرا بسياري از کشورها نمي‌توانند کمبود نفت ايران را جبران کنند.
اتفاقي که بعد از معافيت آمريکا رخ داد، اين بود که تنش‌هاي سياسي در بازار کاهش يافت و بازار حس کرد با مازاد عرضه روبه‌روست. اين موضوع قيمت نفت را تا ۷۰ دلار کاهش داد. کاهش قيمتي که تيشه به ريشه توليدکنندگان بزرگ نفت از جمله عربستان مي‌زند. به همين دليل درحال حاضر زمزمه کاهش توليد از سوي اعضا به گوش مي‌رسد.
حال ايران در اين شرايط آشفته بازار بايد درباره قيمت نفت تصميم بگيرد تا بودجه سال آينده را بر اساس آن پايه ريزي کند. در اين راستا ايسنا، با چند تن از کارشناسان بازار نفت به گفت‌وگو نشست تا پيش‌بيني آن‌ها از قيمت جهاني نفت در سال آينده در جويا شود.
بازار در پيش‌بيني قيمت نفت گيج شده است
در اين راستا، سيد مهدي حسيني - کارشناس ارشد حوزه انرژي - تحولات پيش‌آمده را باعث گيج شدن بازار و سخت شدن پيش‌بيني قيمت نفت دانست و گفت: به نظر من اگر به درستي عمل کنيم، تحولات مثبتي در بازار جهاني رخ خواهد داد و تحولات مثبت به اين معني است که قيمت نفت متعادل باشد. در حال حاضر اختلافاتي بين عربستان و آمريکا درباره قيمت و عرضه نفت پيش آمده است، روسيه حداکثر عرضه را دارد و اين مسائل باعث ايجاد نوسانات در بازار مي‌شود و بازار گيج مي‌شود که تحولات آينده را چگونه پيش‌بيني کند.
وي ادامه داد: اين‌که عرضه کاهش پيدا کرد يا افزايش و اين‌که عرضه ايران چقدر خواهد شد، مسائلي است که بازار نمي‌تواند پيش‌بيني کند. عربستان به دليل مساله خاشقچي با آمريکا بازي مي‌کند و اعلام کرده است که توليد خود را کم مي‌کند، اما به نظر من اين کار را نمي‌کند، زيرا همراهي آمريکا عليه ايران براي عربستان از اهميت بيش‌تري برخوردار است. از سوي ديگر اگر در يمن صلح شود، اثر زيادي روي بازار نفت دارد، زيرا يمن توليدکننده نفت و يکي از مسائل پيچيده خاورميانه است.
اين کارشناس ارشد حوزه انرژي قيمت ۶۰ دلار را براي بودجه سال ۱۳۹۸ منطقي دانست و افزود: تصور من اين است نرخ ۶۰ دلار ممکن است منطقي باشد. البته درحال حاضر قيمت نفت کمتر از ۶۰ دلار است و عده‌اي پيش‌بيني کرده‌اند به زير ۴۰ دلار هم خواهد رسيد اما به نظر من اين قيمت تندروي است، درحالي که تحولات بازار به اين ميزان تند نيست. به‌طور کلي رقمي بين ۵۵ تا ۶۰ دلار منطقي است، مگر اين‌که دولت بخواهد محافظه‌کارانه عمل کند.
حرکت قيمت نفت روي قيمت ۷۰ تا ۷۵ دلار
اين درحالي است که سيدغلام‌حسين حسنتاش، ديگر کارشناس ارشد حوزه انرژي بر اين باور است که قيمت نفت در سال آينده در محدوده ۷۰ تا ۷۵ دلار در نوسان خواهد بود.
وي به ايسنا توضيح داد: پيش‌بيني من درباره قيمت نفت ۷۰ تا ۷۵ دلار است. البته فکر مي‌کنم قيمت نفت براي بودجه ايران حدود ۷۰ دلار منطقي است. ضمنا متوسط پيش‌بيني حدود ۲۰ مرجع معتبر شامل بانک‌ها و موسسات معتبر بين‌المللي هم قيمت ۷۵ دلار براي نفت برنت است.
قيمت مناسب نفت براي بودجه ۹۸، ۵۵ تا ۶۰ دلار است
از سوي ديگر ديگر کارشناس اين حوزه، قيمت ۸۰ دلار را براي نفت در سال آينده دور از ذهن دانست و توضيح داد: فکر نمي‌کنم قيمت نفت در محدوده ۸۰ دلاري که طي ماه‌هاي قبل به آن رسيده بود، باقي بماند. با توجه به اين‌که براي سال آينده مازاد عرضه در بازارهاي جهاني پيش‌بيني مي‌شود فکر مي‌کنم قيمت نفت براي بودجه بين ۵۵ تا ۶۰ دلار قيمت منطقي خواهد بود.
مرتضي بهروزي‌فر ادامه داد: اگر بودجه برروي قيمت بالاي نفت بسته شود و قيمت جهاني نفت کاهش يابد، کشور با کسري بودجه مواجه خواهد شد اما اگر بودجه با قيمت پايين بسته شود و قيمت جهاني نفت بالا رود، مي‌توان درباره مازاد آن تصميم‌گيري کرد. براي سال آينده با دو مشکل مواجهيم؛ در سال‌هاي گذشته فقط موضوع پيش‌بيني قيمت نفت بود اما امسال علاوه بر پيش‌بيني قيمت، موضوع پيش‌بيني حجم صادرات با توجه به تحريم‌هاي آمريکا نيز مطرح است.
