تاریخ انتشار : 1399/04/02
تهران- ايرنا- با توجه به تاثيرگذاري سهمهاي بزرگ بر شاخص کل و نيز تاثير مستقيم اين سهمها از نرخ دلار، در چند روز اخير شاهد رشد پرشتاب شاخص بورس به دنبال افزايش نرخ ارز هستيم.
قيمت دلار از جمله مسايلي است که به دليل وابستگي آن با قيمت جهاني محصولات ميتواند تاثيرگذارترين شاخص بر روند معاملات بازار سرمايه ايران باشد.
هرچند که نرخ دلار را نميتوان تنها عامل تاثيرگذار بر تعيين مسير شاخص بورس دانست چرا که بورس در کنار قيمت دلار تحت تاثير ديگر عوامل مانند ميزان ورود نقدينگي به اين بازار، اتفاقات سياسي و مسايل اقتصادي در داخل کشور که در راستاي تصميمات مسوولان حاضر در دولت اتخاذ ميشود قرار خواهد گرفت.
به گفته اکثر کارشناسان تا چند وقت گذشته ورود گسترده حجم نقدينگي به بورس تنها عامل تاثيرگذار در ايجاد روزهاي بيسابقه رشد بازار بود، حال اکنون قيمت دلار در کنار ورود سرمايهگذاران تازه وارد و گستردگي حجم ورود نقدينگيهاي به اين بازار باعث يکهتازي بورس ايران نسبت به ديگر بازارهاي موازي براي سرمايهگذاري شده است.
با توجه به قيمتگذاري محصولات جهاني با نرخ دلار هر گونه تغييري در نرخ ارز به مراتب بر قيمت محصولات و روند معاملات بورس تاثيرگذار خواهد بود و به مراتب تغييراتي را بر ارزش سهام شرکتهاي حاضر در بورس ايجاد ميکند.
قيمت دلار در بازار سرمايه ايران را ميتوان به عنوان يکي از ستونهاي اصلي تعيينکننده روند معاملات اين بازار تلقي کرد، طبق تجربيات به دست آمده افزايش قيمت دلار، سهام شرکتهاي صادرات محور را در بورس افزايشي و در مقابل با توجه به اينکه افزايش نرخ دلار ميتواند باعث افزايش هزينه توليد در بنگاههاي توليدي و شرکتها شود بنابراين منجر به کاهش ارزش سهام شرکتهاي وارداتمحور خواهد شد.
بر اساس بررسيهاي صورت گرفته سهام شرکتهاي پالايشگاهي، پتروشيمي، فلزي، معدني و … از افزايش قيمت دلار منتفع خواهند شد و در اکثر مواقع سهام شرکتهايي مانند خودروييها، صنايع داريي و غذايي که مواد اوليه آنها از خارج کشور تامين ميشود تاثير منفي را از افزايش قيمت دلار خواهند گرفت.
با توجه به اينکه بيش از ٧٠ درصد از شرکتهاي حاضر در بورس کاموديتي محور و متاثر از نرخ کالاهاي جهاني هستند؛ بنابراين با ايجاد هرگونه نوساني در قيمت دلار ميتوان شاهد تاثير آن در بازار سرمايه و افت و خيز قيمت سهمهاي شاخصساز بازار سرمايه بود.
با وجود اقدامات زيادي که از سوي بانک مرکزي به منظور کنترل قيمت ارز صورت گرفته و برنامههاي زيادي از سوي رييس بانک مرکزي براي اين بازار مطرح شده است اما اخيرا شاهد رشد بيمحاباي قيمت ارز در بازار هستيم که اين موضوع باعث تاثيرگذاري بر بازار سرمايه، افزايش قيمت سهام شاخص ساز و نيز رشد بيوقفه شاخص بورس شده است.
