تاریخ انتشار : 1398/08/06
اخيرا خبري مبني بر وجود چند ميليون حساب بانکي بدون استفاده از سوي مديرکل مبارزه با پولشويي و فرار مالياتي عنوان شده که برخيها را نگران کرده است. البته گمان نميکنم حساب بانکي بيهويت و بينام و نشاني در کشور وجود داشته باشد، اما لازم است در خصوص قوانين افتتاح حساب و سختگيريهايي که بانک مرکزي روي آن دارد، نکاتي را عنوان کنم؛ اول اينکه بانک مرکزي اداره نظارت بر بانکها دارد. کار اين اداره فرستادن بازرس به شعبات بانکها است که وضعيت سپردهها را بررسيکند و اطمينان حاصل کند که اطلاعات تمام حسابها تکميل بوده و حسابي از قلم نيفتاده است. در واقع اگر در بانکي مشکلي از بابت هويت افراد ايجاد شود يا فردي به هر عنواني نتواند از حساب بانکي خود استفاده کند، بانک مرکزي با ارسال بازرس به قضيه رسيدگي ميکند. نکته دوم اينکه يکي از ضوابط و مقررات افتتاح حساب نيز وجود مدارک کامل است. در صورتي که نقصاني در مدارک باشد، هويت فرد دارنده حساب و اسناد موجود در بانک تحت بازرسي قرار ميگيرد و در صورت لزوم حساب مسدود ميشود تا فرد براي تکميل مدارک خود به بانک مراجعه کند.
پس با اين وجود براي افتتاح حساب هم بانک سختگيريهاي خاص خودش را دارد و هم از طرف بانک مرکزي نظارتهاي شديدتري بر بانکها براي اجراي کامل قوانين اعمال ميشود. پس موضوع وجود حسابهاي بينام و نشان يا داراي نقص مدارک در واقع زنگ خطري است براي سيستم بانکي و به خصوص بانک مرکزي که وظيفه نظارت بر بانکها را بر عهده دارد. البته زنگ خطر به معني وجود فساد گسترده نيست، بلکه ميتواند به معني سرپيچي کردن برخي بانکها از قوانين پايهاي و بسيار اساسي افتتاح حساب باشد.
البته که اگر بانکي از قوانين پايهاي افتتاح حساب سرپيچي کند و نظارتي بر هويت صاحبان حسابها نداشته باشد در اين صورت زمينه براي ورود پولهاي کثيف به اقتصاد ايجاد ميشود. ردگيري پولهاي کثيف در اقتصاد مشکل است و اگر اينها به چرخه بانکي وارد شوند، در آن صورت سيستم بانکي در معرض آسيب بيشتري قرار ميگيرد.
البته در برخي موارد افراد حسابهايي دارند که به هر دليل از آن استفاده نکرده، بنابراين براي تکميل مدارک به بانک مراجعه نميکنند. هر چند بايد براي اين حسابها نيز تدبيري انديشيد، چرا که در آمارهاي مربوط به بانک مرکزي منعکس ميشوند.