بازار اوراسيا، فرصتي براي توسعه تجارت منطقه‌اي در دوران تحريم
تاریخ انتشار : 1399/05/11
تهران-ايرنا- در شرايطي که جمهوري اسلامي ايران تحت تحريم‌هاي ظالمانه غرب قرار دارد و اروپا نيز نتوانسته به تعهداتش جامه عمل بپوشاند، همکاري همه جانبه با اوراسيا فرصت‌هاي فراواني را براي توسعه مبادلات منطقه‌اي و افزايش صادرات غيرنفتي اين کشور فراهم خواهد ساخت.
به گزارش ايرنا، انعقاد توافقنامه تجارت ترجيحي ايران و اتحاديه اقتصادي اوراسيا که از ۵ آبان ۱۳۹۸ اجرايي شده است، زمينه را براي توسعه تعامل‌هاي بين‌المللي با هزينه اندک و سود بيشتر فراهم کرده است.
بدون شک تشکيل اتحاديه‌هايي از اين دست، بسترهاي لازم براي توسعه فعاليت‌هاي اقتصادي را فراهم مي‌آورد. در سال‌هاي اخير تشکيل اين نوع اتحاديه‌ها در دنيا نسبت به گذشته از رواج بيشتري برخوردار بوده است.
همکاري ايران با چنين اتحاديه‌هايي براي کشور ما يک امتياز محسوب شده و به توسعه روابط اقتصادي کمک شاياني مي‌کند.
اتحاديه اوراسيا که يک اتحاديه منطقه‌اي-اقتصادي است، متشکل از کشورهايي است که هر کدام قابليت‌ها و ظرفيت‌هاي قابل توجهي براي شراکت اقتصادي با ايران دارند. روسيه، ارمنستان، قرقيزستان، قزاقستان و بلاروس اعضاي اين اتحاديه هستند. ايران و چند کشور ديگر مثل سنگاپور، مولداوي و ويتنام نيز در مسير همکاري با اين اتحاديه قرار دارند.
از زمان آغاز بکار اين اتحاديه در ژانويه ۲۰۱۵، وزير وقت صنعت معدن و تجارت کشورمان ملاقاتي با مقامات اين اتحاديه داشت و تفاهمي مبني بر آغاز مذاکرات صورت گرفت. اين گفت و گوها دو سال به طول انجاميد و در نهايت در هفتم ارديبهشت سال ۹۷ اين توافق بين پنج کشور اتحاديه اقتصادي اوراسيا و ايران منعقد شد.
از آن زمان تا کنون هر روز به ميزان همکاري هاي همه جانبه ميان دو طرف افزوده شده است تا حدي که بيماري مرگبار کرونا که تا کنون اقتصاد اکثر قدرت‌هاي بزرگ جهاني را فلج کرده، نتوانست از اين مبادلات بکاهد که اين مساله از پايداري تجارت با اتحاديه اقتصادي اوراسيا و قابليت توسعه روابط تجاري و اقتصادي با اتحاديه حکايت دارد.
سازمان توسعه تجارت در جديدترين گزارش خود از افزايش حجم کل تجارت ايران با اتحاديه اوراسيا از زمان آغاز همکاري با اين اتحاديه (از ۵ آبان ۱۳۹۸) تا ۳۰ خرداد سال جاري به ۲ ميليارد و ۴۱۷ ميليون دلار خبر مي‌دهد. اين رقم در مقايسه با مدت زمان مشابه سال قبل ۱۴ درصد رشد داشته است.
گفتني است کل ميزان صادرات ايران به اوراسيا پس از اجرايي شدن موافقتنامه تا ۳۰ خرداد ۹۹ بالغ بر ۶۸۱ ميليون دلار بوده که نسبت به دوره مشابه سال قبل ۱۷ درصد رشد داشته و کل واردات نيز بالغ بر يک ميليارد و ۷۳۶ ميليون دلار بوده که نسبت به دوره مشابه سال قبل با رشد ۱۳ درصدي مواجه شده است.
صادرات ايران به اوراسيا در فهرست اقلام ترجيحي اوراسيا به ايران، از زمان اجراي موافقتنامه به پنج ميليارد و ۳۸۳ ميليون دلار رسيده که نسبت به مدت مشابه قبل ۶۳ درصد رشد داشته است. همچنين در خصوص کالاهاي مشمول تثبيت تعرفه، افزايش يک درصدي در ميزان صادرات ايران به اوراسيا و در کالاهاي مشمول تخفيف تعرفه، ۷۹ درصد رشد مشاهده مي‌شود.
