تامين ۷۵ درصد از توليد ناخالص داخلي از رشد بهره‌وري

تاریخ انتشار : 1402/12/07

رئيس سازمان ملي بهره‌وري با اشاره به متوسط نرخ مثبت ۳.۷ درصدي بهره‌وري در دوسال گذشته گفت: حدود ۷۵ درصد از ميزان رشد توليد ناخالص داخلي از محل نرخ بره‌وري بوده است.

ميرسامان پيشوايي – در گفت و گو با ايسنا، با اشاره به اهميت مسئله بهره وري و نرخ رشد آن در کشور گفت: مسئله رشد بهره‌وري موضوع مهمي براي کشور به حساب مي‌آيد و در برنامه هفتم توسعه به صراحت مطرح شده است که براي پنج  سال آتي، هدف اصلي کشور، تحقق رشد اقتصادي از محل بهره‌وري باشد که به عنوان هدف کلي کشور مشخص شده است.

فرهنگ‌سازي، زير بناي رشد بهره‌وري است

وي يکي از شروط مهم هر نظام حکمراني در حوزه بهره‌وري را خط تنظيم‌گري اجتماعي دانست و اظهار کرد: خط تنظيم‌گري اجتماعي يکي از مهم‌ترين مولفه‌ها در افزايش بهره‌وري است و رسانه به عنوان يک نهاد بسيار اثرگذار، باعث مي‌شود آگاهي عمومي در حوزه بهره‌بروي بالا رود. براي مثال امروز طرح‌ها و برنامه‌هاي بسياري در حوزه الگوي مصرف انرژي و آب وجود دارد و تا زماني که الگوي مناسب مصرف به يک باور عمومي بدل نشود، به هر ميزاني که قانون نوشته شود، اثرگذار نخواهد بود.

در شاخص شدت مصرف انرژي، جزو کشورهاي بسيار ضعيف در دنيا هستيم

رئيس سازمان ملي بهره‌وري با بيان اينکه نهادهاي زيادي در امر فرهنگ‌سازي و افزايش و توسعه نرخ رشد بهره‌وري در کشور مي‌توانند ايفاي نقش کنند، خاطر نشان کرد: در خيلي از شاخص‌ها ما از وضعيف خوبي برخوردار نيستيم، به عنوان مثال در شاخص شدت مصرف انرژي، جزو کشورهاي بسيار ضعيف در دنيا هستيم. قطعا بخش قابل توجهي از اين مسئله نيازمند کار فرهنگي و فرهنگ‌سازي است که در اين زمينه رسانه و نهادهاي آموزشي مثل وزارت آمورزش و پرورش، وزارت علوم و وزارت فرهنگ و ارشاد مي‌توانند نقش بسيار مهم و اثرگذاري ايفا کنند.

پيشوايي ادامه داد: اگر بخواهيم رشد اقتصادي بر اساس شاخص بهره‌وري به عنوان يک نهضت شکل بگيرد، بايد حتما تنظيم‌گري اجتماعي رخ دهد.

۷۵ درصد از توليد ناخالص داخلي از محل رشد بهره‌وري

وي همچنين به نرخ بهره‌وري کشور اشاره کرد و گفت: شاخصي که بر اساس آن نرخ بهره‌وري در کشور محاسبه مي شود، شاخص بهره‌وري کل عوامل توليد (TFP) است و نرخ متوسط رشد کشور در شاخص کل عوامل توليد در دو سال گذشته ۳.۷ درصد بوده است که متوسط اين عدد در دولت قبل منفي ۰.۶ درصد بوده است.

رئيس سازمان ملي بهره‌وري افزود: در دو سال گذشته، رشد اقتصادي کشور در شاخص توليد ناخالص داخلي ۴.۴ درصد بود و از آنجاکه ۳.۷ درصد از اين رشد در بخش بهره‌وري بوده، بيانگر آن است که بيش از ۷۵ درصد از رشد اقتصادي در دو سال گذشته از محل بهره‌وري حاصل شده است. با اين حال، دغدغه ما استمرار اين موضوع است.

۳۰ درصد از رشد اقتصادي ۸ درصدي بايد از محل بهره‌وري تامين شود

پيشوايي ضمن اشاره به هدف‌گذاري مشخص شده براي رشد اقتصادي از محل بهره‌وري تصريح کرد: به طور کلي در برنامه‌هاي توسعه براي رشد اقتصادي رقم هشت درصد در نظر گرفته مي‌شود که ۳۰ درصد از اين ميزان بايد از محل بهره‌وري باشد که متاسفانه با نگاه به دو دهه گذشته شاهد آمارهاي خوبي در حوزه بهره‌وري اقتصادي نيستيم.

