«کاويس» رابطه بيمه ها و خودروسازان را اصلاح مي کند؟

تاریخ انتشار : 1398/01/06

تهران- ايرنا- نزديک به 2 سال از راه اندازي سامانه جامع تجميع و تخصيص اطلاعات خودرويي که بين بيمه گران به «کاويس» شناخته مي شود، مي گذرد؛ سامانه اي که بنا دارد بيمه خودروهاي صفر کيلومتر را ساماندهي کند اما به گفته مديران صنعت بيمه موفقيت آن در گرو همکاري همه شرکت هاست.

به گزارش روز سه شنبه ايرنا، خردادماه پارسال بود که بيمه گران در جلسه شوراي عمومي سنديکاي بيمه گران ايران از سامانه کاويس رونمايي کردند؛ اين طرح مشترک شرکت هاي بيمه براي ساماندهي بيمه خودروهاي صفر کيلومتر به شمار مي رفت زيرا در سال هاي اخير کارشکني خودروسازان در پرداخت حق بيمه اين دسته از خودروها، بيمه گران را معترض کرده بود.
در طرح کاويس که رهبري آن در اختيار بيمه ايران است، اطلاعات خودروهاي صفر کيلومتر شرکت هاي مختلف خودروساز تجميع مي شود و طي دستورالعمل مصوب سنديکاي بيمه گران به نسبت سهم شرکت ها از بازار بيمه شخص ثالث، بين بيمه ها تخصيص مي دهد تا فرآيند صدور را انجام دهند.
در ماه هاي ابتدايي راه اندازي اين سامانه خودروسازان تلاش داشتند از همکاري با کاويس امتناع کنند زيرا اين کار به معني پرداخت بدهي هاي معوق آنان به شرکت هاي بيمه بود، اما سرانجام اين طرح اجرايي شد و آنطور که «محسن پورکياني» مديرعامل بيمه ايران در بهمن ماه اعلام کرد، ايران خودرو همه بدهي معوق خود را به بيمه ها پرداخته اما سايپا حدود يک هزار و 500 ميليارد تومان بدهي معوق دارد.
درباره چگونگي اجراي طرح کاويس و اينکه آيا مي تواند انتظارات صنعت بيمه را برآورده کند، به سراغ «محمدابراهيم کاردگر» مديرعامل بيمه دانا رفتيم.

** ايرنا: چه شد که شرکت هاي بيمه با وجود رقابتي که دارند بر سر خودروهاي صفرکيلومتر توافق کردند و کاويس شکل گرفت؟
- کاردگر: در گذشته هم سايپا و هم ايران خودرو بيمه نامه هايي را صادر مي کردند که تا 20 درصد از اصل حق بيمه را براي خود نگه مي داشتند؛ يعني علاوه بر چهار تا پنج درصد حق صدور بيمه نامه و به همين ميزان کارمزد، 20 درصد اضافه از بيمه نامه شخص ثالث کسر کرده و بقيه مبلغ که حدود 70 درصد بيمه نامه مي شد را به شرکت ها مي دادند.
اين کار به دليل زيان ده بودن رشته بيمه شخص ثالث در ايران، فشار مالي مضاعفي را بر منابع شرکت هاي بيمه وارد مي کرد و در نتيجه شرکت ها را بر آن داشت تا در حوزه خودروهاي صفر کيلومتر هم افزايي داشته باشند.

** ايرنا: آيا اين ارقام جدا از مبالغي است که به عنوان عوارض از شخص ثالث اخذ مي شود؟
- کاردگر: بله؛ بر اساس قوانين مختلف از مبلغ دريافتي بابت حق بيمه شخص ثالث بايد 10 درصد به عنوان عوارض به وزارت بهداشت پرداخت شود؛ حدود 2 درصد به نيروي انتظامي و راهداري بابت کاهش تلفات جاده اي مي رسد و هشت درصد به صندوق تامين خسارت بدني پرداخت مي شود. البته بايد به اين رقم حدود پنج درصد کارمزد و به همين ميزان حق صدور را هم افزود.
با اين اوصاف مي بينيم با اينکه رشته بيمه شخص ثالث سهم بزرگي در صنعت بيمه کشور دارد اما بخش قابل توجهي از آن صرف پرداخت عوارض مختلف مي شود. ضمن آنکه 9 درصد هم سهم ماليات بر ارزش افزوده است؛ يعني در عمل اين رشته زيانده است و سودي براي شرکت هاي بيمه ندارد.

