گام بزرگ دولت براي خصوصي‌سازي واقعي و مردمي‌کردن واگذاري‌ها

تاریخ انتشار : 1399/02/28

تهران- ايرنا- نحوه واگذاري‌هاي دولتي در سال‌هاي گذشته همواره مورد انتقاد بود، زيرا معمولا به جاي خصوصي‌سازي، «خصولتي سازي» صورت مي‌گرفت، اما دولت دوازدهم با عرضه صندوق‌ سرمايه‌گذاري (ETF) گام بزرگي براي مشارکت واقعي مردم در اقتصاد برداشته است.

پذيره‌نويسي صندوق‌ سرمايه‌گذاري (ETF) که گام بزرگ دولت براي مردمي کردن اقتصاد به شمار مي رود تا سه روز ديگر به پايان مي رسد؛ يونيت هاي (واحدها) اين صندوق ها با تخفيف ۲۰ درصدي به مردم فروخته مي شود، پذيره‌نويسي واحدهاي صندوق سرمايه گذاري "واسطه‌گري مالي يکم" نيز از ۱۴ ارديبهشت تا ۳۱ ارديبهشت انجام مي شود که طي آن سهام برخي بانک ها و بيمه ها به مردم واگذار مي شود.

بر اساس اين طرح، سهام باقيمانده دولت در بانک‌هاي تجارت، صادرات و ملت و بيمه‌هاي البرز و اتکايي امين از طريق صندوق واسطه‌گري مالي يکم(ETF) به مردم عرضه مي شود.

واگذاري مستقيم به مردم به جاي فروش بلوکي

دولت مي‌ توانست به راحتي سهام خود در سه بانک و دو شرکت بيمه را از طريق بورس به فروش رساند؛ اما عرضه سهام به ‌صورت ETF، با هدف مردمي کردن اقتصاد (افزايش ضريب نفوذ بازار سرمايه) و انتفاع عامه مردم (حتي افرادي که تاکنون در بازار سرمايه فعال نبوده اند) از رشد بازار سرمايه صورت گرفته است.

ارزش کل سهام اين صندوق ۳۲ هزار ميليارد تومان است که با تخفيف ارايه شده ۱۷هزارميليارد تومان از مردم دريافت خواهد شد.

بنابراين، اين ادعا که دولت با فروش واحدهاي اين صندوق به دنبال پوشش کسري بودجه خود است، اشتباه است زيرا براي جبران کسري بودجه بهتر بود که به دنبال عرضه سهام به شکل بلوکي مي‌رفت.

همچنين مديريت دولت در اين صندوق تا سال ۱۴۰۰ است؛ پس از آن، هر شخص حقيقي و حقوقي که بيش از يک دهم درصد از واحدهاي اين صندوق را داشته باشد، مي تواند در مجامع اين صندوق براي تصميم‌گيري‌ها شرکت کند.

۳ روز مانده تا پايان مهلت پذيره‌نويسي

شروع پذيره‌نويسي از بامداد روز يکشنبه ۱۴ ارديبهشت تا ساعت ۲۴ روز چهارشنبه (۳۱ ارديبهشت) انجام مي شود. گفته مي شود که اين زمان تمديد نخواهد نشد.

همچنن دو مرحله ديگر عرضه سهام دولتي در قالب صندوق انجام خواهد شد که البته مربوط به ساير شرکت هاي دولتي است.

شيوه هاي پذيره‌نويسي واحدهاي صندوق

پذيره‌نويسي واحدهاي اين صندوق از طريق کارگزاري‌ هاي بورس، سامانه ‌هاي آنلاين معاملاتي و درگاه ‌هاي غيرحضوري و حضوري (شعب) بانک‌ هاي منتخب صورت مي ‌پذيرد.

درگاه ‌هاي غيرحضوري و حضوري بانک‌ هاي منتخب به ‌منظور پذيره‌نويسي واحدهاي صندوق سرمايه گذاري "واسطه‌گري مالي يکم" به ارايه خدمات مي پردازند.

درصورت افزايش درگاه ‌هاي غيرحضوري مندرج در جدول فوق توسط بانک‌ها يا اضافه‌ شدن بانک‌هاي ديگري به ليست بانک‌هاي منتخب جهت انجام فرآيند پذيره‌نويسي، مراتب ازطريق روابط عمومي وزارت امور اقتصادي و دارايي اطلاع ‌رساني خواهد شد.

کمترين پول مورد نياز براي پذيره‌نويسي صندوق

حداقل مبلغ پذيره‌نويسي براي هر يک از اشخاص حقيقي ايراني داراي کد ملي ۱۰ هزار تومان و حداکثر مبلغ پذيره‌نويسي معادل ۲ ميليون تومان است که بر اساس مضربي از ۱۰ هزار تومان تعيين مي شود.

ممنوعيت خريد توسط اشخاص حقوقي

پذيره‌نويسي واحدهاي سرمايه ‌گذاري موضوع اين دستورالعمل صرفاً شامل اشخاص حقيقي ايراني بوده و اشخاص حقوقي نمي‌توانند در پذيره‌نويسي شرکت کنند و استفاده از حساب آن‌ها براي پرداخت وجوه امکان‌پذير نيست.

امکان خريد توسط ايرانيان خارج کشور

امکان پذيره‌نويسي براي هر فرد ايراني داراي کد ملي بدون وجود محدوديت سني وجود دارد و تفاوتي در اقامت در داخل و يا خارج کشور وجود ندارد.

بر اين اساس، اتباع غير ايراني قادر به خريد يونيت هاي اين صندوق نخواهند بود.

زمان مجاز شدن معاملات يونيت ها

پس از گذشت ۲ ماه از پايان پذيره‌نويسي، امکان معامله کل يونيت ‌هاي صندوق سرمايه گذاري فراهم مي‌ شود.

اين زمان احتمالا در اوايل تيرماه خواهد بود. مهلت دو ماهه در نظر گرفته شده براي آزادسازي فروش واحدهاي صندوق سرمايه گذاري براي اين است که خريداران زمان کافي براي دريافت کدهاي بورسي داشته باشند.

راه هاي تداوم سودآوري صندوق

ارزش سهام موجود در اين صندوق منجر به افزايش يا کاهش ارزش واحدهاي صندوق مي ‌شود. ضمن اين‌که تلاش مي‌شود از طريق سرمايه‌ گذاري مبالغ نزد صندوق براي بازارگرداني، حداکثر سود ممکن حاصل شود. بدين ترتيب، سود تضميني براي واحدهاي سرمايه ‌گذاري صندوق وجود نداشته و صرفاً سود احتمالي از طريق راهکارهايي مانند افزايش قيمت سهام موجود در صندوق قابل تحقق است.

واريز سود سالانه ناشي از عملکرد سهام شرکت ‌هاي موجود در صندوق و سود حاصل از سرمايه‌ گذاري منابع صندوق به ‌صورت سپرده‌ گذاري و خريد اوراق نيز از شيوه هاي ديگر سودآوري اين صندوق است.

کاهش آسيب پذيري صندوق از افت احتمالي شاخص بورس

حتي درصورت افت شاخص از آن‌جا که در حال حاضر مردم سهام را با تخفيف ۲۰ درصدي نسبت به قيمت‌ هاي  ۳۱ ارديبهشت مي‌خرند، با فرض کاهش شاخص بورس در اين حدود نيز متضرر نخواهند شد.

همچنين حدود يک هزار ميليارد تومان براي انجام بازارگرداني نزد صندوق "واسطه ‌گري مالي يکم" نگهداري مي‌ شود.