قيمت دلار روز گذشته به مرز قيمتي ٢٠ هزار تومان نزديک شد و در چند روز گذشته شاهد تاثير افزايش قيمت دلار در بازار سهام بوديم، حال سوالي که ذهن بسياري از فعالان بازار را به خود مشغول کرده مقصد نهايي رشد قيمت دلار و ميزان تاثيرپذيري بازار سرمايه از اين افزايش بي وقفه قيمتي است، در اين زمينه «حميدرضا مهرآور» در گفت و گو با خبرنگار اقتصادي ايرنا اعلام کرد که بازار در روزهاي اخير رشد بسيار خوبي را تجربه کرد که ميتوان بخشي از آن را ناشي از افزايش قيمت دلار و قسمت ديگر را مربوط به ورود نقدينگي مازاد در کشور به اين بازار دانست.
وي ادامه داد: رشد برخي از صنايع مانند پتروشيمي ناشي از رشد قيمت جهاني پتروشيمي در سطح دنيا بود که تا چند وقت گذشته به دليل کرونا با کاهش قيمت همراه شده بودند اما اکنون قيمت ها به نرخ قبل از شيوع ويروس کرونا بازگشته است.
مهرآور به کمک افزايش نرخ دلار به رشد شرکتهاي صادرات محور اشاره کرد و افزود: قيمت دلار و همچنين نرخ کاموديتيها به سرعت تاثير خود را بر بازار سرمايه ميگذارد، به طور معمول سرمايهگذاران بر سيگنالهايي که از بازار ارز اعلام ميشود بسيار حساس هستند و بلافاصله شاهد تاثير آن در محاسبات ارزش جايگزيني و نرخ فروش محصولات شرکتها خواهيم بود.
اين کارشناس بازار سرمايه به تاثير مثبت قيمت دلار بر بازار سرمايه تاکيد کرد و گفت: افزايش قيمت دلار تنها زماني تاثير منفي خود را بر معاملات بورس ايجاد ميکند که قرار باشد در کنار بازار سرمايه بازاري جداگانه براي بازار دلار ايجاد شود.
وي به کنترل مصرف دلار در کشور تاکيد کرد و گفت: براساس پيشبينيهاي صورت گرفته مصرف ديگري در کشور براي دلار وجود ندارد بنابراين به نظر نميرسد قيمت ارز بيش از اينها افزايش يابد و بازار ارز به عنوان بازاري رقيب براي بورس مطرح شود.
مهرآور درباره احتمال افزايش مجدد قيمت دلار در بازار گفت: ميزان افزايش نرخ دلار در کشور وابسته به سياست بانک مرکزي، تعامل در نظر گرفته شده در بانک مرکزي و دستورالعملهاي صادر شده است.
اين کارشناس بازار سرمايه گفت: صحبتهاي اخير همتي نشان ميدهد که قيمت دلار بيشتر از اينها نبايد رشد کند و با برنامههايي که قرار است در دستور کار قرار دهند نرخ ارز در معرض کنترل قرار خواهد گرفت.
وي افزود: عوامل متعددي بر رشد بازار سرمايه و افزايش قيمت سهام تاثيرگذار است که دلار جزو يکي از آنها تلقي ميشود و اين شاخص ميتواند تاثير. زيادي را بر روي شرکتهاي صادراتمحور داشته باشد.
مهرآور با بيان اينکه دولت و نظام حساب ويژهاي را در بورس باز کرده است، گفت: مسوولان در صدد هستند تا بازار سرمايه را بيش از همه سالها به مردم معرفي کند و از طريق آموزش راههاي ورود به اين بازار، سرمايههاي در اختيار مردم را به سمت اين بازار سوق دهند و در انتها وارد توليد کنند.
روند صعودي بازار ادامهدار است
همچنين در اين زمينه «وحيد ويسيزاده» کارشناس بازار سرمايه در اين زمينه به خبرنگار ايرنا گفت: به طور سنتي بازار سرمايه ايران بازاري است که سهام بزرگ و کاموديتي محور ارزش زيادي از بازار را به خود اختصاص داده است، هميشه افزايش نرخ دلار با تاخير در رشد سودآوري شرکتهاي اصلي بورس اثر مثبت داشته که در دو سال اخير و نيز در بحران ارزي سال ٩١ و ٩٢ هم شاهد اين موضوع بوديم.