از مجموع ۳۸۳.۵۱ ميليون دلار صادرات ايران به اوراسيا در اقلام ترجيحي در اين مدت ۴۹.۷۳ ميليون دلار (معادل ۱۳ درصد صادرات ايران به اتحاديه اوراسيا) در اقلام ترجيحي مشمول تثبيت تعرفه و ۳۳۳.۷۹ ميليون دلار يعني معادل ۸۷ درصد صادرات در اقلامي بوده که مشمول کاهش تعرفه شدند.
واردات ايران از اوراسيا در فهرست اقلام ترجيحي ايران به اوراسيا، نسبت به مدت مشابه قبل ۱۵ درصد کاهش داشته است. همچنين در خصوص کالاهاي مشمول تثبيت تعرفه، کاهش ۱۰ درصدي در ميزان واردت ايران از اوراسيا و کالاهاي مشمول تخفيف تعرفه، ۳۹ درصد کاهش را نشان مي‌دهند.
از مجموع يک ميليارد و ۱۲۰ ميليون دلار کل واردات ايران از اوراسيا در اقلام ترجيحي در مدت اجراي توافقنامه، فقط ميزان ۲۳۲ ميليون دلار معادل ۲۱ درصد واردات ايران از اتحاديه اقتصادي اوراسيا در اقلام ترجيحي مشمول تخفيف تعرفه‌اي به آن اتحاديه شده‌اند و ۸۸۸ ميليون دلار يعني معادل ۷۹ درصد واردات در اقلامي بوده که هيچ تخفيف تعرفه‌اي به اتحاديه اوراسيا تعلق نگرفته است.
جهش صادرات به بازارهاي اوراسيا
به گزارش ايرنا، از ديگر سو آمارها نشان مي‌دهد در سه ماه نخست امسال نسبت به مدت مشابه پارسال به سبب افزايش تجارت برون‌مرزي و نقش‌آفريني توليدکنندگان و بازرگانان داخلي در بازارهاي اوراسيا، شاهد افزايش ۲۳ درصدي صادرات کالاهاي غيرنفتي از مرزهاي سه گانه آستارا در حاشيه درياز خزر و همسايگي جمهوري آذربايجان بوده‌ايم.
به گفته «رسول اميدي» مدير کل گمرک آستارا، بازار تقاضاي اوراسيا فرصت بسيار ممتازي را براي صادرات کالاها و ارزآوري به کشور فراهم کرده است و توليدکنندگان، تجار و بازرگانان از اين ظرفيت و فرصت بايد به خوبي استفاده کنند. وي اعلام کرد ميزان مبادلات تجاري در سه ماه نخست امسال با ۱۰۲ درصد رشد نسبت به دوره مشابه سال گذشته مواجه شده است.
در واقع، دليل اصلي رونق صادرات و تجارت در مرز آستارا همکاري اقتصادي ايران با اتحاديه اقتصادي اوراسيا است و کشش بازارهاي جهاني ايجاب مي‌کند که فعالان اقتصادي بيش از پيش براي توليد بهتر و صادرات بيشتر تلاش کنند.
اتحاديه اقتصادي اوراسيا در ۲۹ مه ۲۰۱۴ بين روسيه، بلاروس و قزاقستان ايجاد و جايگزين اتحاديه گمرکي اوراسيا شد و بعدها اعضاي آن افزايش يافت و اکنون کشورهاي عضو آن ۲۰ ميليون کيلومتر مربع مساحت و بيش از ۱۸۳ ميليون نفر جمعيت دارند و ۵.۲ درصد جمعيت جهان را شامل مي‌شوند.
ايران در سال ۱۳۹۵ (۲۰۱۶ ميلادي) به اتحاديه اوراسيا پيشنهاد ايجاد يک منطقه آزاد تجاري ميان ايران و اتحاديه را داد و مورد استقبال قرار گرفت و مطابق موافقت نامه اعضاي اتحاديه اوراسيا، ۸۶۲ قلم کالا با پايين‌ترين ميزان تعرفه، بين اعضا مبادله مي‌شود و ايجاد بازار مشترک در حوزه کشورهاي عضو، حذف تدريجي قوانين گمرکي در داخل اتحاديه، برقراري تعرفه خارجي مشترک در ميان کشورهاي عضو و هماهنگ سازي تشريفات گمرکي از مزايا و هدف هاي اتحاديه است.