** ايرنا: اگر شخص ثالث براي شرکت ها زيانده است پس چرا خودروسازان 20 درصد از اصل حق بيمه را به شرکت ها نمي دادند؟
- کاردگر: مشکل اينجا بود که خودروسازان صدور حق بيمه را نوعي سود براي خود مي دانستند؛ يعني با اين رويکرد که صدور بيمه نامه براي صنعت بيمه سودده است، بخشي از مبالغ حق بيمه را به عنوان سود شناسايي مي کردند که رقم آن چند برابر کل سود صنعت بيمه بود.
همين رويکرد شرکت هاي بيمه را بر آن داشت که براي خودروهاي صفر کيلومتر فکر اساسي کنند که نتيجه آن طرح کاويس بود.
مشکل ديگر اين بود که شرکت هاي بيمه حق بيمه را در زمان فروش خودرو به صورت نقد از خريداران دريافت مي کردند اما به بيمه ها نمي دادند؛ اين کار سبب شده بود شرکت هاي بيمه در شرايطي به زيان ديدگان حوادث جاده اي خسارت بپردازند که پولي بابت حق بيمه آن دريافت نکرده اند.
حجم بالاي بدهي هاي معوق خودروسازان عامل ديگري بود که بيمه ها بر سر کاويس به توافق برسند.

** ايرنا: چرا رهبري کنسيرسيوم خودروهاي صفر کيلومتر به بيمه ايران داده شد؟
- کاردگر: اين کار دلايل قانوني دارد؛ قانون بيمه شخص ثالث، بيمه ايران را ملزم کرده به عنوان تنها شرکت دولتي تحت هر شرايطي بيمه شخص ثالث به صاحبان خودرو بفروشد، در حالي که ديگر شرکت هاي بيمه در فروش بيمه نامه شخص ثالث مختار هستند.

** ايرنا: پس از اجراي کاويس آيا بدهي هاي جديدي از خودروسازان به بيمه ها رسيده است؟
-کاردگر: مطالباتي که شرکت ها از خودروسازان داشتند، بدهي هاي معوق و مربوط به پيش از اجراي طرح کاويس است و بدهي جديدي نداريم؛ اجراي طرح کاويس اين خوبي را براي صنعت بيمه داشته که خودروسازان را ملزم به رعايت تعهداتشان کرده است.

** ايرنا: اين پرسش مطرح است که چرا وقتي بيمه ها از خودروسازان طلب داشتند، باز هم حاضر به قبول صدور بيمه نامه براي خودروهاي صفر کيلومتر بودند؟
- کاردگر: در صنعت بيمه، فروش بيمه نامه شخص ثالث راحت ترين کار است؛ شرکت هاي کوچک براي اينکه سهمي از بازار داشته باشند، سعي مي کنند از طريق اين رشته حوزه فعاليت هاي خود را توسعه دهند.
يکي از مشکلات صنعت بيمه اين است که خصوصي سازي زماني انجام شد که آمادگي لازم براي آن وجود نداشت؛ يعني ريل گذاري خصوصي سازي در اين صنعت صحيح نبود و به همين دليل امروز شاهد رقابت هاي ناصحيح از جمله ارائه نرخ هاي غيرفني بين بيمه ها هستيم.

** ايرنا: به نظر شما خصوصي سازي در صنعت بيمه چطور بايد انجام مي شد؟
- کاردگر: ابتدا بايد رهبري قيمت ها را به بيمه ايران به عنوان شرکت بيمه دولتي مي داديم تا نرخ ها در صنعت بيمه فني و کارشناسي باشد؛ در اين صورت شرکت هاي کوچک هم آرام آرام با شرايط بازار کار مي کردند و ديگر از اين پديده که شرکت ها براي به دست آوردن بازار نرخ هاي غيرفني بدهند، خبري نبود و بتدريج خصوصي سازي صحيح شکل مي گرفت.

** ايرنا: در اين صورت رقابت در صنعت بيمه چه مي شود؟
- کاردگر: براي رقابت صحيح ابتدا بايد ادبيات رقابت را آموخت؛ وقتي اين مشکل حل شد، مي توان بازار را آزاد کرد که همه آزادانه فعاليت کنند.

** ايرنا: در مجموع چقدر به موفقيت طرح کاويس اميد داريد؟
- کاردگر: اين طرح با همکاري همه شرکت هاي بيمه، الگوي موفقي از رفاقت در کنار رقابت در بازار صنعت بيمه خواهد بود و اميدواريم بتوان منافع صنعت بيمه، خودروسازان و صاحبان خودرو را با اجراي کامل آن تامين کرد.