براي جبران عقب ماندگي بايد در برنامه هفتم نرخ بهره وري مثبت را تا ۳ درصد حفظ کنيم

وي افزود: در گذشته نرخ بهره وري عدد مناسبي نبود براي مثال در برنامه ششم توسعه ميانگين اين نرخ تقريبا صفر بوده که اصلا آمار مناسبي نيست. اما امسال طبق محاسبه شش ماهه اول سال (حدود سه درصد) برآورد ما همچنان مثبت است ولي مهم اين است که براي جبران دهه گذشته حداقل تا شش سال آينده نرخ بهره وري مثبت را تا سه درصد حفظ کنيم. يعني بايد نرخ متوسط رشد سه درصد را در طول برنامه هفتم توسعه، حفظ کنيم.

پايين بودن نرخ بهره وري در حوزه کشاورزي و ساختمان

رئيس سازمان ملي بهره‌وري با اشاره به عملکردهاي مثبت و منفي کشور در حوزه رشد بهره‌وري اظهار کرد: مطابق آمار روز، بيش‌ترين رشد بهره‌وري کشور را در حوزه نفت و گاز تجربه کرده‌ايم و بعد از حوزه نفت و گاز در حوزه صنعت و معدن و همچنين خدمات رشد خوبي را تجربه کرديم. اما در حوزه کشاورزي و ساختمان شاهد رشد مناسبي نبوديم و يکي از دغدغه‌هاي اصلي ما امروز افزايش رشد بهره‌وري در اين دو حوزه است. به بيان ديگر در حوزه نفت و گاز، صنعت و معدن و خدمات، نرخ بهره‌وري عملکرد خوبي داشته اما در حوزه خدمات و ساختمان نرح بهره‌وري خوبي شاهد نيستيم که بايد براي آينده آن را اصلاح کنيم.

سامانه سبا در راستاي تحقق دولت مردمي

پيشوايي در رابطه با نحوه نظارت و دسترسي عمومي به گزارش عملکرد بهره‌وري دستگاه‌هاي اجرايي و استان‌ها خاطر نشان کرد: تمام دستگاه‌هاي اجرايي و استان‌ها موظف هستند تا گزارش عملکرد و آمار بهره‌وري خود را به سازمان ملي بهره‌وري ارائه کرده و متخصصان در سازمان ملي بهره‌وري اين گزارش‌ها و آمارها را بررسي و پايش کرده و در بازه‌هاي زماني سه ماهه گزارش عملکرد دستگاه‌هاي اجرايي را به صورت عمومي منتشر مي‌کند تا مردم نيز بتوانند عملکرد دستگاه‌ها را در حوزه بهره‌وري مشاهده کنند.

ايجاد دسترسي همگان براي مشاهده عملکرد بهره وري دستگاه‌ها و استان‌ها

وي به اقدامات صورت گرفته در حوزه شفافيت عمومي توسط سازمان ملي بهره‌وري اشاره کرد و گفت: اتفاق خوبي که از سال گذشته در راستاي بحث تحقق دولت مردمي در سازمان ملي بهره‌وري رقم خود، افتتاح سامانه آينه بهره‌وري ايران (سبا) بود که به صورت کاملا عمومي در دسترس است و مردم، مطبوعات، پژوهش‌گران و محققان همگي به اين سامانه دسترسي دارند و مي‌توانند عملکرد دستگاه‌ها و استان‌ها را بر اساس شاخصه‌هاي مختلف و در بازه‌هاي زماني مختلف مشاهده کنند.

رئيس سازمان ملي بهره‌وري در پايان با اشاره به خطي مشي کلي براي افزايش نرخ بهره وري و ايجاد انگيره در رشد بهره وري اظهار کرد: مهم‌ترين اتفاقي که در حال حاضر بايد رخ دهد تکميل چتر تنظيم‌گري بهره‌وري است تا اقشار مختلف براي بهره‌وري از انگيزه کافي برخوردار باشند. براي مثال در دو سال گذشته پاداش اعضاي هيئت مديره شرکت‌هاي دولتي را بر اساس ميزان بهره‌وري آنها اختصاص داديم که اتفاق خوبي است و در ايجاد انگيزه براي افزايش بهره‌وري اهميت بالايي دارد.