وي افزود: اکنون در برخي از سهام شاهد تاثيرگذاري رشد نرخ دلار بر سودآوري برخي از شرکتها به صورت مستقيم و در برخي ديگر به صورت غيرمستقيم هستيم.
ويسيزاده با بيان اينکه بخش زيادي از رشد نرخ ارز از گذشته بر قيمت فعلي سهام پيشخور شده است، گفت: بيش از آنکه رشد نرخ دلار بخواهد از دريچه سنتي بر روند بازار تاثيرگذار باشد به طور حتم بيشتر از اينها بر نسبت P/E شرکتها تاثير نميگذارد.
اين کارشناس بازار سرمايه با تاکيد بر اينکه بحث انتظارات تورمي از جمله مسايلي است که اکنون در مورد رشد نرخ دلار مورد توجه قرار گرفته است، گفت: با رشد نرخ دلار، انتظارات تورمي در کشور تشديد مي شود که در اين راستا همه آحاد مردم با سرمايه کمي که در اختيار دارند نميتوانند به بازار مسکن ورود کنند و در مورد بازار دلار هم با برخي از ممنوعيتهاي معاملاتي مواجه خواهند بود، به همين دليل بهترين حوزه براي سرمايهگذاري که دولت هم در حال حمايت از آن است بازار سرمايه خواهد بود.
وي خاطرنشان کرد: رشد نرخ دلار در روزهاي اخير در شکل افزايش انتظارات تورمي منجر به اين ميشود که افراد به دنبال نگهداري از ريال نباشند و در بورس اقدام به خريد سهم کنند مگر اينکه آن سهم به لحاظ شاخص سودآوري يعني نسبت قيمت به سود و نسبت قيمت به فروش از قيمت اصلي فاصله گرفته باشد.
ويسيزاده با بيان اينکه با توجه به رشد نرخ دلار در چند وقت اخير و نيز وضعيت فعلي کشور به نظر ميرسد روند صعودي بازار در ميان مدت ادامهدار باشد، خاطرنشان کرد: در کنار ادامه رشد بازار سهام، از اينجا به بعد شاهد ايجاد اصلاحاتي هم در اين بازار هستيم و کمتر شاهد رشد دو ماه ابتداي سال و رشد فراگير بازار در همه سهمها خواهيم بود.
به گفته اين کارشناس بازار سرمايه، روند معاملات بازار در نيمه دوم سال را بايد براساس مسايل اقتصادي موجود در کشور و رخدادهاي بيروني مورد ارزيابي قرار داد و جهت اصلي بورس را ارزيابي کرد.
وي اظهار داشت: در چند وقت اخير از طرف برخي از مقامات کشور که از ميزان صادرات کشور، کسب درآمدهاي ارزي و وضعيت کشور در حوزه تراز جاري مطلع هستند سيگنالهايي مبني بر وضعيت بد درآمدهاي ارزي مطرح شده، بنابراين با توجه به اين تحليلها به نظر ميرسد که قيمت دلار نسبت به ساير بازارها مانند بورس و مسکن ارزانتر است و ممکن است با رشد بيشتري روبرو شود که اين موضوع به تناسب بر روند صعودي بازار تاثيرگذار خواهد بود.
ويسيزاده خاطرنشان کرد: در حوزه ارز نحوه مديريت فرق ميکند و از بازيگر مهم، انحصار و کليدي به نام دولت از مجراي بانک مرکزي برخوردار است به همين دليل به نظر ميرسد با حمايتهايي که از بازار ارز صورت ميگيرد به مراتب شاهد تاثيرگذاري آن بر بازار بورس خواهيم بود.